Plastik üretimi ve atıklarının küresel karbon emisyonlarına etkisi artıyor

Plastik üretimi ve atıklarının küresel karbon emisyonlarına etkisi artıyor ile benzer, 17 olumlu, 69 olumsuz, ve 67 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

ABD Çin Avrupa Avrupa Birliği Rusya İtalya The Guardian Ukrayna Hindistan BM Japonya Hollanda OECD Dünya Bankası Almanya Mikroplastikler AB Birleşmiş Milletler MESUDE ERŞAN Paris Anlaşması IMF Canva Fransa Britanya Çevre Bakanlığı Avrupa Parlamentosu BBC Türkçe Afrika
ABD Çin Avrupa Avrupa Birliği Rusya İtalya The Guardian Ukrayna Hindistan BM Japonya Hollanda OECD Dünya Bankası Almanya Mikroplastikler AB Birleşmiş Milletler MESUDE ERŞAN Paris Anlaşması IMF Canva

Türkiye, Avrupa'dan en çok plastik atık ithal eden ülke konumunda olup, dünya genelinde altıncı, Avrupa'da ise ikinci sırada yer alıyor. Plastik sektörü, yıllık 44 milyar dolar gelirle büyük bir ekonomik güç oluştururken, çevreci tedbirler bu sektörün tepkisiyle karşılaşıyor. Örneğin, 2021'de getirilen plastik atık ithalatı yasağı sekiz gün sonra kaldırılmış ve tek kullanımlık içecek ambalajlarına depozito uygulaması sürekli ertelenmiştir. Çevre Bakanlığı, depozito uygulamasının 2024'te zorunlu hale geleceğini belirtmiş, ancak alınan tedbirler sınırlı kalmıştır.
25 Nisan 2024

Eurostat verilerine göre, Türkiye 2022'de Avrupa Birliği'nden 319 bin ton ile en fazla geri dönüştürülebilir plastik atık ithal eden ülke oldu. AB'nin toplam geri dönüştürülebilir atık ihracatı 2021'e göre %8,4 artış gösterdi. İnsan Hakları İzleme Örgütü, Türkiye'deki plastik geri dönüşüm tesislerinde çalışanların sağlık hizmetlerine erişimde sorunlar yaşadığını belirtti. Avrupa Parlamentosu, atık sevkiyatına yönelik daha sıkı prosedürler ve kontrol önlemleri içeren yeni bir yasa teklifini kabul etti.
15 Kasım 2023

Kanada'daki Dalhousie Üniversitesi araştırmacıları, 2018-2022 yılları arasında 84 ülkede yapılan plastik kirliliği denetimleri ve verilerini analiz etti. Science Advances dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, incelenen atıkların neredeyse yarısı hangi şirket tarafından üretildiği belirlenememişken, kaynağı belirlenen atıkların %11'i Coca Cola ve %5'i PepsiCo tarafından üretilmiş. Nestle, Danone ve Altria gibi diğer büyük şirketler de plastik kirliliğine katkıda bulunuyor.
1 Mayıs 2024

5 Haziran Dünya Çevre Günü'nde TEMA Vakfı, plastik kirliliğinin dünya genelinde ve Türkiye'de ulaştığı boyutları vurguladı. Vakıf, üretilen plastiklerin sadece yüzde 9'unun geri dönüştürülebildiğini ve mikroplastiklerin canlı organizmaların hatta insan vücudunun içine kadar girdiğini belirtti. Pasifik Okyanusu'nda insan etkisiyle oluşmuş 1,6 milyon kilometrekarelik plastik yığınına ve plastik atıkların çevre ve sağlık üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekildi. TEMA, plastik kullanımını azaltacak ve çevresel kirliliği önleyecek önlemler alınması gerektiğini savundu.
2 Haziran 2023

