Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Naci İnci, üniversitenin tüm birimlerinden web sunucu şifrelerini veri güvenliği ve siber güvenlik gerekçesiyle Bilgi İşlem'e vermesini talep etti. Bu talep, daha önce Bilgi İşlem Daire Başkanlığı'nın veri skandalına karıştığı iddiaları ve teknik şartnamenin gizliliği nedeniyle siber güvenlik riski yaratacağı endişelerine yol açtı. Ayrıca, web içeriklerinin Medya ve İletişim Koordinatörlüğü üzerinden yürütülmesi kararı, sansür olarak nitelendirilerek, bilimsel çalışmalara ve araştırmalara engel olacağı kaygılarını beraberinde getirdi.
6 Ocak 2023

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin insanlardan hayvanlara bulaşma oranının, hayvanlardan insanlara bulaşma oranından daha yüksek olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, yaklaşık 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası hareketini inceledi ve vakaların yüzde 64'ünde insanların hayvanları enfekte ettiğini buldu. Bu bulgular, özellikle Covid-19 salgını sırasında popüler olan hayvanlardan insanlara virüs bulaşma tezini tersine çeviriyor ve insanların hayvanlara virüs yayma kapasitesinin, hayvanların insanlara virüs bulaştırma kapasitesinden daha fazla olduğunu gösteriyor.
25 Mart 2024

Dijital dünya, gerçek dünyanın ayrımcılık ve eşitsizliklerini yansıtmaya devam ediyor. Erkeklere mühendislik gibi, kadınlara ise aşçılık ve temizlik işçiliği gibi iş ilanları gösterilmesi, siyasi içeriklerin erkeklere daha fazla sunulması gibi örneklerle cinsiyet ayrımcılığı dijital ortamda da kendini gösteriyor. Big Tech firmalarının kullanıcı verilerini kullanarak yaptığı ayrımcılık, kadınların iş ve sosyal hayatta karşılaştığı zorlukları artırıyor. Bahçeşehir Üniversitesi Yeni Medya Bölümü öğretim üyesi Dr. Melis Öneren Özbek ile yapılan röportajda, yapay zekâ ve algoritmaların cinsiyet ayrımcılığını nasıl pekiştirdiği ve kadınların bu durumdan nasıl korunabileceği üzerine görüşler paylaşıldı.
8 Mart 2024

Karabük Üniversitesi'nde, çoğunluğu Afrikalı öğrenciler olmak üzere, grup seks ve HIV ile HPV vakaları gibi asılsız iddialar sosyal medyada hızla yayıldı. Bu kampanya, ağırlıklı olarak Ümit Özdağ'ın destekçileri tarafından yaygınlaştırıldı. İl Sağlık Müdürlüğü ve üniversite yetkilileri, bu iddiaların asılsız olduğunu açıkladı. İsmail Kılıçarslan, bu tür kampanyaların Türkiye'ye zarar verdiğini ve milli güvenlik sorunu oluşturduğunu belirtiyor.
26 Mart 2024

Axios ve danışmanlık firması Edelman tarafından yapılan bir ankete göre, dünya çapında 32 bin katılımcıyla gerçekleştirilen araştırmada, yapay zekaya olan güvenin son 18 ay içinde azaldığı belirlendi. 2019 yılında yapay zekaya olan küresel güven oranı %61 iken, bu oran şu anda %53'e düşmüş durumda. ABD'de ise bu oran daha da düşük olup, insanların yalnızca %35'i teknolojiye güveniyor. Araştırma, insanların bilim insanlarından yapay zeka güvenliği konusunda daha fazla bilgilendirme beklediğini ve teknoloji endüstrisine genel olarak güvenseler de yapay zekaya olan güvenlerinin daha düşük olduğunu ortaya koyuyor.
9 Mart 2024

