Britanya'da 18 aylık Opal Sandy adlı çocuk, doğuştan işitme engelli olmasına rağmen, gen terapi yöntemiyle işitme duyusu kazandı. Bu yöntemde, OTOF genindeki mutasyonlar nedeniyle üretilmeyen otoferlin proteinini sağlayacak gen, zararsız bir virüs aracılığıyla hastaya aktarıldı. Sadece 16 dakika süren bir ameliyatla uygulanan bu terapi, Opal'ın yumuşak sesleri ve fısıltıları bile neredeyse normal şekilde duymasını sağladı. Bu başarı, sağırlıkla mücadelede yeni bir dönem olarak değerlendiriliyor.
9 Mayıs 2024

Bir araştırmaya göre, açık göz rengine sahip kişiler, koyu renk göz rengine sahip kişilere göre daha yüksek alkol bağımlılığı riski taşıyor. Araştırmacılar, binlerce alkol bağımlısının veri tabanı üzerinde yaptıkları araştırmada bu ilginç keşfi yaptılar. Yeşil ve mavi gözlü insanların alkol bağımlılığı riski daha yüksekken, siyah ve kahverengi gözlü insanların riski oldukça düşük.
25 Haziran 2023

Akıllı telefonların aşırı kullanımı sonucu 'Smartphone Pinky' adı verilen yeni bir rahatsızlık ortaya çıktı. Bu durum, akıllı telefonu desteklemek için serçe parmağının aşırı kullanılmasından kaynaklanıyor ve parmakta girintilere neden olabiliyor. Mesleki terapist Andrew Bracken, bu durumun resmi bir tıbbi teşhis olmadığını, ancak uzun vadede karpal tünel sendromu gibi ciddi sorunlara yol açabileceğini belirtiyor. Bracken, akıllı telefon kullanımını azaltmak ve katlanabilir telefon kulpları kullanmayı öneriyor.
22 Şubat 2024

İsveç'te askerlik yapan yaklaşık 60 bin erkeğin bilişsel yetenekleri ölçüldü ve sonrasında bu kişilerin gelirleri incelendi. Araştırma, yıllık 60 bin avro kazanca kadar zeka ile gelir arasında güçlü bir ilişki olduğunu, ancak gelir piramidinin tepesine çıkıldıkça bu ilişkinin zayıfladığını ortaya koydu. En zengin yüzde 1'lik kesimin bilişsel kapasitesi, yüzde 3'lük dilime giren erkeklerden daha düşük bulundu. Çalışmada, şans, aile geçmişi, motivasyon gibi diğer faktörlerin de gelir üzerinde etkili olduğu belirtildi.
22 Şubat 2023

Britanya'da gerçekleştirilen bir araştırma, sosyal izolasyon yaşayan kişilerin erken ölme olasılığının daha yüksek olduğunu belirledi. Araştırmada, yalnız yaşayan ve sevdikleri tarafından ziyaret edilmeyen kişilerin ölüm riskinin %77 daha fazla olduğu tespit edildi. UK Biobank çalışmasından elde edilen verilerle yapılan araştırmada, ortalama 57 yaşındaki 458,146 kişi üzerinde yapılan 13 yıllık takip sonucunda, sosyal bağlantı eksikliğinin ölüm riskini artırdığı sonucuna varıldı. Araştırmacılar, ayda en az bir kez sevdiklerini ziyaret etmenin bile riski azaltabileceğini ifade etti.
10 Kasım 2023

Hollanda'da yapılan bir araştırmaya göre, burunlarını karıştıran sağlık çalışanlarının Covid-19'a yakalanma olasılığı daha yüksek. Araştırmada, burnunu karıştırdığını kabul edenlerin yüzde 17'sinin Covid-19 testi pozitif çıktığı, burnunu karıştırmadığını söyleyenlerde bu oranın yüzde 6 olduğu belirtildi. Araştırmacılar, burun karıştırmanın ellerdeki virüsü doğrudan buruna sokarak enfeksiyonu kolaylaştırabileceğini ve virüsün diğer insanlara daha kolay yayılmasına yol açabileceğini ifade etti.
4 Ağustos 2023

Dalhousie Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, köpeklerin insanların nefeslerini koklayarak travma sonrası stres bozukluğunu (TSSB) tespit edebileceğini gösteren bir çalışma yürüttü. Araştırma, köpeklerin vücut salgılarındaki uçucu organik bileşenleri (VOC'leri) tanıyarak TSSB semptomlarını algılayabildiklerini ortaya koydu. İki köpek, Ivy ve Callie, bu kokuları yüksek doğruluk oranlarıyla tanıyarak farklı duygusal durumları ayırt etti. Araştırmacılar, bu bulgunun hizmet köpeklerinin eğitimi ve erken dönem TSSB semptomlarının tespiti için önemli olduğunu vurguluyor.
30 Mart 2024