Türk Toraks Derneği, 5 Haziran Dünya Çevre Günü'nde mikroplastiklerin besin zincirimize girdiğini ve insan sağlığına olası zararlarına dikkat çekti. Plastik atıkların son 20 yılda iki kat arttığı ve 2019'da 353 milyon ton olduğu belirtilirken, UNEP plastik atıkların 2040'a kadar %80 azaltılmasını hedefliyor. Mikro ve nanoplastiklerin besin zincirine girişi ve sağlık üzerindeki potansiyel etkileri araştırılıyor. Türk Toraks Derneği yetkilileri, plastik atıkların çevre ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine ve deprem sonrası enkaz kaldırma çalışmalarının tehlikelerine işaret etti.
5 Haziran 2023

Almanya'dan Türkiye'ye 2022 yılında ihraç edilen plastik atık miktarı, 2021 yılına göre düşüş göstererek 92 bin 400 ton olarak kaydedildi. Bir önceki yıl bu rakam 107 bin 600 ton idi. Türkiye, Almanya'nın en çok plastik atık ihraç ettiği ülkeler arasında ikinci sırada yer almayı sürdürüyor. Listenin başında 153 bin 300 ton ile Hollanda, üçüncü sırada ise 81 bin 800 ton ile Polonya bulunuyor.
6 Haziran 2023

Her hafta bir kredi kartı büyüklüğünde plastik tükettiğimiz belirtiliyor. İçtiğimiz sudan, yediğimiz balığa ve hatta yemeklerimize koyduğumuz tuza kadar pek çok yiyecek ciddi anlamda mikro plastik içeriyor. Plastiğin insan sağlığı üzerindeki etkileri henüz net bilinmiyor. Ancak erken çalışmalar, plastiğin metabolik rahatsızlıklar ve sinir sistemi üzerinde toksik ve kanserojen etkiler için potansiyel risk taşıdığını gösteriyor. Tek kullanımlık plastik ürünlerin hayatımızdan çıkarılması öneriliyor.
10 Ekim 2023

Küresel enerji tüketiminin yüzde 81,2'si fosil yakıtlardan karşılanıyor ve bu oran azalmıyor, aksine artıyor. 2023 yılında kömür ve petrol kullanımındaki artış, sera gazı emisyonlarını rekor seviyelere çıkardı. Enerji Enstitüsü'nün raporuna göre, fosil yakıt tüketimi bir önceki yıla göre yüzde 1,5 arttı ve enerji kaynaklı emisyonlar ilk kez 40 gigaton karbondioksiti geçti. Fosil yakıtların artan kullanımı, iklim değişikliğinin etkilerini daha da şiddetlendiriyor.
22 Ağustos 2024

30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü dolayısıyla, Birleşmiş Milletler'in New York'taki genel merkezi başta olmak üzere dünya genelinde bir hafta boyunca çeşitli etkinlikler düzenlendi. Emine Erdoğan'ın video mesajıyla katıldığı ve BM'nin üst düzey isimlerinin konuşma yaptığı bu etkinliklerde, atık yönetimi sorunu global düzeyde ele alındı. BM ve Uluslararası Katı Atık Birliği tarafından hazırlanan Global Atık Yönetim Görünümü Raporu'na göre, atık miktarının 2050 yılına kadar önemli ölçüde artacağı ve bu durumun maliyetler üzerinde büyük bir yük oluşturacağı belirtiliyor. Ancak, alınacak önlemlerle bu maliyetlerin önemli ölçüde azaltılabileceği ve döngüsel ekonomi modeline geçişin maliyet tasarrufu sağlayabileceği vurgulanıyor.
30 Mart 2024

InfluenceMap tarafından hazırlanan yeni bir rapor, dünyanın en büyük petrol, gaz, kömür ve çimento üreticilerinin küresel karbon emisyonlarına büyük katkıda bulunduğunu ortaya koyuyor. 2016'dan 2022'ye kadar, bu 57 şirket ve devlet kuruluşu, fosil yakıt ve çimento CO2 emisyonlarının yüzde 80'ini üretmiş. Paris Anlaşması'ndan bu yana, ulus-devlet üreticileri, devlete ait kuruluşlar ve yatırımcılara ait şirketler sırasıyla emisyonların yüzde 38, yüzde 37 ve yüzde 25'ini oluşturuyor. 1854'ten 2022'ye kadar olan veriler, sanayi devriminden bu yana küresel fosil yakıt ve çimento karbon emisyonlarının yüzde 70'inden fazlasının 78 şirket ve devlet kuruluşuna ait olduğunu gösteriyor.
5 Nisan 2024