Yeni bir araştırma, katı toplumsal cinsiyet normlarının olduğu ortamlarda büyüyen ergenlik çağındaki erkek çocuklarının, erkekliklerinin tehdit altında olduğunu algıladıklarında agresif tepki verebildiklerini ortaya koydu. New York Üniversitesi'nde yapılan çalışmada, 200'den fazla ergen erkek çocuğu ve ebeveynlerinden biri değerlendirildi. Araştırma, erkeksi olma motivasyonları sosyal beklentiler tarafından baskı altına alınan erkek çocuklarının, cinsiyet kimlikleri tehditlerine yanıt olarak artan saldırganlık sergilediğini gösterdi. Bu durumun cinsiyetçilik, homofobi ve politik bağnazlık gibi olumsuz davranışlarla da ilişkili olduğu belirtildi.
20 Temmuz 2024

Lund Üniversitesi'nden üç psikolog tarafından yapılan bir araştırma, astrolojiye inanan insanların daha az zeki ve narsistik olmaya daha yatkın olduğunu ortaya koydu. Araştırma, astrolojiye inanan kişilerin ortalamadan daha bencil olma eğiliminde olduklarını ve kendilerini doğal liderlik becerilerine sahip özel insanlar olarak gördüklerini gösterdi. Araştırmacılar, bu bulguları Personality and Individual Differences dergisinde yayımladı. Çalışma, COVID-19 salgını gibi büyük stres faktörlerinin astrolojiye olan inancı artırabileceğini öne sürüyor.
28 Temmuz 2024

Danimarka'da gerçekleştirilen ve JAMA tıp dergisinde yayınlanan bir araştırma, 2006-2018 yılları arasında anabolik steroid kullandığı tespit edilen 1189 erkek üzerinde yapıldı. Araştırma, steroid kullanıcılarının doğal ve doğal olmayan nedenlerle ölüm oranlarının, genel nüfusa kıyasla daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Prof. Dr. Tayfun Uzbay, steroidlerin özellikle gençlerde ani ölümlere yol açabileceğini ve bu tür ilaçların kötüye kullanımının ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğini belirtti.
23 Nisan 2024

Dünya genelinde ve Türkiye'de cinsel yolla bulaşan hastalıkların (CYBE) arttığı, günlük bir milyondan fazla insanın bu tür enfeksiyonlara yakalandığı belirtiliyor. Türkiye'de cinsel sağlık bilgilerine erişim kısıtlı ve önleyici yöntemler pahalı olduğu için bulaşma riski yüksek. CYBE'lerin ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği ve 15-45 yaş arasında daha sık görüldüğü ifade ediliyor. Gençlerin bu hastalıklardan korunma bilgisine ve sağlık hizmetlerine erişiminde eksiklikler olduğu, eğitim ve farkındalık yetersizliğinin hastalıkların yayılmasına zemin hazırladığı vurgulanıyor. Kondom kullanımının önemi ve gençlere yönelik cinsel sağlık eğitimi gerekliliği üzerinde duruluyor. Ayrıca, seks işçilerinin kondom erişiminde yaşadığı zorluklar ve bu durumun enfeksiyonların yayılmasına etkisi tartışılıyor.
2 Şubat 2023

Northeastern ve Glasgow üniversiteleri ile MIT iş birliğiyle yapılan bir araştırma, evde yalnız yaşayan papağanların dokunmatik ekranlar aracılığıyla diğer papağanlarla görüntülü arama yaparak daha mutlu bir yaşam sürdüğünü gösterdi. Araştırmada, 18 papağan sahibine ve papağanlarına tablet kullanımı eğitimi verildi ve kuşların seçtikleri 'arkadaşlarıyla' görüşmeleri sağlandı. 1000 saatlik video analizi sonucunda, papağanların daha fazla ötüş, konuşma ve oyun oynama gibi mutluluk belirtileri gösterdiği belirlendi. Araştırma, evcil papağanların izolasyon ve can sıkıntısının azaltılmasında teknolojinin potansiyel bir rol oynayabileceğini ortaya koydu.
26 Nisan 2023