İsveç'te Lund Üniversitesi tarafından 4,1 milyon kişi üzerinde 40 yıl süren bir araştırma, kanser vakalarının yüzde 40'ının aşırı kiloyla ilişkili olduğunu gösterdi. Araştırmada 32 kanser türü obeziteyle ilişkilendirildi, bu sayı daha önce 13 olarak biliniyordu. Vücut kitle endeksindeki her beş puanlık artış, kansere yakalanma riskini erkeklerde %24, kadınlarda %12 artırıyor. Araştırma sonuçları, obezitenin kanser üzerindeki etkisinin daha önce düşünülenden daha büyük olabileceğini gösteriyor.
12 Mayıs 2024

Alaattin Aktaş, Türkiye'de mutluluk algısının ekonomik durumla olan çelişkili ilişkisini ele alıyor. Vatandaşlar hayat pahalılığı ve yoksulluk artarken, işsizlik azaldığı ve terör sorununun önemli ölçüde azaldığı konusunda hemfikir. Ancak, ekonomik zorluklara rağmen, mutluluk oranlarında son yıllarda bir artış gözlemleniyor. 2019'dan 2023'e kadar mutluluk oranlarındaki değişimler, ekonomik göstergelerle tam olarak örtüşmeyen bir tablo çiziyor.
19 Şubat 2024

Sydney Üniversitesi araştırmacıları, günlük 4,5 dakikalık yoğun fiziksel aktivitenin bazı kanser türlerine yakalanma riskini yüzde 32’ye varan oranda azaltabileceğini ortaya koyan bir araştırma yaptı. Araştırmada, 22 binden fazla kişi yedi yıl boyunca gözlemlendi ve fiziksel aktiviteyle ilintili 13 kanser türü incelendi. Araştırmada, yoğun ev işi, hızlı yürüyüş ve merdiven çıkma gibi kısa süreli aktivitelerin kanser riskini azalttığı belirlendi.
31 Temmuz 2023

Covid-19 öncesinde başlayan ve pandemi döneminde artan uyuz vakaları, dünya çapında bir epidemi haline gelmiş durumda. Uzmanlar, uyuz parazitinin tedaviye direnç göstermesi ve bu direncin nedenlerini tartışıyor. Göçler ve yanlış ilaç kullanımı gibi faktörlerin etkisi sorgulanıyor. Uyuz, gençlerde daha yaygın görülüyor ve tedavi için kullanılan İnvermektin adlı ilacın karaborsada satıldığı ve yüksek maliyetlere ulaştığı belirtiliyor. Uyuzun teşhisi genellikle muayene ile yapılıyor ve kaşıntının karakteri önemli bir teşhis unsuru olarak öne çıkıyor. Tedavi sonrası kaşıntının devam etmesi bazen psikolojik sebeplere bağlanıyor.
5 Şubat 2023

Britanya Psikoloji Derneği tarafından yayımlanan bir çalışma, genellikle komik bulunmayan 'baba şakalarının' çocukların psikolojik olarak güçlenmesine katkı sağladığını gösteriyor. Araştırmaya göre, bu tür şakalar çocuklara tuhaflıkla baş etmeyi öğretiyor ve yargılanma veya utandırılma durumlarına karşı daha dayanıklı hale gelmelerine yardımcı oluyor. Ayrıca, çocuklar beceriksizlik karşısında nasıl tepki vereceklerini öğrenerek özgüven kazanıyor ve sosyal durumlarda uygun davranış sergileme becerisi geliştiriyorlar.
23 Mart 2023

Belçikalı araştırmacılar, alkol kullanım bozukluğu olan kişilerin reddedilme duyarlılığını inceledi. Araştırmada, alkol kullanım bozukluğu teşhisi konmuş ve en az 10 gündür içmemiş 105 hasta ile 73 sağlıklı kişiden oluşan kontrol grubu 'reddedilme duyarlılığı anketi'ni yanıtladı. Anket sonuçları, alkol kullanım bozukluğu olan kişilerin sosyal etkileşimlerde reddedilme duyarlılığının ortalamanın üstünde olduğunu gösterdi. Araştırmanın sonuçları 'Journal of Psychiatric Research' dergisinde yayınlandı.
30 Ekim 2023

Avustralya'daki araştırmacılar, Parkinson hastalığını fiziksel belirtiler görülmeden yıllar önce teşhis etme yöntemi geliştirdi. Melbourne'daki Florey Enstitüsü ve Austin Health'deki araştırmacılar, hastalara beyindeki bir proteine (VMAT2) bağlanmak üzere tasarlanmış sentetik bir bileşik (18F-AV-133) enjekte ederek Parkinson hastalığının belirtilerini tespit etmenin mümkün olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, Parkinson hastalığı olan 26 hasta, 12 kişilik bir kontrol grubu ve Parkinson hastalığının önemli göstergelerinden REM uykusu davranış bozukluğu bulunan 11 kişi üzerinde çalıştı.
11 Ekim 2023

ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nde yapılan bir araştırmada, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybeden ve aşı olmayan 44 kişinin otopsi sonuçları incelendi. Araştırmacılar, cesetlerin çoğunun kan plazmasında SARS-CoV-2 virüsünü buldu. Ayrıca, 11 cesedin sinir sistemine ait dokularından alınan örneklerde, birkaçında SARS-CoV-2 RNA'sı tespit edildi. Ancak, virüsün beyne verdiği zararın az olduğu sonucuna varıldı ve Covid-19'un öncelikle solunum yolları ile akciğer dokusuna zarar verdiği doğrulandı.
1 Ocak 2023

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Alper Şener, Dünya Sağlık Örgütü tarafından izlenen koronavirüs varyantı Pirola'nın (BA.2.86), baskın hale gelme ve aşıdan kaçma ihtimali olan bir varyant olabileceğini belirtti. Şener, aşıyla vücutta oluşan antikorların Pirola varyantını durduramayacağı yönünde hipotezlerin olduğunu söyledi. Şener, Pirola varyantında da semptomların aynı olduğunu ve belirti varsa test yaptırılması gerektiğini vurguladı.
1 Eylül 2023

Türkiye'de tahmini 5 milyon birey nadir hastalıklardan etkilenmektedir ve bu hastalıklar için geliştirilen 416 ilacın yalnızca 76'sı Türkiye'de ruhsatlıdır. Diğer 75 ilaç yurtdışı ilaç listesi aracılığıyla temin edilebilirken, 265 ilaca erişim mümkün değildir. Nadir hastalıkların tanı ve tedavisi zor olduğu için 'yetim hastalık' olarak adlandırılır ve bu hastalıkların sadece %5'i için tedavi geliştirilebilmiştir. Türkiye'de nadir hastalıklar için ulusal bir politika bulunmamakta, ancak 2023-2027 Nadir Hastalıklar Sağlık Strateji Belgesi ve Eylem Planı yayınlanmıştır. Ayrıca, Türkiye'de nadir hastalıkların tanı ve tedavisinde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği'nin raporunda detaylandırılmıştır.
7 Aralık 2023

Türkiye'de tüberküloz tedavisi ücretsiz olup, yabancı ülke doğumlu hastaların sayısı artmaktadır. 2005'te yüzde 6.8 olan yabancı hasta oranı, 2021'de yüzde 15.7'ye yükselmiştir. İstanbul'da her üç hastadan biri yabancı ülke doğumlu ve oran yaklaşık yüzde 25'tir. Göçmenlerin kötü yaşam koşulları hastalığın yayılmasını kolaylaştırırken, Türkiye'deki tüberküloz kontrol programı sayesinde tüm hastaların tedavileri ücretsiz yapılmaktadır. İstanbul Süreyyapaşa Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde yatarak tedavi gören yabancı hastaların oranı bazen yatakların üçte birine ulaşabilmektedir.
8 Ocak 2023

2024 Nobel Tıp Ödülü, mikroRNA'nın keşfi ve transkripsiyon sonrası gen düzenlemesindeki rolü üzerine yaptıkları çalışmalar nedeniyle ABD'li bilim insanları Victor Ambros ve Gary Ruvkun'a verildi. MikroRNA, gen düzenlemesinde önemli bir rol oynayan küçük bir RNA molekülü olarak tanımlanmış ve bu keşif, organizmaların gelişimi ve işleyişi için kritik bir öneme sahip olduğunu göstermiştir. Nobel Ödülleri, Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine insanlığa hizmet edenlere verilen prestijli ödüllerdir.
7 Ekim 2024

Türkiye'de göreceli yoksulluk oranı, medyan gelirin yüzde 50'si dikkate alınarak hesaplandığında bir önceki yıla göre düşüş göstermiş, ancak medyan gelirin yüzde 60 ve yüzde 70'i esas alındığında yoksulluk oranlarında artış görülmüştür. Pandemi döneminde uygulanan kısa çalışma ödeneği gibi sosyal yardımlar, en düşük gelir grubunun durumunu iyileştirmiş olabilir. Ancak, asgari ücretin norm ücret haline gelmesiyle, en yoksulların biraz üzerindeki gelir grubunun durumu göreceli olarak kötüleşmiştir. Ayrıca, gelir dağılımındaki eşitsizlikler ve medyan gelirin ortalama gelirin oldukça altında kalması, yoksulluk ölçüm yöntemlerinin yeniden değerlendirilmesi gerektiğini göstermektedir.
6 Şubat 2024
İşaretlediklerim