California Üniversitesi'nden sinirbilim uzmanları, yaşlılarda bilişsel kayıpların evde tedavi edilmesine yönelik bir dizi araştırma yaptı. Altı ay boyunca, hafıza bozukluğu bulunmayan 60-85 yaş arası bir grup, her gece difüzör ile iki saat boyunca yedi değişik kokuyu kokladı. Araştırma sonucunda, bu kokulara maruz kalan grup, beynin yaşlanmayla bozulduğu bilinen bölgesi daha sağlam bulundu ve bilişsel performansları yüzde 226 oranında arttı. Ayrıca, katılımcılar daha rahat uyuduklarını belirtti.
24 Eylül 2023

Belçikalı araştırmacılar, alkol kullanım bozukluğu olan kişilerin reddedilme duyarlılığını inceledi. Araştırmada, alkol kullanım bozukluğu teşhisi konmuş ve en az 10 gündür içmemiş 105 hasta ile 73 sağlıklı kişiden oluşan kontrol grubu 'reddedilme duyarlılığı anketi'ni yanıtladı. Anket sonuçları, alkol kullanım bozukluğu olan kişilerin sosyal etkileşimlerde reddedilme duyarlılığının ortalamanın üstünde olduğunu gösterdi. Araştırmanın sonuçları 'Journal of Psychiatric Research' dergisinde yayınlandı.
30 Ekim 2023

Oxford, Bristol, Exeter Üniversiteleri ve Doğu Finlandiya Üniversitesi'nden bilim insanlarının yaptığı ortak araştırma, çocukluk ve gençlik dönemlerindeki hareketsiz yaşam tarzının atardamar sertleşmesini artırdığını ortaya koydu. Araştırmada, 11 ila 24 yaşları arasındaki bin 339 kişi üzerinde 13 yıl boyunca yapılan incelemeler sonucunda, günde 6 saatten 9 saate çıkan hareketsizlik süresinin atardamar sertleşmesini yaklaşık yüzde 10 artırdığı bulundu. Ayrıca, yaşlanmanın atardamar sertliğini artırdığı ve bu durumun yetişkinlerde genç yaşta ölüm riskini yüzde 47 artırabileceği, günde en az 3 saatlik hafif fiziksel aktivitenin ise atardamar sertleşmesi riskini en aza indirebileceği belirtildi.
27 Mart 2024

27 Şubat - 5 Mart tarihleri arasında gerçekleşen Dünya Yeme Bozuklukları Farkındalık Haftası'nın ilk gününde, yeme bozukluklarının tanımı, belirtileri ve çeşitleri hakkında bilgiler verildi. Yeme bozukluklarının biyopsikososyal faktörlerle ilişkili olduğu ve her 10 kişiden 1'ini etkileyebileceği belirtildi. Anoreksiya nervoza, bulimia nervoza, tıkınırcasına yeme bozukluğu, kısıtlayıcı gıda alımı bozukluğu ve diğer yeme bozuklukları tanımları ve özellikleri açıklandı.
28 Şubat 2023

Nature Neuroscience dergisinde yayınlanan bir araştırma, hamileliğin annelerin beyninde dinamik ve işlevsel değişikliklere yol açtığını ortaya koydu. Araştırma, 38 yaşındaki sağlıklı bir kadının beynini iki yıl boyunca inceledi ve hamilelik sırasında beyindeki gri madde ve beyaz madde yapısında önemli değişiklikler gözlemlendi. Bu değişikliklerin, annenin beyninin anneliğe hazırlanma sürecinin bir parçası olduğu düşünülüyor. Çalışma, hamilelik sırasında hormon seviyelerindeki değişimlerin beyin anatomisini nasıl etkilediğini anlamaya yönelik önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
18 Eylül 2024

Yeni bir araştırmaya göre, plank ve duvar squatı gibi izometrik egzersizler, tansiyonu düşürmek için oldukça etkili. Bu egzersizler, kasların hareket etmeden kasılmasını sağlar ve vücudu güçlendirir. Araştırmanın yazarlarından Dr. Jamie O’Driscoll, bu egzersizlerin kan akışını artırdığını ve tansiyonu düşürdüğünü belirtti. Bu hareketlerin yapılması ve doğru nefes alıp verilmesi tansiyon düşürme konusunda önemli.
27 Temmuz 2023

Bilim insanları, kepekli ekmeğin sağlık faydalarını sunarken beyaz ekmek tadında yeni bir ekmek türü geliştirmek için çalışmalar yapıyor. Bu proje, Britanya hükümeti tarafından desteklenmekte ve beyaz ekmek tüketicilerini hedef alıyor. Araştırma, Aberystwyth Üniversitesi'nden Dr. Catherine Howarth liderliğinde yürütülüyor ve projede, beyaz ekmeğin besin değerlerini artırmak için kinoa, teff, sorgum gibi tahıllar ve yeşil bezelye ile nohut ekleniyor. Son aşama, yeni ekmek türünün süpermarketlerdeki beyaz ekmeklerden ayırt edilip edilemeyeceğini test etmek olacak.
2 Mayıs 2024

Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı'na göre, obezite 13'ten fazla kanser türünün oluşumunda etkili bir faktör. Batı tarzı diyetlerin yüksek yağ ve hayvansal protein içeriği, düşük lif içeriği ile obeziteye zemin hazırladığı ve kanser riskini artırdığı belirtiliyor. Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, obezitenin sigaradan sonra kansere neden olan en büyük çevresel faktör olduğunu ve gelecekte birincil kanser etkeni olabileceğini ifade ediyor. Ayrıca, sağlıklı beslenme ve egzersizle kilo vermenin kanser riskini azalttığı, Akdeniz diyetinin kanserden korunmada etkili olduğu ve vitamin/mineral takviyelerinin kontrolsüz kullanımının önerilmediği vurgulanıyor.
13 Mayıs 2023

Bilgi Üniversitesi tarafından yürütülen 'Çocuğun İyi Olma Hali İstanbul Araştırması'na göre, çocukların yüzde 62'si ebeveynlerinin işsiz kalmasından, yüzde 57'si ekonomik durumlarından kaygı duyuyor. Araştırma, ailenin sosyoekonomik statüsü düştükçe çocukların yaşamdan memnuniyetinin azaldığını gösterdi. Düşük sosyoekonomik statüye sahip çocuklar en fazla arkadaşsız kalmak, taşınmak zorunda kalmak ve okuldan ayrılmaktan kaygı duyarken; orta ve yüksek sosyoekonomik statüye sahip çocuklarda derslerde ve sınavlarda başarısız olma kaygısı öne çıkıyor. Araştırma ayrıca, ekonomik krizin en kırılgan aileleri daha olumsuz etkilediğini ortaya koydu.
26 Haziran 2023

Human Brain Mapping dergisinde yayınlanan bir araştırma, yetişkin erkeklerde pornografinin para kazanma veya oyun oynamaya kıyasla beyindeki ödül merkezlerini daha fazla tetiklediğini ortaya koydu. Araştırma, 19-38 yaş aralığındaki 31 sağlıklı erkek katılımcı üzerinde yapıldı ve katılımcıların pornografik resimlere, video oyunu ekran görüntülerine ve para resimlerine verdikleri tepkiler incelendi. Bulgular, pornografinin diğer ödüllendirici uyaranlardan daha hızlı ve güçlü bir şekilde beyindeki ödül işleme yollarını harekete geçirdiğini gösterdi. Bu tür araştırmalar, bağımlılığın tedavisi için yeni terapilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilir.
22 Temmuz 2024

ABD Michigan Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, Z kuşağının psikolojisinin çevre kirliliği ve iklim krizi gibi faktörler nedeniyle bozulduğunu gösteriyor. Araştırmaya göre, sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla birlikte gençler arasında depresyon ve umutsuzluk duyguları artmış. Psikolog Dr. Jean Twenge, sosyal medya ve ekran süresinin gençlerin ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Ayrıca, akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla gençlerin sosyal etkileşimleri ve geleneksel gençlik aktivitelerine katılım oranları düşmüş.
22 Haziran 2023

Bilim insanları, bombus türü kraliçe arıların kirli topraklarda kış uykusuna yattığını keşfetti. Araştırma, arıların böcek ilacı ve fungisit içeren toprakları tercih etme oranının iki kat daha yüksek olduğunu gösterdi. Bu durumun nedenleri henüz tam olarak anlaşılamasa da, kirlenmiş toprakların arılar için daha cazip hale geldiği düşünülüyor. Araştırmacılar, bu bulguların arıların ciddi risklerle karşı karşıya olabileceğini ve böcek ilacı kullanımında dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor.
21 Ekim 2024

Harvard Tıp Fakültesi kardiyoloji uzmanı Dr. Ozan Ünlü'nün açıklamalarına göre, Covid-19 aşıları kalp yetmezliği, atardamar ve toplardamar pıhtıları, beyin kanamaları gibi ciddi sağlık sorunlarına karşı koruyucu etkiye sahip. İngiltere, İspanya ve Estonya'dan 20 milyon kişinin verilerinin analiz edildiği bir araştırma, aşıların hem akut hem de uzun vadeli komplikasyon risklerini azalttığını gösterdi. Araştırma, endüstri desteği olmadan gerçekleştirildi ve aşılanmış bireylerde ciddi sağlık sorunlarının riskinde önemli düşüşler saptandı. Ayrıca, Covid-19'un kalp ve damar sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine karşı aşıların koruyucu olduğu vurgulandı.
19 Mart 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin insanlardan hayvanlara bulaşma oranının, hayvanlardan insanlara bulaşma oranından daha yüksek olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, yaklaşık 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası hareketini inceledi ve vakaların yüzde 64'ünde insanların hayvanları enfekte ettiğini buldu. Bu bulgular, özellikle Covid-19 salgını sırasında popüler olan hayvanlardan insanlara virüs bulaşma tezini tersine çeviriyor ve insanların hayvanlara virüs yayma kapasitesinin, hayvanların insanlara virüs bulaştırma kapasitesinden daha fazla olduğunu gösteriyor.
25 Mart 2024

