Türkiye'de adil dönüşüm planlarının önemi vurgulandı

Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFiA) ve Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe) tarafından hazırlanan bir rapor, Türkiye'de kömürden çıkışın işsizliğe yol açmayacağını, aksine yenilenebilir enerji sektörünün yeni istihdam kapıları açabileceğini belirtti. Rapor, Türkiye'nin 2053 net sıfır emisyon vizyonuna uyumlu bir elektrik sektörü dönüşümünün 2030'a kadar güneş enerjisinde 71 bin, rüzgar enerjisinde 141 bin ek istihdam yaratabileceğini ortaya koydu. Ayrıca, kömür ve linyit madenciliğinin GSYH içindeki payının yıllar içinde azalarak yüzde 0,08'e kadar düştüğü, sektördeki iş kazası sayısının ise arttığı belirtildi.

Türkiye, iklim kriziyle mücadele kapsamında 2024-2030 dönemini kapsayan yeni bir eylem planı açıkladı. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından desteklenen plan, fosil yakıtların azaltılmasına yönelik somut adımlar içermiyor ve özellikle kömür santrallarının kapatılması ya da sayısının azaltılması konusunda herhangi bir taahhüt bulunmuyor. Plan, yenilenebilir enerji ve nükleer enerjinin kapasitesinin artırılmasını öngörüyor ve karbon yakalama teknolojilerine odaklanıyor. Ancak, bu teknolojilerin maliyeti ve etkinliği konusundaki endişeler nedeniyle, Türkiye'nin fosil yakıtlardan vazgeçmeye yönelik net bir planının olmadığı eleştiriliyor.

Dünya genelinde artan çevresel farkındalık ve sürdürülebilir çözümler, yeşil yakalı işçilerin önemini artırıyor. Bu işçiler, enerji verimliliği, atık yönetimi, yenilenebilir enerji kaynakları gibi alanlarda çalışarak ekonomiye ve çevreye önemli katkılar sağlıyor. 2022'de yeşil yatırımlar 1,1 trilyon dolarla rekor kırarken, Türkiye'nin elektrik üretiminde yenilenebilir enerjinin payı %50'yi aştı. Ancak sanayicilerin büyük bir kısmı yeşil yetenekli çalışan bulmakta zorlanıyor. LinkedIn raporuna göre, yeşil becerilere sahip çalışanların işe alım oranı, iş gücü ortalamasından %29 daha yüksek.

Yalçın Doğan, Türkiye'de demokrasiye dönüş sürecinin olup olmayacağını ve bu süreçte gerçekleşmesi beklenen reformları sorguluyor. Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanıp uygulanmayacağı, yargı bağımsızlığının sağlanması, ifade ve basın özgürlüğüne dönülmesi, politik tutukluların serbest bırakılması gibi konulara değiniliyor. Ayrıca, kamu sınavlarında mülakatın kaldırılması ve çevre talanına son verilmesi gibi ekonomik ve çevresel konular da ele alınıyor.

COP29 İklim Zirvesi, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de başladı ve Türkiye'nin kömürden kademeli çıkış kararı alması gerektiği vurgulandı. Aralarında Greenpeace ve TEMA'nın da bulunduğu sivil toplum kuruluşları, Türkiye'nin kömürlü termik santrallerden çıkış yaparak yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmesi gerektiğini belirtti. Türkiye'nin 2035 yılı için belirlediği 120 GW güneş ve rüzgar enerjisi kapasite hedefi, kömürden çıkışla birlikte iklim hedeflerine ulaşmada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Bu adım, Türkiye'nin uluslararası yatırım ve desteklere ulaşmasını da kolaylaştırabilir.