Avustralya'daki araştırmacılar, Parkinson hastalığını fiziksel belirtiler görülmeden yıllar önce teşhis etme yöntemi geliştirdi. Melbourne'daki Florey Enstitüsü ve Austin Health'deki araştırmacılar, hastalara beyindeki bir proteine (VMAT2) bağlanmak üzere tasarlanmış sentetik bir bileşik (18F-AV-133) enjekte ederek Parkinson hastalığının belirtilerini tespit etmenin mümkün olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, Parkinson hastalığı olan 26 hasta, 12 kişilik bir kontrol grubu ve Parkinson hastalığının önemli göstergelerinden REM uykusu davranış bozukluğu bulunan 11 kişi üzerinde çalıştı.
11 Ekim 2023

Şanlıurfa'nın Siverek ilçesinde köpeği tarafından ısırılan mimar Lütfü Seray, kuduz şüphesiyle tedavi görmesine rağmen hayatını kaybetti. Türkiye'de yılda yaklaşık 250 bin kuduz riskli temas bildirimi yapılıyor ve ortalama 1-4 arası kuduz vakası görülüyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, kuduz hayvanların %90.17'si evcil hayvanlar ve en sık köpeklerden kaynaklanıyor. Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, kuduzun bir sistem sorunu olduğunu ve 'tek sağlık' yaklaşımıyla çevre, hayvan ve insan sağlığına yönelik önlemler alınarak kontrol altına alınabileceğini belirtiyor. Ayrıca, kuduz aşısının her yıl tekrarlanması gerektiğini ve sağlık sistemlerindeki aşı tedarik sıkıntılarına dikkat çekiyor.
13 Temmuz 2023

Sinirbilim ve görüntüleme tekniklerindeki ilerlemeler sayesinde, ölüm sürecinde beyin aktiviteleri üzerine yapılan bir araştırma PNAS dergisinde yayınlandı. Araştırmada, ölmek üzere olan dört hastanın beyin dalgaları ve kalp ritimleri incelendi ve özellikle 'gama' adı verilen beyin dalgalarında ani bir artış gözlemlendi. Gama dalgaları, yüksek düzeyde bilişsel işlevlerin gerçekleştirilmesinde önemli bir rol oynar. Araştırma, Michigan Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden nörobilimci Jimo Borjigin başkanlığında yürütüldü ve ölüm sürecini saniye saniye gösteren ilk çalışma olma özelliğini taşıyor.
3 Mayıs 2023

Florida Üniversitesi Onkoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Dr. İlyas Şahin, kolorektal kanser vakalarının gençlerde yılda yüzde 1-2 oranında arttığını açıkladı. Türkiye'de 50-70 yaş arası bireyler için gaitada gizli kan testi ve 50 yaş üstü için her 10 yılda bir kolonoskopi öneriliyor. Kolorektal kanser Türkiye'de en sık görülen üçüncü kanser türüdür. Amerikan Kanser Derneği raporuna göre, genç hastalarda kolorektal kanser oranı artıyor ve bu durum çevresel ve beslenme faktörlerine bağlanıyor. Dr. Şahin, erken teşhisin önemini vurgulayarak, aile öyküsü olan bireylerin daha erken yaşta tarama yaptırması gerektiğini belirtti. Ayrıca, sağlıklı beslenme ve yaşam tarzının kanser riskini azaltabileceğini ifade etti.
22 Mart 2023

Yapılan bir araştırmada, bağırsak mikrofaunasındaki bakterilerin genleri sayesinde yüksek ürik asit seviyelerinin düşürülebileceği ve bu durumun damar sertleşmesi ile gut hastalığıyla mücadelede kullanılabileceği ortaya çıktı. Araştırma, bin kişinin damar tıkanıklığı ve ürik asit seviyeleri ile bağırsak mikrobiyal faunasını inceledi. Fareler üzerinde yapılan deneylerde, ürik asit tüketen bakterilerin genlerinin aktarılmasıyla ürik asit seviyeleri ve damar tıkanıklığı üzerinde etkiler gözlemlendi. Araştırmanın yazarlarından Prof. Federico Rey, bu keşfin yeni tedaviler geliştirilmesine yardımcı olabileceğini belirtti.
12 Haziran 2023

ABD'de 62 yaşındaki Richard Slayman'a genetiği değiştirilmiş bir domuz böbreği nakledildi. Bu operasyon, Slayman'ın durumunun iyileşeceği umuduyla gerçekleştirildi ve hasta yakın zamanda taburcu edileceği bildirilmişti. Ancak, nakilden yaklaşık iki ay sonra Slayman hayatını kaybetti. Massachusetts Hastanesi, ölümün operasyonla doğrudan bir bağlantısı olmadığını açıkladı.
12 Mayıs 2024