ABD ve İngiltere'den elde edilen geniş çaplı genetik veriler, kahve tüketimiyle obezite ve madde bağımlılığına eğilim arasında istikrarlı ilişkiler olduğunu ortaya koydu. Ancak bu bulgular, kahve içen herkesin obez veya madde bağımlısı olacağı anlamına gelmiyor; daha çok kahve tüketimine olan eğilimin genetik faktörlerle ilişkili olduğunu gösteriyor. Ayrıca, anksiyete, depresyon ve bipolar bozukluk gibi psikiyatrik durumların da kahve tüketimiyle ilişkili olduğu bulundu. İki ülke arasındaki verilerde bazı uyumsuzluklar gözlemlendi, bu da çevresel faktörlerin ve kahve tüketim alışkanlıklarının farklılıklarından kaynaklanıyor olabilir.
23 Haziran 2024

Birleşmiş Milletler tarafından yayınlanan Dünya Mutluluk Raporu'na göre, Türkiye 143 ülke arasında 98'inci sırada yer alarak mutluluk düzeyinde düşüş yaşadı. Araştırma, insanların yaşamlarını 0 ile 10 arası bir ölçekte değerlendirmeleriyle oluşturuldu ve Türkiye son üç yılın ortalamasına göre 0.2 puan düşüşle 4.9 puan aldı. Raporda, gençler arasında artan mutsuzluk, sosyal medyanın olumsuz yönleri ve ekonomik eşitsizlik gibi faktörlerin mutluluğu etkileyebileceği belirtildi. Ayrıca, ABD ilk kez ilk 20'den çıkarak 23'üncü sıraya geriledi.
20 Mart 2024

University College London'dan (UCL) yapılan yeni bir çalışma, kalp damar rahatsızlıklarının demans için giderek daha önemli bir risk faktörü haline geldiğini ortaya koydu. Çalışma, 1947 ile 2015 yılları arasında toplanan verilerle dünyanın dört bir yanından 27 araştırma makalesini analiz etti. Bulgular, düşük eğitim düzeyi ve sigara içmenin demans riskine katkısının azaldığını, buna karşın obezite, diyabet ve kalp damar hastalıklarının oranlarının arttığını gösterdi. UCL'de psikiyatri profesörü Naaheed Mukadam, hipertansiyonun demans riskine en çok katkıda bulunan faktör olduğunu belirtti.
28 Haziran 2024

Londra'daki University College'tan bilim insanları tarafından yapılan bir araştırma, Viagra ve benzeri sertleşme ilaçlarını kullanan erkeklerde Alzheimer görülme oranının daha düşük olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 260 binden fazla erkeğin reçete kayıtlarını inceleyerek, ilacı kullananlarda demans gelişme ihtimalinin yüzde 18 daha az olduğunu belirledi. Viagra'nın başlangıçta yüksek tansiyon ve kalp ilacı olarak tasarlandığı, ancak vücuttaki genel kan dolaşımını arttırdığı ve beyin hücrelerini koruyucu etkileri olduğu bilgisi paylaşıldı. Araştırmacılar, bulguların doğrulanması ve ilacın Alzheimer üzerindeki direkt etkisinin belirlenmesi için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini vurguladı.
8 Şubat 2024

Awen for Us girişimi, 2 Ekim Dünya Uluslararası Şiddetsizlik Günü kapsamında yayınladığı mesajda, teknolojinin kolaylaştırdığı cinsiyete dayalı şiddete (TFGBV) dikkat çekti. Economist Intelligence Unit raporuna göre, küresel olarak çevrimiçi şiddete tanık olmuş ve deneyimlemiş kadın oranı yüzde 85. Bu şiddet biçimleri, kadınların çevrimdışı fiziksel güvenliklerini ve geçim kaynaklarını da tehlikeye atıyor. Girişim, bu tür şiddetle mücadele için Columbia Institute of Global Politics Vital Voices Global Partnership'in raporunu okumayı tavsiye ediyor.
2 Ekim 2024

