Yapay zeka, kanserin erken teşhisinde iki kat daha başarılı

Yapay zeka, kanserin erken teşhisinde iki kat daha başarılı ile benzer, 59 olumlu, 25 olumsuz, ve 57 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

ABD Canva ChatGPT meme kanseri Yapay Zeka Britanya Sağlık Bakanlığı OpenAI Nature Microsoft Google kanser MESUDE DEMİR Amazon BBC Meta Araştırmacılar Alzheimer Çin İspanya BBC Türkçe Bilim İnsanları Lund Üniversitesi Neuralink tümör
ABD Canva ChatGPT meme kanseri Yapay Zeka Britanya Sağlık Bakanlığı OpenAI Nature Microsoft Google kanser MESUDE DEMİR Amazon BBC Meta Araştırmacılar Alzheimer Çin İspanya BBC Türkçe Bilim İnsanları

Elon Musk'ın kurduğu Neuralink, beyin çipi implantını ikinci bir hastaya başarıyla yerleştirdi. İlk hasta Noland Arbaugh, çip sayesinde düşünce yoluyla fare imlecini oynatabilmiş ve bilgisayarda oyun oynayabilmişti. İkinci hastada da çipin 1024 elektrodunun 400'ünün aktif ve iyi çalıştığı belirtildi. Neuralink, bu yıl içinde sekiz hastaya daha implant yerleştirmeyi planlıyor ve bu gelişmeler felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkların tedavisinde umut vadediyor.
5 Ağustos 2024

ABD'deki Rush Üniversitesi'nin yaptığı araştırma, geceleri dış mekanda yapay ışığa maruz kalmanın 65 yaş altındakilerde Alzheimer hastalığına yakalanma riskini artırdığını ortaya koydu. Araştırma, ülke genelinde 48 eyalette ışık kirliliği oluşturan etkenleri inceledi ve yapay ışığın biyolojik saati ve uyku düzenini bozarak bilişsel gerilemeye yol açabileceğini belirtti. Uzmanlar, yapay ışığın olumsuz etkilerini azaltmak için karartma perdesi veya göz bandı kullanılmasını öneriyor.
6 Eylül 2024

Türkiye'nin ilk robotik jiroskopik radyocerrahi cihazı, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Onkoloji Hastanesi'nde hizmete girdi. Prof. Dr. Gökhan Özyiğit, cihazın baş, boyun kanserleri ve beyin bölgesindeki hastalıkların yanı sıra bazı iyi huylu tümörlerin tedavisinde de kullanılacağını belirtti. Cihaz, genel anestezi gerektirmeden, hastaların bilinci açıkken tedavi imkanı sunuyor ve tedavi süresi hastalığın durumuna göre 20 dakika ile 1 saat arasında değişiyor. X ışınlarının yüksek enerjisi sayesinde, tümörlü hücreler hedef alınırken sağlıklı hücreler korunabiliyor.
20 Şubat 2024

Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Göktürk Fındık, lokal ileri akciğer kanseri ameliyatlarında kullanılan ve yapay protez yerine farklı bir dikiş tekniği kullanan 'Fındık tekniği'ni geliştirdi. Bu teknik, enfeksiyon, aritmi ve tekrar ameliyat olma risklerini azaltıyor ve hastaların ameliyat sonrası sürecini rahatlatıyor. Fındık, bu tekniği 2018'den beri uygulamakta olup, yaklaşık bir ay önce Avrupa'nın saygın bilimsel dergilerinden birinde yayımlandı.
29 Nisan 2024

Cambridge Üniversitesi'ndeki Wellcome Sanger Enstitüsü tarafından yürütülen bir araştırma, kök hücrelerden laboratuvar ortamında insan cildi üretmeyi başardı. Araştırma, cildin yaşlanmasını geciktirebileceğini ve cilt nakli için hücre üretimi ile yara izlerinin önlenmesinde kullanılabileceğini öne sürüyor. Çalışma, bağışıklık hücrelerinin derideki kan damarlarının oluşumunda kritik bir rol oynadığını da ortaya koydu. Bu gelişme, cilt gençleştirme ve organların canlandırılması gibi konularda yeni araştırma alanları açabilir.
17 Ekim 2024

Dünya genelinde bu yıl düzenlenecek seçimlerde, yapay zekanın aldatıcı kullanımına karşı mücadele etmek üzere 20 teknoloji şirketi bir araya geldi. Bu şirketler, zararlı yapay zeka içeriklerini tespit edip karşı koymak için birlikte çalışacaklarını taahhüt eden bir anlaşma imzaladı. Anlaşma, seçmenleri yapay zeka tarafından oluşturulan zararlı içeriklerden korumayı amaçlıyor ve çevrim içi toplulukları bu tür içeriklere karşı koruma altına almayı hedefliyor. İmza atan şirketler arasında Adobe, Amazon, Google, IBM, Meta, Microsoft ve daha birçok önemli teknoloji firması yer alıyor.
16 Şubat 2024