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden araştırmacılar, fillerin hortumlarındaki kırışıklıklar ve bıyıklar üzerinden sağa ya da sola yatkın olabileceğini keşfetti. Araştırma, Asya ve Afrika'daki fillerin fotoğraflarını inceleyerek yapıldı. Solak fillerin sol tarafında daha fazla kırışıklık ve daha uzun bıyıklar olduğu, sağ tarafındaki bıyıkların ise aşındığı tespit edildi. Ayrıca, Asya filleri Afrika filleriyle karşılaştırıldığında daha fazla kırışıklığa sahip.
9 Ekim 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin yayılımıyla ilgili genel kabul gören tezi tersine çevirdi. Araştırmacılar, 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası geçişini inceledi. Bulgulara göre, insan ve hayvan arasında virüs bulaşma vakalarının %64'ünde virüslerin insanlardan hayvanlara geçtiği tespit edildi. Bu durum, özellikle nesli tükenmekte olan türler için büyük bir tehdit oluşturuyor.
25 Mart 2024

Sakarya'nın Karasu ilçesinde etkili olan sağanak yağış sonucu oluşan su birikintisinde mahsur kalan iki köpek yavrusu, Karasu Belediyesi Geçici Hayvan Barınağı ekipleri tarafından kurtarıldı. Ekipler, çalılık alanda mahsur kalan yavrulara ulaşmak için yol açtı. Kurtarılan köpek yavruları sağlık kontrolünden geçirildikten sonra iyileştiklerinde annelerinin yanına bırakılacak.
8 Temmuz 2023

Bir araştırmaya göre, yapay zeka, nadir görülen kanser türlerinden retroperitoneal sarkomun agresiflik derecesini belirlemekte, mevcut yöntemlere göre iki kat daha başarılı. Araştırma, yapay zekanın çıplak gözle görülemeyen detayları tanımlayarak yüzde 82 oranında doğru sonuçlar verdiğini, laboratuvar analizlerinde ise başarı oranının yüzde 44 olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, bu teknoloji sayesinde tedavinin iyileştirilebileceğini ve her yıl binlerce kişinin yararlanabileceğini belirtti.
1 Kasım 2023

Daha önce insan kanında, plasentada ve anne sütünde mikroplastikler keşfedilmişti. Son yapılan bir çalışmada, Çin'de evlilik öncesi sağlık değerlendirmeleri kapsamında test edilen tüm meni örneklerinde mikroplastik kirliliği bulundu. Araştırmacılar, mikroplastiklerin üreme sağlığı üzerindeki olası zararları konusunda daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor. Mikroplastiklerin insan vücudunda yaygın şekilde bulunması, çevresel kirliliğin insan sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerini gündeme getiriyor.
12 Haziran 2024

Yıldız Teknik Üniversitesi'nde (YTÜ) koyun kalp kapakçığından elde edilen dokulardan insanlarda kullanılabilecek kalp kapakçığı implantı üretildi. Prof. Dr. Ali Akpek ve ekibi, mekanik ve domuzdan elde edilen biyoprostetik kalp kapakçıklarına alternatif olarak koyun kalp kapakçığı dokularına insan hücreleri ekleyerek başarılı bir implant geliştirdi. Bu yeni yöntem, mekanik kapakçıklarda görülen tromboz sorununu ve domuz kapakçıklarının endojen retrovirüs riskini ortadan kaldırmayı hedefliyor. Çalışmanın bir sonraki aşaması klinik denemeler olacak.
13 Ağustos 2024

Yeni bir araştırmaya göre, Alzheimer hastalığını teşhis etmek için geliştirilen basit bir kan testi yaklaşık yüzde 90 doğruluk oranına sahip. Bu test, Alzheimer hastalarının kanındaki 'p-tau217' ve 'amiloid beta' proteinlerini ölçerek hızlı ve ucuz bir teşhis sağlıyor. Araştırmacılar, bu testin klinik kontrollerden daha doğru sonuç verdiğini belirtiyor. Ancak, sinirbilimci Cliff Abraham, bu gelişmenin büyük bir devrim olmadığını ifade ediyor.
29 Temmuz 2024

Antalya'da 40 dereceyi aşan hava sıcaklıkları, Döşemealtı ilçesinde tarlalara serilen yüzlerce el dokuması halı ve kilimin renklerinin daha kısa sürede daha fazla pastelleşmesini sağlıyor. Bitkilerden elde edilen kök boyası kullanılarak orijinal tezgahlarda üretilen el halıları, ekinlerin biçilmesinin ardından tarlalara seriliyor. Halılar daha sonra güneş altında mikroplarından arınması ve renginin pastele dönüşmesi için tarlalara seriliyor. Bu durum, fotoğraf meraklılarının da ilgisini çekiyor.
20 Temmuz 2023