Covid-19 öncesinde başlayan ve pandemi döneminde artan uyuz vakaları, dünya çapında bir epidemi haline gelmiş durumda. Uzmanlar, uyuz parazitinin tedaviye direnç göstermesi ve bu direncin nedenlerini tartışıyor. Göçler ve yanlış ilaç kullanımı gibi faktörlerin etkisi sorgulanıyor. Uyuz, gençlerde daha yaygın görülüyor ve tedavi için kullanılan İnvermektin adlı ilacın karaborsada satıldığı ve yüksek maliyetlere ulaştığı belirtiliyor. Uyuzun teşhisi genellikle muayene ile yapılıyor ve kaşıntının karakteri önemli bir teşhis unsuru olarak öne çıkıyor. Tedavi sonrası kaşıntının devam etmesi bazen psikolojik sebeplere bağlanıyor.
5 Şubat 2023

Birleşik Krallık'ta yapılan bir araştırma, gece saat 10 ile 11 arasında uyumanın kalp ve damar sağlığına iyi geldiğini ortaya koydu. Araştırma, UK Biobank tarafından 88 bin kişi üzerinde gerçekleştirildi ve sonuçları Avrupa Kardiyoloji Derneği'nin akademik yayını European Heart Journal'da yayınlandı. Araştırma süresince gönüllülerin uyuma ve uyanma saatleri kaydedildi ve bu süreç yaklaşık altı yıl sürdü. Araştırmada, 3 bin gönüllüde kalp ve damar hastalıkları tespit edildi.
29 Eylül 2023

Egzersizin, sadece fiziksel sağlıkla değil, beyin sağlığıyla da bağlantılı olduğu belirtiliyor. Düzenli fiziksel aktivitenin beyinde meydana getirdiği fizyolojik değişiklikler, egzersizin biliş ve zihinsel sağlık üzerindeki etkisi üzerine yapılan araştırmaları gündeme getiriyor. Egzersiz, hafızayı ve bilişsel yetenekleri geliştirirken, zihinsel netliği artırıyor ve depresyona karşı koruyucu etkileri bulunuyor. Ayrıca, kilo verme ve yorgunluğu azaltma gibi dolaylı etkileri de beyin sağlığını olumlu yönde etkiliyor.
23 Temmuz 2023

Türkiye'de yapılan bir araştırma, ülkedeki kalp yetersizliği hastalığının durumunu ortaya koydu. 2016-2022 yılları arasında 2 milyon 722 bin 151 kişi üzerinde yapılan çalışma, Türkiye'de her yüz kişiden ikisinin kalp yetmezliği hastası olduğunu ve hastalığın Avrupa ülkelerine kıyasla 8-10 yıl daha genç yaşta başladığını gösterdi. Araştırma, kalp yetersizliği sıklığının kadınlarda erkeklere göre daha yüksek olduğunu ve genç hastaların prevalansının endişe verici olduğunu belirtti. Ayrıca, düşük sosyoekonomik koşullarda yaşayan hastaların hayatta kalma oranının yüksek olduğu ve sağlık sigortası sisteminin (SGK) bu durumda kritik bir rol oynadığı tespit edildi.
9 Şubat 2024

Bilimsel araştırmalar, gıda boyalarının çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceğini göstermektedir. Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ufuk Tansel, özellikle çocuklar üzerinde yapılan araştırmalarda gıda boyalarının davranışsal ve bilişsel etkilerinin saptandığını belirtmiştir. Sentetik renklendiriciler ve tatlandırıcıların hiperaktif çocuklarda çeşitli sağlık sorunlarına neden olduğu gözlemlenmiştir. Tansel, tüketicilere aşırı yapay renkli ürünlerden kaçınmalarını önermektedir.
16 Mart 2024
İşaretlediklerim