Avrupa Parlamentosu, ambalaj atıklarını, özellikle plastik ambalajları azaltmayı hedefleyen bir yasal düzenlemeyi onayladı. Yönetmelik, 2040 yılına kadar genel ambalaj atıklarında yüzde 15, plastik ambalajlarda ise yüzde 20 azalma hedefliyor. Ayrıca, çok hafif plastik poşetlerin satışının yasaklanması ve tek kullanımlık ürün ambalajlarının kullanımının kısıtlanması gibi önlemler içeriyor. Gıda ile temas eden ambalajlarda bazı zararlı kimyasalların kullanımının yasaklanması da teklif ediliyor. Yönetmeliğin yürürlüğe girmesi için Avrupa Parlamentosu ile AB Konseyi arasında uzlaşı sağlanması gerekiyor.
22 Kasım 2023

Birleşmiş Milletler Çevre Programı'nın (UNEP) yayınladığı rapora göre, G20 ülkeleri emisyon azaltma taahhütlerini yerine getirmiyor ve bu durum, yüzyıl sonunda küresel sıcaklık artışının 2,9 dereceye kadar yükselmesine yol açabilir. 2022'de sera gazı emisyonları yüzde 1,2 artarak rekor seviyeye ulaştı. Enerji sektörü en büyük paya sahipken, ABD ve Çin en çok emisyon üreten ülkeler arasında. UNEP, ülkelerin ulusal katkı beyanlarındaki emisyon azaltım hedeflerini güncellemeleri gerektiğini belirtiyor.
25 Kasım 2023

Hollanda merkezli kar amacı gütmeyen The Ocean Cleanup organizasyonu, kurucusu Boyan Slat önderliğinde, denizlerdeki plastik kirliliğini yüzde 90 oranında azaltmayı amaçlıyor. Slat, Nature dergisine verdiği röportajda, plastik atıkların büyük birikinti alanlarından ağlarla ve nehirlerden özel bariyerlerle toplandığını belirtiyor. Organizasyon, şimdiye kadar nehirlerden ve okyanuslardan yaklaşık 2 milyon kilo çöp toplamış, bu da tahmini toplam plastik miktarının yüzde 0,2'sine denk geliyor. Slat, 2040 yılına kadar bu oranı artırmayı hedeflediklerini ifade ediyor.
23 Ocak 2023

Penn State Üniversitesi'nden araştırmacılar, mikroplastiklerin bulutları etkileyerek havayı kötüleştirebileceğini keşfetti. Çalışmada, mikroplastiklerin buz kristallerinin oluşumunu etkileyebileceği ve bulutları tohumlayabileceği bulundu. Mikroplastik içeren damlacıkların daha sıcak buz kristalleri ürettiği ve bu durumun hava modellerini değiştirebileceği sonucuna varıldı. Araştırma, mikroplastiklerin iklim sistemimizle etkileşimini daha iyi anlamamız gerektiğini vurguluyor.
16 Kasım 2024

Küresel bir enerji raporuna göre, 2023 yılında fosil yakıt tüketimi rekor seviyeye ulaşarak emisyonların 40 gigaton CO2’nin üzerine çıkmasına neden oldu. Yenilenebilir enerji kullanımındaki artışa rağmen, gelişmekte olan ülkelerde kömür, gaz ve petrole olan bağımlılık devam etti. Avrupa'da fosil yakıtların enerji kullanımındaki payı düşerken, Hindistan'da fosil yakıt tüketimi önemli ölçüde arttı. Bu durum, küresel enerji talebinin fosil yakıtlara olan bağımlılığını sürdürdüğünü gösteriyor.
20 Haziran 2024

Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Servet Altay, mikroplastiklerin inme ve kalp krizi riskini arttırdığını açıkladı. Altay, mikroplastiklerin besinler, solunum ve cilt teması yoluyla insan vücuduna girdiğini ve şah damarı tıkanıklığı yaşayan hastalar üzerinde yapılan bir araştırmada mikroplastiklerin etkisinin ortaya konduğunu belirtti. New England Journal of Medicine’da yayımlanan bir araştırmaya göre, şah damarında mikroplastik bulunan hastaların, bulunmayanlara göre dört buçuk kat daha fazla inme, kalp krizi ve ölüm yaşadığı tespit edildi. Altay, plastik materyallerden uzak durulması ve çevreyi koruma bilincinin önemine vurgu yaptı.
12 Eylül 2024

Avrupa Birliği Komisyonu, mikroplastik içerikli ürünlerin satışını yasaklama kararını yürürlüğe soktu. Yasak, diş macunu, makyaj malzemesi, saç spreyi, yumuşatıcılar ve oyuncaklar gibi birçok ürünü kapsıyor. Ancak, geçiş süreci nedeniyle bazı ürünler bir süre daha raflarda kalacak. AB Komisyonu, 'Sıfır Kirlilik Eylem Planı' uyarınca, 2030 yılına kadar mikroplastik kirliliğini yüzde 30 oranında azaltmayı hedefliyor.
15 Ekim 2023

Gökçeada'da bulunan Türkiye'nin tek su altı deniz parkı Yıldızkoy'da yapılan bir araştırmada mikroplastik partikülleri tespit edildi. İstanbul Üniversitesi öğretim üyeleri Prof. Dr. Murat Belivermiş ve Prof. Dr. Önder Kılıç'ın yürüttüğü çalışmada, 1 litre deniz suyunda yaklaşık üç-dört adet, kıyı kumunda ise kilogram başına yaklaşık 500 mikroplastik bulunduğu belirlendi. Araştırma sonuçları, Yıldızkoy'un yüzey suyundaki mikroplastik konsantrasyonunun dünya genelindeki bazı deniz koruma alanlarına kıyasla daha yüksek olduğunu gösteriyor. Mikroplastiklerin deniz canlıları üzerinde olumsuz etkileri olduğu ve insan sağlığına zarar verebileceği vurgulanıyor.
4 Aralık 2023

Britanya, plastik kirliliğiyle mücadele amacıyla ekim ayından itibaren çatal, bıçak, tabak gibi bazı tek kullanımlık plastik ürünleri yasaklamayı planlıyor. Çevre Bakanlığı tarafından yapılan çalışmada, kamuoyunun büyük çoğunluğunun bu uygulamaya destek verdiği belirtiliyor. Çevre Bakanı Thérèse Coffey, yasakların çevreyi koruma çabaları için hayati önem taşıdığını ifade etti. Ayrıca, yasak kapsamına plastik tepsiler, balon çubukları ve bazı polistiren bardaklar ile yemek kapları da dahil olacak.
17 Ocak 2023

Dünya Günü, ilk olarak 1970 yılında ABD'de çevresel bozulmaya dikkat çekmek amacıyla başlatıldı ve bugün 190 ülkede kutlanmaktadır. 2024 yılının teması, plastik üretiminin 2040'a kadar %60 oranında azaltılması ve tek kullanımlık plastiklerin 2020'lerin sonuna kadar tamamen ortadan kaldırılmasıdır. İlk Dünya Günü'ne 20 milyon insan katılmış, 1990'da küreselleşmiş ve bu yıl Malezya'da büyük bir temizlik etkinliği planlanmaktadır. Ayrıca, Earthday.org tarafından başlatılan Canopy Projesi ile dünya çapında milyonlarca ağaç dikilmiştir.
22 Nisan 2024
İşaretlediklerim