Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü (CERN), evrenin temel yapı taşlarını oluşturan gizli hayalet parçacıkları keşfetmeyi amaçlayan 10 yıllık bir proje başlattı. Bu proje kapsamında, 'Geleceğin Dairesel Çarpıştırıcısı' adı verilen çok hassas bir süper çarpıştırıcı inşa ediliyor. Bu yeni cihaz, bilim insanlarının Büyük Patlama koşullarını yeniden yaratmalarına ve evrenin nasıl oluştuğunu daha iyi anlamalarına olanak tanıyacak. CERN'de kıdemli fizikçi Dr. Richard Jacobsson, bu projenin evrenin yaratılışı hakkındaki düşünceleri yeniden tanımlayabileceğini belirtti.
26 Mart 2024

ABD'li nöroteknoloji şirketi Neuralink'in kurucusu Elon Musk, şirketin beynine çip takılan ilk insan üzerindeki deneylerinin başarılı olduğunu ve bu kişinin düşünceleriyle bilgisayar faresini kontrol edebildiğini duyurdu. Neuralink, Mayıs 2023'te ABD Gıda ve İlaç İdaresi'nden (FDA) insan deneyleri için onay almıştı. Şirket, beyin çipleri aracılığıyla felç, körlük gibi nörolojik rahatsızlıkları tedavi etmeyi ve engelli bireylerin hayat kalitesini artırmayı hedefliyor.
20 Şubat 2024

20 araştırmacı, 12 yıl süren bir çalışma sonucunda meyve sineğinin 3 bin 16 nöron ve 548 bin sinaps içeren beyninin detaylı bir şemasını oluşturdu. Bu çalışmanın sonuçları Science dergisinde yayınlandı. Gelişen görüntüleme teknikleri ve biyolojik bilgiler sayesinde sinirbilimi alanında önemli ilerlemeler kaydediliyor. Meyve sineğinin beyninin bu detaylı haritası, 'Zihin nedir?' ve 'Beyin nasıl düşünce üretir?' gibi sorulara bilimsel yanıtlar bulma yolunda atılmış önemli bir adımdır.
13 Mart 2023

Apollo misyonlarıyla getirilen ay örneklerini inceleyen bilim insanları, Ay’ın ince atmosferinin nasıl oluştuğuna dair gizemi çözdüklerini açıkladılar. Araştırmalar, Ay atmosferinin yaklaşık yüzde 70’inin meteor çarpmaları sonucu buharlaşmadan, yüzde 30’unun ise güneş rüzgarı püskürmesinden kaynaklandığını gösteriyor. Bu bulgular, Ay’ın yüzeyi ve atmosferinin uzun zaman ölçeklerinde nasıl etkileşime girdiğine dair daha net bir resim sağlıyor ve uzay aşınma süreçlerine dair anlayışımızı geliştiriyor.
3 Ağustos 2024

ABD'de Maryland Üniversitesi hastanesinde genetiği değiştirilmiş domuz kalbi nakledilen 58 yaşındaki Lawrence Faucette, bir ayı geride bıraktı. Faucette, domuz kalbi nakledilen ikinci kişi oldu. Bu deneysel ameliyat, geleneksel kalp nakline uygun olmayan Faucette'in ömrünü uzatmak için son umut olarak görülüyordu. Şu ana kadar doktorlar, Faucette'in yeni kalbinin iyi çalıştığını ve vücudunun herhangi bir ret belirtisi göstermediğini belirtiyorlar. ABD'de her yıl 6 binden fazla kişi organ nakli olmadan hayatını kaybediyor ve bilim insanları, hayvanların donör olarak kullanılmasının bir gün organ bağışlarındaki büyük sıkıntıyı telafi edebileceğini umuyor.
25 Ekim 2023

Prof. Dr. Muhammad Mohiuddin, domuzdan insana kalp nakli çalışmalarının gelecekte rutin hale geleceğini belirtti. Mohiuddin, bu tür nakillerin yüksek maliyetli olduğunu ve bağışıklık sistemi sorunları nedeniyle zorluklar yaşandığını ifade etti. Domuzlardan alınan organların genetik olarak insan vücuduna uyumlu hale getirildiğini ve bu alandaki çalışmaların devam ettiğini vurguladı. FDA onayı ile iki hastada denenen domuz kalbi nakillerinde hastalar kısa süre sonra hayatını kaybetti, ancak bilim dünyası umutla çalışmalarını sürdürüyor.
29 Mayıs 2024

