Avrupa Komisyonu, Türkiye'nin demokratikleşme sürecinde gerileme yaşadığını ve başkanlık sisteminde yapısal sorunların devam ettiğini belirtti. Raporda, yürütme organının denetim mekanizmalarının etkisiz olduğu ve siyasi çoğulculuğun baltalandığı ifade edildi. Yargı bağımsızlığında ciddi gerilemeler olduğu ve yolsuzlukla mücadelede etkili önlemlerin alınmadığı vurgulandı. Ayrıca insan hakları durumunun iyileşmediği, ifade özgürlüğünde gerileme yaşandığı ve azınlıklar ile LGBTİ+ bireylere yönelik ayrımcılığın devam ettiği kaydedildi.
8 Kasım 2023

Avrupa Konseyi İnsan Hakları Temsilcisi Komiseri Dunja Mijatovic, Türkiye'de insan hakları durumunun kötüleştiğini belirterek, insan hakları savunucuları, gazeteciler, sivil toplum örgütleri ve hukukçulara yönelik baskılara son verilmesi çağrısında bulundu. Türkiye'de ifade ve toplanma özgürlüğüne yönelik baskıların arttığı, 120'den fazla kişinin 'terör örgütü üyeliği' suçlamasıyla gözaltına alındığı ve özellikle azınlık grupları, LGBTİ+ bireyler ve göçmenlere karşı nefret söyleminin alarm verici seviyelere ulaştığı belirtildi. Avrupa Konseyi, Türk yetkililerden ilke ve standartlara saygı göstermelerini talep etti.
9 Mayıs 2023

Rusya'nın Avrupa Konseyi'nden çıkarılmasının ardından Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) en fazla başvuru yapılan ülke konumuna geldi. AİHM'in 2022 yıllık raporuna göre, Türkiye hakkındaki dava sayısı 20 bin 100'e ulaştı. Bu davaların yarısından fazlası, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası yaşanan tutuklamalar, yargılamalar ve kamudan ihraçlarla ilgili. Türkiye'yi Rusya, Ukrayna, Romanya ve İtalya takip ediyor ve bu beş ülke AİHM'in iş yükünün %74'ünü oluşturuyor.
27 Ocak 2023

İnsan Hakları Derneği Eş Başkanı Öztürk Türkdoğan, 6 Şubat'taki Kahramanmaraş depremleri sonrasında sosyal medyada paylaşılan ve polislerin hırsız ve yağmacılara işkence yaptığına dair görüntülerin gerçekliğinin yetkili savcılıklarca araştırılması gerektiğini ifade etti. Türkdoğan, işkencenin insanlık suçu olduğunu ve zaman aşımına uğramadığını vurgulayarak, görüntülerdeki kişilerin tespit edilip soruşturma başlatılması gerektiğini söyledi. Ayrıca, Türkiye'nin cezasızlık politikasından cesaret alan güvenlik görevlilerinin işkence suçuna karıştığını ve bu durumun ciddi bir sorun olduğunu dile getirdi. Türkdoğan, işkence görüntülerinin sosyal medyada dolaşmasına rağmen yetkililerin harekete geçmediğini eleştirdi ve bu durumun Türkiye'deki cezasızlık sorununu gösterdiğini belirtti.
12 Şubat 2023

ABD merkezli insan hakları kuruluşu Freedom House'un 2023 raporunda, Türkiye internetin özgür olmadığı ülkeler arasında yer aldı. Rapor, Türkiye'de internet özgürlüğünün son on yılda istikrarlı bir şekilde azaldığını belirtti. Sansürün yaygın olduğu ve yüzlerce web sitesi, çevrimiçi makale ve sosyal medya gönderisinin engellendiği veya kaldırıldığı belirtildi. Ayrıca, hükümetin çevrimiçi ifadeyi suç sayan ve sansürü artıran yasalar çıkardığı, dezenformasyonu körükleyen trol ağları oluşturduğu ve gazetecileri, aktivistleri ve sosyal medya kullanıcılarını yasal suçlamalarla karşı karşıya bıraktığı ifade edildi.
4 Ekim 2023

Gezi davasında ağırlaştırılmış müebbete mahkum edilen Osman Kavala, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi tarafından Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü'ne layık görüldü. Bu karar, Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından kabul edilemez olarak nitelendirildi ve AKPM'nin itibar ve inandırıcılığının ciddi şekilde zedelendiği belirtildi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 2019'da Kavala'nın derhal salıverilmesi yönünde karar vermişti. Ancak Yargıtay, 28 Eylül 2023'te Kavala'nın ağırlaştırılmış müebbet cezasını onamıştı.
10 Ekim 2023