ABD'deki Florida Üniversitesi araştırmacıları, glioblastoma adı verilen agresif beyin kanseri türü için bağışıklık sistemini tetikleyen yeni bir mRNA kanser aşısı geliştirdi. Aşı, hastanın kendi tümöründen alınan hücreleri kullanarak kişiselleştirilmiş bir tedavi oluşturuyor ve Covid-19 aşılarında kullanılan mRNA teknolojisine benzer bir yöntemle çalışıyor. İlk klinik deneyler dört hasta üzerinde yapıldı ve şimdi aşı, 24 yetişkin ve pediyatrik hastada daha geniş çaplı testler için kullanılacak.
10 Mayıs 2024

Almanya Havacılık ve Uzay Merkezi'nden bir ekip, robotların dahili sensörlerinden aldığı sinyalleri yorumlayarak dışarıdan uygulanan güç ve baskıyı tespit edebilmesi için yapay zeka kullandı. Bu yeni yaklaşım, maliyeti yüksek biyometrik deri ve sensörlere olan ihtiyacı ortadan kaldırıyor. Araştırmacılar, robotların özel dokunma sensörlerine ihtiyaç duymadan fiziksel etkileşimleri algılayabilmesini sağlayan sanal düğmeler geliştirdi. Bu gelişme, insanların robotlarla etkileşimi için yeni potansiyel yöntemler sunabilir.
27 Ağustos 2024

Science Corporation, ciddi görme kaybı yaşayan hastalar için geliştirdiği retina implantları ile görme yeteneğini geri kazandırmayı başardı. Bu implantlar, hastaların kitap okuyabilmesini ve yüzleri tanıyabilmesini sağladı. Ancak, Michigan Üniversitesi'nden bir göz doktoru, bu gelişmenin ne kadar büyük bir adım olduğunu belirlemek için daha fazla detaya ihtiyaç olduğunu belirtti. Çalışma henüz başlangıç aşamasında olsa da, gelecekteki potansiyeli açısından umut verici olarak değerlendiriliyor.
1 Kasım 2024

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, her 20 saniyede bir diyabete bağlı bir ayak kesiliyor ve Türkiye'de yaklaşık 500 bin diyabetik ayak yaralı hasta bulunuyor. Prof. Dr. Emre Özker, diyabetik ayak yaralarının tedavisinde hekimler arasında bir belirsizlik olduğunu ve bu hastaların genellikle tedavi süreçlerinde zorluklar yaşadığını belirtti. Ayrıca, yeni kök hücre bazlı tedavilerin umut vaat ettiğini ve bu tedavilerin yaraların kapanmasında yüksek başarı oranları gösterdiğini ifade etti. Diyabetik ayak yaralarının önlenmesi ve tedavisi için düzenli ayak muayeneleri ve uygun ayak bakımının önemi vurgulandı.
8 Mayıs 2024

Dünyanın ilk yapay zeka güzellik yarışması, Faslı dijital fenomen Kenza Layli'nin birinci gelmesiyle sonuçlandı. Layli, 13 bin dolarlık ödül paketine layık görüldü. Yarışma, güzellik, teknoloji ve sosyal etki kriterlerine göre değerlendirilen 1500'den fazla yapay zeka yaratıcısının katılımıyla gerçekleşti. Layli'nin yaratıcısı Meriam Bessa, bu başarının teknolojinin ve yaratıcılığın birleşimini simgelediğini belirtti.
18 Temmuz 2024

İsviçre'de yapılan ve Lancet'te yayınlanan bir araştırma, obezitenin 18 yeni kanser türüyle daha ilişkili olabileceğini ortaya koydu. Araştırma, 332 bin kanser hastasının verilerini inceleyerek, obezitenin baş ve boyun kanserleri, B hücreli lenfoma ve ince bağırsak kanseri gibi türlerle ilişkili olabileceğini belirtti. Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Yüksel Ürün, kanserlerin %40'ının obeziteyle ilişkilendirilebileceğini ve obezitenin kanser hücrelerinin büyümesini kolaylaştırdığını ifade etti. Obeziteyle ilişkili insülin direnci ve diyabetin de kanser riskini artırdığı vurgulandı.
4 Kasım 2024

Türkiye'de, özellikle Güney Kore ve Japonya gibi Uzakdoğu ülkelerinde yaygın olan laparoskopik karaciğer nakli yöntemi, Koç Üniversitesi Hastanesi Karaciğer Nakli Merkezi tarafından uygulanmaya başlandı. Bu yöntemle, vericilerden karaciğer parçası, minimal invaziv bir işlemle alınıyor, bu da ameliyat sonrası iyileşme sürecini hızlandırıyor ve vericinin normal yaşamına dönüşünü kolaylaştırıyor. Türkiye'de bu yöntemi uygulayan ekip, şimdiye kadar 50 laparoskopik donör ameliyatı gerçekleştirmiş ve bu alanda en geniş seriyi oluşturmuş durumda. Ayrıca, merkez şimdi de aynı ameliyatı robotik cerrahi ile yapma üzerine çalışmalar yürütüyor.
17 Şubat 2024