İsviçre ve diğer ülkelerden araştırmacılar, gıda ambalajlarında inceledikleri yaklaşık 14 bin kimyasaldan 3 bin 600 tanesinin kan, saç ve anne sütünde bulunduğunu keşfetti. Bu kimyasallar arasında metaller, uçucu organik bileşikler ve kansere neden olduğu bilinen diğer kimyasallar yer alıyor. Yüksek sıcaklıklar ve ambalajın türü, kimyasalların gıdaya sızma hızını etkileyebiliyor. Araştırma, geri dönüştürülmüş kağıt ve kartonun da tehlikeli olabileceğini belirtiyor.
17 Eylül 2024

Northwestern Üniversitesi araştırmacıları, spina bifida, felç ve çeşitli mesane hastalıkları olan insanlar için mesanenin doluluk oranını haber verecek bir implant tasarladı. Bu implant, mesanenin dış çeperine takılarak, doluluk oranını Bluetooth aracılığıyla bir akıllı telefon uygulamasına aktaracak. İmplant, idrar kaçırma sorunlarını önlemekle kalmayıp, sürekli enfeksiyonlar ve böbrek hasarı gibi ek organ hasarlarının önüne geçmeyi amaçlıyor. Cihaz, küçük hayvanlar ve primatlarda yapılan testlerde başarılı sonuçlar gösterdi.
28 Mart 2024

Almanya'da Max Planck Antropoloji Enstitüsü tarafından yürütülen bir araştırma, Avrupa'nın en ünlü mumyası Ötzi'nin atalarının Anadolu'dan geldiğini ortaya koydu. Araştırmada, Ötzi'nin genetik yapısının, Anadolu'dan göç eden ilk çiftçilerle yüksek oranda benzerlik gösterdiği belirlendi. Ayrıca, Ötzi'nin ten renginin koyu olduğu ve kel olduğu tespit edildi. Ötzi, 1991 yılında İtalyan Alpleri'nde bir buzulda keşfedilmişti.
16 Ağustos 2023

Britanya'da geliştirilen yeni bir kan testi, meme kanserinin nüksetmeden önce yıllar önce geri dönüp dönmeyeceğini tespit edebiliyor. Bu test, tümör DNA'sının izlerini tespit ederek hangi hastaların kanserlerinin geri döneceğini yüzde 100 doğrulukla belirliyor. Araştırma, Londra Kanser Araştırmaları Enstitüsü'nden bir ekip tarafından 78 hasta üzerinde yapıldı ve sonuçlar Amerikan Klinik Onkoloji Derneği konferansında sunuldu. Testin, tedavinin daha erken başlamasına ve hayatta kalma oranlarının iyileştirilmesine katkı sağlaması bekleniyor.
4 Haziran 2024

ABD Brown Üniversitesi'nden araştırmacılar, Kenya'daki Afrika fillerinin yeme alışkanlıklarını inceledi. GPS tasmaları ve dışkı örnekleri kullanarak yapılan araştırmada, fillerin 367 bitki çeşidi tükettiği ve yağışlı aylarda otları, kurak mevsimde ise ağaç yapraklarını tercih ettiği belirlendi. Ayrıca, dişi fillerin hamilelikleri sırasında bazı bitkileri aşerdiği gözlemlendi. Araştırma sonuçları, fillerin farklı yeme alışkanlıkları sayesinde rekabete girmeden sürüyle birlikte yaşadığını, ancak iklim değişikliği nedeniyle azalan kaynakların türün hayatta kalma şansını azalttığını ortaya koydu.
5 Temmuz 2023

ABD'nin Alabama eyaletinde Yüksek Mahkeme, dondurulmuş embriyoların 'çocuk' olarak sayılması gerektiğine ve yanlışlıkla yok edilmesi durumunda sorumluluk doğurabileceğine hükmetti. Bu karar, eyalette IVF tedavisini durdurma noktasına getirdi ve tıp uzmanları ile üreme tedavilerini savunan gruplar tarafından olumsuz sonuçlar doğurabileceği konusunda uyarılar yapıldı. Karar, aynı zamanda Alabama'da aile kurma yöntemleri üzerinde ciddi etkiler yaratabilecek ve diğer eyaletlerde benzer yasal girişimlere yol açabilecek bir öncü olabilir.
23 Şubat 2024