İstanbul Barosu eski Başkanı Avukat Turgut Kazan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın üçüncü defa cumhurbaşkanı adayı olabilmesine olanak tanıyan Yüksek Seçim Kurulu (YSK) kararını Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) götürdü. Kazan, YSK'nın 2017 referandumunda mühürsüz oyları geçerli sayarak anayasayı ihlal ettiğini ve bu kararla 'tek adam rejimine' geçiş yapıldığını iddia etti. Ayrıca, YSK'nın Erdoğan'ın üçüncü kez adaylığını onaylayarak Anayasanın 101/2. maddesini yok saydığını belirtti.
13 Nisan 2023

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla Yüksek Hakem Kurulu'na yapılan atamalar Resmi Gazete'de yayımlandı. Uğur Kızılca asil üye, Mevlüt Sadi Su ve Alaaddin Coşkun yedek üye olarak atandı. Bu atamalar, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 54'üncü maddesi gereğince yapıldı. Yüksek Hakem Kurulu, grevin yasak olduğu iş yeri ve işletmelerdeki toplu sözleşme görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine toplu sözleşmenin imzalanmasına yetkili kuruldur.
16 Eylül 2023

Rusya'da yüksek mahkeme, Adalet Bakanlığı'nın başvurusu üzerine LGBTİ+ hareketini 'aşırılık yanlısı bir örgüt' olarak tanımlayarak ülkedeki faaliyetlerini yasakladı. Bu karar, LGBTİ+ bireylerin haklarının daha da kısıtlanmasına yol açtı ve bağımsız Rus medyası tarafından eleştirildi. Rusya, özellikle Ukrayna'ya savaş açtığı Şubat 2022'den sonra toplumsal çeşitliliğe yönelik kısıtlamaları artırmış ve yaklaşık bir yıl önce 'LGBTİ+ propagandasını' yasaklamıştı. Bu yasak, LGBTİ+ yaşam tarzlarının olumlu olarak gösterilmesini kapsıyor ve ihlaller için ağır para cezaları öngörüyor.
30 Kasım 2023

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 2016'da 'barış bildirisi' imzaladıktan sonra görevlerinden alınan ve pasaportlarına el konulan üç akademisyenin başvurusu üzerine Türkiye aleyhine karar verdi. AİHM, akademisyenlerin özel hayata saygı ve eğitim haklarının ihlal edildiğine hükmetti ve Türkiye'yi maddi ve manevi tazminat ödemeye mahkum etti. İnsan hakları hukukçusu avukat Benan Molu, bu kararın OHAL KHK'larının kanun niteliği taşımadığına dair ilk AİHM kararı olduğunu belirtti.
21 Mart 2023

Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, bir YouTube kanalında gençlerin sorularını yanıtlarken, Osman Kavala ve Selahattin Demirtaş'ın serbest bırakılması gerektiğini ifade etti. Kılıçdaroğlu, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanmamasını eleştirerek, haksızlık karşısında susmanın yanlış olduğunu belirtti. Kavala'nın 1912 gündür, Demirtaş'ın ise 4 Kasım 2016'dan bu yana tutuklu olduğu ve AİHM'nin her iki isimle ilgili Türkiye'ye yönelik ihlal kararları verdiği ancak Türkiye'nin bu kararları uygulamadığı bilgisi verildi.
25 Mayıs 2023

Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) İnsan Hakları Kolu, 26 Haziran İşkence Görenlerle Dayanışma Günü dolayısıyla ortak bir açıklama yayımladı. Açıklamada, işkencenin sistematik bir devlet pratiği olarak varlığını koruduğu belirtildi ve işkenceyi önleme yükümlülüğünün devletlere ait olduğu vurgulandı. İşkenceyi ortadan kaldırmak için bir an önce cezasızlık politikalarına son verilmesi talep edildi.
25 Haziran 2023

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu (DKİHB), Türkiye'deki seçim sürecine ilişkin bir ara rapor yayınladı. Rapor, siyasi partilerin karşılıklı kışkırtıcı mesajlar verdiğini, ifade ve medya özgürlüğüne yönelik kısıtlamalar olduğunu, kadınların siyasette yeterince temsil edilmediğini ve mevzuatın demokratik seçimler için gerekli olan temel hak ve özgürlükleri kısıtlamaya devam ettiğini belirtiyor. Ayrıca, seçim kampanyalarının tonunun genellikle çatışmacı olduğu ve kadın adayların mitinglerde yeterince yer almadığı ifade ediliyor.
28 Nisan 2023