Dünya genelinde Covid-19 ile mücadele devam ederken, Vietnam'daki Phenikaa Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, hafif Covid-19 enfeksiyonu geçiren kişilerin büyük bir kısmının uykusuzluk çektiğini gösterdi. Araştırma, hafif enfeksiyon geçiren her dört kişiden üçünün uykusuzluk yaşadığını ve bu durumun özellikle anksiyete veya depresyon hastalarında daha sık görüldüğünü belirtti. Araştırmacılar, Covid-19'dan iyileşen hastaların stresli ve fiziksel sağlıklarındaki değişikliklere karşı daha hassas olabileceğini ifade etti.
6 Şubat 2024

Brighton Üniversitesi'nden Corina Ciocan'ın baş yazarlığını yaptığı bir araştırma, Britanya'nın güneyindeki Chichester açıklarından toplanan istiridye ve midyelerde yüksek oranda fiberglas bulunduğunu ortaya koydu. İstiridyelerde kilogram başına 11 bin 220, midyelerde ise kilogram başına 2 bin 740 cam parçacığı tespit edildi. Fiberglasın deniz canlılarının sindirim sistemini etkileyebileceği, iltihaplanmaya ve üreme sağlığının azalmasına yol açabileceği belirtildi. Bu durum, okyanus kirliliği ve mikroplastik artışının ekosistem ve insan sağlığı üzerindeki etkilerini gözler önüne seriyor.
10 Temmuz 2024

Çocuk ve ergen psikiyatrisi uzmanı Prof. Dr. Yankı Yazgan, deprem gibi afetler sonrasında çocukların en çok etkilendiği kesimlerden biri olduğunu ve depremzede çocukların yüzde 60'ında travma sonrası stres bozukluğu görülebileceğini belirtti. Türk Tabipleri Birliği ve sağlık emek-meslek örgütleri, deprem kriz masasında deprem ve çocuk sağlığını ele aldı. Yazgan, nörogelişimsel sorun tanılı çocukların 'en kırılgan' olduğunu ve kayıpları varsa daha fazla zarar görebileceklerini ifade etti. Ayrıca, deprem bölgesindeki çocukların eğitim ve sosyal aktivitelere erişiminde zorluklar yaşadığı, bulaşıcı hastalıkların yaygınlaşabileceği ve sağlık çalışanlarının barınma sorunları gibi konulara da değinildi.
4 Nisan 2023

Britanya'da yapılan bir araştırma, arıların sosyal öğrenme yoluyla sorun çözme becerileri kazandığını ortaya koydu. Londra Queen Mary Üniversitesi'nden uzmanlar, bir grup arıyı şeker ödüllü bir kutuyu açmayı öğretti ve bu arılar bilgilerini kolonilerindeki diğer arılara aktardı. İzleyici arılar, alternatif yöntemleri keşfetmelerine rağmen, eğitilen arıların kullandığı yöntemi yüzde 98 oranında tercih etti. Araştırma, arıların davranışlarının sosyal olarak öğrenildiğini ve bu davranışların gruplar arasında yayılabileceğini gösterdi.
9 Mart 2023

ABD Brown Üniversitesi'nden araştırmacılar, Kenya'daki Afrika fillerinin yeme alışkanlıklarını inceledi. GPS tasmaları ve dışkı örnekleri kullanarak yapılan araştırmada, fillerin 367 bitki çeşidi tükettiği ve yağışlı aylarda otları, kurak mevsimde ise ağaç yapraklarını tercih ettiği belirlendi. Ayrıca, dişi fillerin hamilelikleri sırasında bazı bitkileri aşerdiği gözlemlendi. Araştırma sonuçları, fillerin farklı yeme alışkanlıkları sayesinde rekabete girmeden sürüyle birlikte yaşadığını, ancak iklim değişikliği nedeniyle azalan kaynakların türün hayatta kalma şansını azalttığını ortaya koydu.
5 Temmuz 2023

Newcastle Üniversitesi uzmanları tarafından yapılan araştırma, Alaska'daki Juneau Buz Alanı'ndaki buzulların beklenenden daha hızlı eridiğini ve geri dönüşü olmayan bir dönüm noktasına yaklaştığını ortaya koyuyor. Araştırma, 2010 yılından bu yana buzul kaybında çarpıcı bir artış olduğunu gösteriyor. Bu durum, deniz seviyesinin yükselmesine önemli katkıda bulunuyor ve diğer yüksek Arktik bölgeleri de benzer şekilde etkilenebilir. Çalışma, iklim değişikliğine karşı etkili azaltma ve uyum stratejileri geliştirmek için bu süreçlerin anlaşılmasının önemini vurguluyor.
7 Temmuz 2024
İşaretlediklerim