Edinburgh Üniversitesi, koyun Dolly'yi klonlayan İngiliz bilim insanı Ian Wilmut'un 79 yaşında hayatını kaybettiğini duyurdu. Wilmut, Roslin Enstitüsü'nde Keith Campbell ile birlikte 1996 yılında Dolly'yi klonlamıştı. Wilmut'a yıllar önce Parkinson teşhisi konmuştu. Dolly ise klonlandıktan sonra altı kuzu doğurmuş ve 2003'te ilerleyen akciğer hastalığı nedeniyle uyutulmuştu.
11 Eylül 2023

Hawaii Deniz Biyolojisi Enstitüsü ve Alaska Balina Vakfı araştırmacıları, Alaska'da kambur balinaların kril avlamak için suyu karmaşık baloncuk ağlarına dönüştürdüğünü keşfetti. Bu baloncuk ağlarının boyutunu, derinliğini ve aralarındaki mesafeyi aktif olarak kontrol eden balinalar, bu teknikle fazla enerji harcamadan daha fazla av yakalayabiliyor. Araştırmanın sonuçları Royal Society Open Science dergisinde yayımlandı.
21 Ağustos 2024

Queensland ve Stirling üniversitelerinin yürüttüğü bir araştırma, flört aşamasında insanların kendilerine benzer yüz özelliklerine sahip kişileri daha çekici bulduğunu gösterdi. Araştırma için 682 katılımcı birbiriyle üç dakika etkileşimde bulundu ve sonrasında çekicilik ve kişilik özellikleri hakkında sorular yanıtlandı. Katılımcıların fotoğrafları çekilerek cevaplar değerlendirildi. Araştırma sonuçları, benzer yüz özelliklerine sahip kişilerin birbirlerini daha nazik bulduğunu da gösterdi.
11 Temmuz 2023

4 bin yıllık bir kafatası üzerinde yapılan araştırmalar, eski Mısırlı doktorların kanserli lezyonları cerrahi olarak çıkarmaya çalıştıklarına dair kanıtlar ortaya koydu. İspanya, Britanya ve Almanya'dan bilim insanları, Cambridge Üniversitesi'nin Duckworth Koleksiyonu'nda saklanan iki kafatası üzerinde çalışarak, kanserli lezyonların çevresinde kesik izleri buldular. Bu bulgular, insanlık tarihinde cerrahi kanser tedavisinin belgelenmiş ilk örneği olabilir. Araştırma sonuçları, Frontiers in Medicine dergisinde yayınlandı.
31 Mayıs 2024

İspanyol araştırmacılar, BigScience, Meta ve OpenAI'nin yapay zeka dil modellerini matematik, fen ve coğrafya soruları ile test etti. Araştırma, yeni sürümlerin zorlu sorulara daha doğru yanıtlar verdiğini ancak basit sorularda bile güvenilirlik sorunları yaşadığını ortaya koydu. Yeni modellerin, önceki sürümlere göre daha az 'doğrucu' olduğu ve yanıt bulamadığında tahminde bulunma eğiliminde olduğu belirtildi. Araştırma, Nature dergisinde yayınlandı.
1 Ekim 2024

Google'ın yapay zeka program geliştirme şirketi DeepMind, AlphaMissense adlı yeni bir sistemle insan DNA'sındaki hastalıklara yol açan genlerin tespitini hızlandırıyor. Sistem, DNA ipliklerindeki bileşenlerin sırasını kontrol ederek çalışıyor ve sıralamadaki hataların hastalığa yol açabileceğini belirliyor. Bu gelişme, hastalıkların daha hızlı teşhis edilmesine ve daha etkili tedavi yöntemlerinin bulunmasına yardımcı olabilir.
19 Eylül 2023

Bilim insanları, demans riskini tahmin edebilecek bir araç geliştirmek amacıyla yapay zeka kullanarak bir milyondan fazla beyin taramasını inceleyecek. Edinburgh ve Dundee Üniversiteleri'ndeki araştırmacılar, NEURii adlı küresel bir araştırma projesi kapsamında İskoçya'daki hastalardan on yılı aşkın süredir elde edilen tomografi ve emar taramalarını analiz edecek. Bu çalışma, doktorların demans riskini daha iyi belirlemesine yardımcı olabilecek kalıpları tespit etmeyi hedefliyor. Ayrıca, toplanan veriler gelecekteki araştırmalar için kullanılacak ve demansın daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak.
26 Ağustos 2024
İşaretlediklerim