ABD'de Maryland Üniversitesi hastanesinde genetiği değiştirilmiş domuz kalbi nakledilen 58 yaşındaki Lawrence Faucette, bir ayı geride bıraktı. Faucette, domuz kalbi nakledilen ikinci kişi oldu. Bu deneysel ameliyat, geleneksel kalp nakline uygun olmayan Faucette'in ömrünü uzatmak için son umut olarak görülüyordu. Şu ana kadar doktorlar, Faucette'in yeni kalbinin iyi çalıştığını ve vücudunun herhangi bir ret belirtisi göstermediğini belirtiyorlar. ABD'de her yıl 6 binden fazla kişi organ nakli olmadan hayatını kaybediyor ve bilim insanları, hayvanların donör olarak kullanılmasının bir gün organ bağışlarındaki büyük sıkıntıyı telafi edebileceğini umuyor.
25 Ekim 2023

Gluten, buğday, çavdar ve arpada bulunan bir protein olup, hamur işlerinin yapısını iyileştiren bir bileşendir. Çoğu insan için zararsız olan gluten, Çölyak hastalığı gibi bazı durumlar nedeniyle bazı bireyler tarafından tüketilmemelidir. Gluten intoleransı, alerjisi veya duyarlılığı olan kişiler, glutensiz diyetlerden fayda görebilir. Son zamanlarda gluten ve kanser ilişkisi konusu, glutenin sağlık üzerindeki etkilerini yeniden gündeme getirmiştir.
4 Nisan 2024

Britanya'da, mitokondriyal hastalıkları önlemek amacıyla geliştirilen Mitokondriyal Donasyon Tedavisi (MDT) kullanılarak üç kişinin DNA'sını taşıyan bir bebek dünyaya getirildi. Bu teknik, Newcastle'da geliştirildi ve 2015'te yasal düzenlemelerle uygulanmasının önü açıldı. İlk uygulama 2016'da ABD'de gerçekleşti ve Britanya'da 20 Nisan 2023 itibarıyla beşten az doğum bu teknikle yapıldı. Tekniğin başarılı olması durumunda Britanya'da her yıl yaklaşık 150 doğumda kullanılması mümkün olabilir.
11 Mayıs 2023

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, Keçiören'de sahipsiz köpeklerin bir çocuğa saldırmasının ardından hayvanseverlerin sahipsiz köpekler konusunda daha fazla sorumluluk alması gerektiğini ifade etti. Yavaş, belediyenin maliyetini karşılayacağı butik barınaklarda hayvanseverlerin köpeklere bakmalarını istediğini ve kısırlaştırma çalışmalarının yanı sıra barınakların da çözüm olabileceğini söyledi. Ayrıca, bu sorunun ülke genelinde yaşandığını ve Meclis'ten bir kanun çıkmasını beklediğini belirtti.
9 Aralık 2023

1990'lı yıllardan bu yana kanser ölüm oranları, çeşitli önleme programları ve tedavi yöntemleri sayesinde düşüş göstermiş ve son 30 yılda %33'lük bir azalma yaşanmıştır. Ancak pandemi döneminde sağlık sistemine erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle ileri evre kanser tanılarında artış beklenmektedir. Türkiye'de her yıl yaklaşık 200 bin kişi kanser teşhisi almaktadır ve en sık görülen kanser türleri arasında meme, tiroid, rahim ve akciğer kanserleri bulunmaktadır. Ayrıca, HPV aşısının rahim ağzı kanserini azalttığı ve Türkiye'de DSÖ'nün önerdiği kolorektal, meme ve rahim ağzı kanserleri için ücretsiz tarama programları bulunduğu belirtilmiştir.
4 Şubat 2023

Diken'in gündeme getirdiği kanser ilacına erişim sorunu, Meclis gündemine taşındı. Multiple miyelom ve lenfoma tedavisinde kullanılan melfalan ilacına erişemeyen hastaların tedavileri aksıyor. Ankara Üniversitesi Hematoloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Meral Beksaç, ilaç olmadığı için bekleyen 20 civarında hastalarının olduğunu belirtti. CHP Adana milletvekili Burhanettin Bulut, kanser hastalarının karşı karşıya kaldığı zorluğa dikkat çekerek mağduriyetlerin giderilmesi gerektiğini ifade etti.
6 Ekim 2023
İşaretlediklerim