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını yerine getirmeyen bir ülke gibi algılandığını ifade etti. Ayrıca, Yargıtay'ın Gezi davası kararını yorumlayan Tunç, Gezi'nin bir suç olduğunu ve seçilmiş hükümete yönelik bir kalkışma hareketi olduğunu belirtti. Tunç, AİHM'in Kavala ve Yalçınkaya kararlarına ilişkin olarak ise Türkiye'nin AİHM kararlarını uygulamayan bir ülke gibi gösterilmek istendiğini, ancak bunun gerçeği yansıtmadığını savundu.
6 Ekim 2023

İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri, 14 Mayıs'taki seçimlerde sandık güvenliğini sağlamak ve hak ihlallerini tespit etmek amacıyla Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) bağımsız izleme ve gözlemci talepleriyle başvuracaklarını açıkladı. İHD, ayrıca Bağımsız Seçim İzleme Platformu'nda da yer alarak, siyasi partilere bağlı olmayan üye ve aktivistlerle çalışmayı hedefliyor. Platform, hak ihlallerini dijital sistem üzerinden raporlayarak seçim güvenliği konusunda bir fotoğraf çıkarmayı amaçlıyor.
20 Nisan 2023

Sivil toplum ve insan hakları aktivisti Osman Kavala, tutukluluğunun altıncı yılında bir mesaj yayınladı. Mesajında, Türkiye'deki hukuksuzluğu vurgulayan Kavala, hukukun egemen olacağına dair umudunu kaybetmediğini belirtti. Kavala, 1 Kasım 2017'de tutuklandı ve hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs ve anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs suçlamalarıyla yargılandı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 10 Aralık 2019'da Kavala'nın derhal salıverilmesi yönünde karar verdi ancak Kavala hala tutuklu.
1 Kasım 2023

Türkiye'de 2023 yılı, seçim hazırlıklarıyla başladı ve Ocak ayı muhalefet için önemli gelişmeleri beraberinde getirecek. 'Altılı masa' ve 'emek ve özgürlük ittifakı' toplantıları yapılacak, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında yargı süreçleri ve HDP'ye Hazine yardımının durdurulması gibi konular gündemde olacak. 'Altılı masa' hükümet programı ve geçiş süreci planını sonlandıracak, muhalefet ortak adayını belirlemeyi hedefliyor. 'Emek ve özgürlük ittifakı' ise seçim stratejilerini tartışacak. Ayrıca, İmamoğlu'nun görevden alınması ihtimali ve HDP'ye yapılan Hazine yardımının durdurulması konusunda Anayasa Mahkemesi'nin kararı bekleniyor.
4 Ocak 2023

İnsan hakları kurumlarında çalışan 11 kişinin yargılandığı Büyükada davası, Yargıtay'ın yerel mahkemenin kararını bozmasının ardından yeniden görülmeye başlandı. Yargıtay, bir sanığın eksik araştırma sonucu hapis cezası aldığını ve üç sanığın beraat etmesi gerektiğini belirtmişti. İstanbul 35'inci Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen duruşmada, sanıklar ve avukatları Yargıtay'ın bozma kararına uyulmasını talep etti. Mahkeme heyeti, bozma kararına uyduğunu açıkladı ve Taner Kılıç hakkındaki yurt dışı yasağının devamına ve ByLock kullanımının araştırılmasına karar verdi. Bir sonraki duruşma 6 Haziran'da yapılacak.
8 Mart 2023

Sanat Özgürlüğünü İzleme Platformu (SÖZ), 2023'ün ilk altı ayında Türkiye'de sanatsal ifade özgürlüğüne yönelik ihlalleri içeren bir rapor yayınladı. Raporda, dizilere sansür, sanatçılara yönelik hedef gösterme, dava açılması gibi baskıların arttığı ve 37 sanatçının davalarla karşı karşıya kaldığı belirtildi. Özellikle Kürt, göçmen ve kadın sanatçılara baskının arttığına dikkat çekildi. Ayrıca, telif hakları konusunda ve müzikte saat sınırlamasının kaldırılması gibi olumlu gelişmeler de raporda yer aldı.
4 Temmuz 2023

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) yayımladığı 2023 istatistikleri raporuna göre, mahkemeye yapılan başvuruların en yüksek sayısı Türkiye'den geldi. Toplam 68 bin 450 dava içinde 23 bin 397'si Türkiye ile ilgili olup, bekleyen davaların yüzde 34,2'sini oluşturuyor. Türkiye'nin çoğu başvurusu 2016 darbe girişimi sonrası yapılmış ve en çok 'adil yargılanma hakkının ihlali' ve 'güvenlik ve özgürlük hakkının ihlali' konularında mahkumiyetler söz konusu. Ayrıca, Rusya ve İtalya ile ilgili başvuruların azaldığı belirtilmiş.
25 Ocak 2024
İşaretlediklerim