Son yapılan araştırmalar, meme kanserinin özellikle 20 ile 49 yaş arasındaki kadınlarda artış gösterdiğini ve bu kanser türünün giderek daha genç yaşlarda görüldüğünü ortaya koyuyor. ABD'de yapılan bir çalışma, 2000'den 2019'a kadar meme kanseri görülme sıklığının yılda yüzde 0,79 oranında arttığını ve özellikle 2016'dan sonra bu artışın daha da belirginleştiğini gösteriyor. Risk faktörleri arasında genetik mutasyonlar, ailede meme kanseri öyküsü, ilk doğumu 30 yaşından sonra yapmak, az sayıda çocuk doğurmak, emzirmemek, hareketsiz yaşam, alkol ve sigara kullanımı gibi etmenler bulunuyor. Erken teşhis için 40 yaşından itibaren mamografi ve riskli gruplarda meme ultrasonu öneriliyor.
20 Şubat 2024

Dünyanın en önemli beyin cerrahlarından Prof. Dr. Gazi Yaşargil, 99. yaşını adını taşıyan akademinin düzenlediği kongrede meslektaşlarıyla kutladı. Yaşargil, mikronöroşirürji teknikleri ve cerrahi aletler geliştirerek beyin cerrahisinde çığır açtı. İstanbul'da düzenlenen kongreye 36 ülkeden 218 konuşmacı katıldı. Kongrede, genç beyin cerrahlarına eğitim ve araştırma olanakları sağlanması hedeflendi.
6 Haziran 2024

İsveç'te Lund Üniversitesi tarafından 4,1 milyon kişi üzerinde 40 yıl süren bir araştırma, kanser vakalarının yüzde 40'ının aşırı kiloyla ilişkili olduğunu gösterdi. Araştırmada 32 kanser türü obeziteyle ilişkilendirildi, bu sayı daha önce 13 olarak biliniyordu. Vücut kitle endeksindeki her beş puanlık artış, kansere yakalanma riskini erkeklerde %24, kadınlarda %12 artırıyor. Araştırma sonuçları, obezitenin kanser üzerindeki etkisinin daha önce düşünülenden daha büyük olabileceğini gösteriyor.
12 Mayıs 2024

Yeni bir analiz, LinkedIn'de paylaşılan uzun İngilizce gönderilerin yarısından fazlasının yapay zeka tarafından üretildiğini ortaya koydu. 2018'den 2024'e kadar incelenen gönderilerde, özellikle 2023'ten itibaren yapay zeka kullanımında büyük bir artış gözlemlendi. LinkedIn, bu gönderilerin ne kadarının yapay zeka ile yazıldığını takip etmediğini belirtiyor. Bu durum, platformun profesyonel amacından uzaklaştığına dair eleştirileri de beraberinde getiriyor.
30 Kasım 2024

Bilim insanları, solaklığın genetik kökenlerini araştıran yeni bir çalışma gerçekleştirdi. Çalışma, nadir genetik varyantların solaklıkta önemli bir rol oynadığını ortaya koydu. Özellikle TUBB4B adlı bir gendeki nadir varyantların, solaklarda sağ elini kullananlara göre 2,7 kat daha yüksek oranda bulunduğu tespit edildi. Bu bulgular, solaklık ile vücudun sol-sağ farklılaşması arasında bir bağlantı olabileceğini düşündürüyor.
26 Mayıs 2024

Rusya'nın en büyük finans kuruluşu Sberbank tarafından geliştirilen yapay zeka uygulaması GigaChat, tıp fakültesini bitiren öğrencilere yönelik bir yeterlilik sınavını başarıyla tamamladı. GigaChat, 100 soruluk testte yüzde 82'lik bir başarı oranı elde etti ve cerrahi, kadın hastalıkları ve doğum alanlarında üç ayrı vakayla ilgili sözlü sınavı da geçti. GigaChat'in geliştirilmesi sürecinde, altı aylık bir eğitim dönemi boyunca Rusya'daki tıp öğrencileri tarafından kullanılan makale ve ders kitaplarından yararlanıldı. GigaChat, Nisan 2023'te piyasaya sürüldü ve Ocak 2024 itibarıyla 2,5 milyondan fazla kullanıcıya ulaştı.
15 Şubat 2024

İsveç'teki Lund Üniversitesinde yapılan bir araştırma, dövme yaptıran kişilerin lenf kanserine yakalanma riskinin yüzde 21 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 2007-2017 yılları arasında lenf kanseri tanısı konulan 20 ila 60 yaşlarındaki 11 bin 905 kişinin verilerini inceledi. Araştırmacılar, dövme mürekkebinde bulunan kanserojen kimyasalların vücuda girdiğini ve iltihaplanmayı tetikleyerek kanser riskini artırdığını belirtti. Araştırmanın sonuçları 'Science Direct' adlı internet sitesinde yayımlandı.
29 Mayıs 2024
İşaretlediklerim