Çin Bilim Akademisi'ndeki bilim insanları, Ay'dan toplanan örnekleri inceleyerek dinozorlar Dünya'da yaşarken Ay'ın volkanik aktiviteye sahip olduğunu ortaya çıkardı. Chang'e 5 uzay aracı tarafından yaklaşık dört yıl önce toplanan örneklerde, 120 milyon yıl önce oluşmuş volkanik cam parçaları bulundu. Bu bulgu, Ay'ın varoluş sürecinin çoğunda volkanik olarak aktif olduğunu gösteriyor. Araştırma, Science dergisinde yayınlandı.
6 Eylül 2024

Gökçeada'da bulunan Türkiye'nin tek su altı deniz parkı Yıldızkoy'da yapılan bir araştırmada mikroplastik partikülleri tespit edildi. İstanbul Üniversitesi öğretim üyeleri Prof. Dr. Murat Belivermiş ve Prof. Dr. Önder Kılıç'ın yürüttüğü çalışmada, 1 litre deniz suyunda yaklaşık üç-dört adet, kıyı kumunda ise kilogram başına yaklaşık 500 mikroplastik bulunduğu belirlendi. Araştırma sonuçları, Yıldızkoy'un yüzey suyundaki mikroplastik konsantrasyonunun dünya genelindeki bazı deniz koruma alanlarına kıyasla daha yüksek olduğunu gösteriyor. Mikroplastiklerin deniz canlıları üzerinde olumsuz etkileri olduğu ve insan sağlığına zarar verebileceği vurgulanıyor.
4 Aralık 2023

Afrika penguenlerinin sayısı, endüstriyel balıkçılık, akaryakıt sızıntıları ve iklim değişikliği gibi insan kaynaklı faktörler nedeniyle azalmaktadır. Güney Afrika'nın Western Cape bölgesindeki Simon’s Town sahilinde yaşayan bu penguenler, Uluslararası Doğa Koruma Birliği'nin (IUCN) kırmızı listesinde yer almaktadır. Balık eksikliği, su altı gürültü kirliliği ve bazı salgın hastalıklar da nüfus düşüşünün önemli sebepleri arasında yer almaktadır.
8 Eylül 2024

İsveç'teki Lund Üniversitesinde yapılan bir araştırma, dövme yaptıran kişilerin lenf kanserine yakalanma riskinin yüzde 21 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 2007-2017 yılları arasında lenf kanseri tanısı konulan 20 ila 60 yaşlarındaki 11 bin 905 kişinin verilerini inceledi. Araştırmacılar, dövme mürekkebinde bulunan kanserojen kimyasalların vücuda girdiğini ve iltihaplanmayı tetikleyerek kanser riskini artırdığını belirtti. Araştırmanın sonuçları 'Science Direct' adlı internet sitesinde yayımlandı.
29 Mayıs 2024

Belçika'nın KU Leuven Üniversitesi'nden araştırmacılar, 'Afrika turkuaz killifish' türü balıklar üzerinde deney yaparak, beyinlerindeki yaşlanmayı durdurabildi. Araştırmacılar, kanser tedavisinde kullanılan 'Dasatinib' ve alerjiler için reçete edilen 'Quercetin' isimli ilaçları balıklara bir hafta boyunca uyguladı. Araştırmacı Jolien van Houcke, süreç sonunda yaşlı balıkların beyin hücrelerinde yenilenme tespit ettiklerini duyurdu.
9 Ağustos 2023

Yeni Zelanda'da bir sahilde ölü bulunan balina, nadir bir tür olan kürek dişli balina olarak tanımlandı. Bu tür, daha önce canlı olarak hiç gözlemlenmemiş ve hakkında çok az bilgi bulunuyor. Bilim insanları, bu keşfin tür hakkında önemli yeni bilgiler sağlayacağını belirtiyor. Balina, 4 Temmuz'da Otago eyaletindeki Taiari Nehri'nin ağzında bulundu.
16 Temmuz 2024

Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) tarafından 2008'de nesli tükendiği ilan edilen Java kaplanının, Endonezya'da yürütülen araştırmalar sonucu yaşama ihtimali bulundu. Araştırmacı Kalih Raksasewu, beş yıl önce Java kaplanına ait olduğu düşünülen bir kıl örneği buldu ve bu örnek, 1930'da doldurulmuş bir Java kaplanının kürkündeki kıllarla en yakın eşleşmeyi sağladı. Endonezya Çevre Bakanlığı, bu bulguların ardından doğada daha fazla gözlem ve genetik incelemeler yapılacağını duyurdu.
5 Nisan 2024

Colorado'da 2022 yılında Jason Cooper tarafından bulunan 'Apex' isimli stegosaurus fosili, 44,6 milyon dolara satılarak açık artırmada satılan en değerli fosil oldu. Bu satış, fosilin tahmin edilen değerinin 11 kat üstünde gerçekleşti. 'Apex' fosili, şimdiye kadar keşfedilen en önemli eksiksiz iskeletlerden biri olarak kabul ediliyor. Fosilin Amerika'da kalacağı ve muhtemelen bir ABD kurumuna bağışlanacağı belirtildi.
18 Temmuz 2024

Japonya'da hayvan kafelerinde yapılan bir araştırmada, 419 farklı türe ait 3.793 hayvan bulunduğu ve bunların 52'sinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu belirlendi. Uluslararası ticareti yasak olan dokuz tür de bu kafelerde tespit edildi. Araştırmayı yürüten Marie Sigaud, bazı türlerin kökenlerinin şüpheli olduğunu ve insanlara hastalık bulaştırma riski taşıdıklarını ifade etti.
28 Mart 2023

Güney Amerika'daki Amazon Nehri'nde piranalarla yakın akraba olan yeni bir pacu türü balık keşfedildi ve bu türe 'Myloplus Sauron' adı verildi. Balığın üzerinde dikey siyah bir çizgiyle turuncu renklerin hakim olduğu ve bu renklerin J.R.R. Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi serisindeki Sauron karakterinin gözüne benzerlik gösterdiği belirtildi. Brezilyalı araştırmacı Victoria Pereira, balığın görünümünün Sauron'un gözüne benzemesi nedeniyle bu ismi verdiklerini açıkladı.
14 Haziran 2024

Dalmaçyalı köpeklerdeki genetik farklılıklar, memelilerin bazı hastalıklara neden yatkın olduğunu anlamamıza yardımcı olabilir. Bath Üniversitesi'nden Dr. Kit Yates, Dalmaçyalıların kürk pigment hücrelerinin embriyo gelişimi sırasında nasıl oluştuğunu ve değiştiğini inceleyen bir araştırma yürütüyor. Bu köpeklerin yüksek oranda sağır olmasının melanosit eksikliğiyle bağlantılı olduğu düşünülüyor. Bu araştırma, insanlardaki benzer genetik rahatsızlıkların anlaşılmasına da katkı sağlayabilir.
15 Haziran 2024

Bilim insanları, Grönland köpekbalıklarının metabolik adaptasyonlarının olağanüstü uzun ömürlerinin sırrı olabileceğini keşfettiler. Manchester Üniversitesi'nden Ewan Camplisson ve ekibi, bu köpekbalıklarının yaşla birlikte enzimatik aktivitede beklenen değişikliklere uyum sağlamadığını buldu. Bu bulgular, köpekbalıklarının kardiyovasküler hastalıklardan etkilenmeden uzun yaşamalarını sağlayan adaptasyonların insanlara uygulanabileceği umudunu doğurdu. Ancak, ısınan okyanusların bu tür için büyük tehdit oluşturduğu belirtildi.
5 Temmuz 2024

Japonya'da Osaka Üniversitesi Hastanesi'nde yatan 1675 hastayla yapılan bir araştırma, diş fırçalama alışkanlıkları ile kalp hastalığı riski arasındaki ilişkiyi inceledi. Katılımcılar diş fırçalama sıklıklarına göre dört gruba ayrıldı. Araştırma sonuçlarına göre, günde iki kez ve sadece geceleri diş fırçalayanların kardiyovasküler hastalıklardan hayatta kalma oranları, hiç fırçalamayanlara göre daha yüksek bulundu. Sadece sabahları diş fırçalamanın ise yetersiz olduğu belirtildi. Araştırmanın sonuçları Nature dergisinde yayımlandı.
4 Temmuz 2023

Son 20 yılda Marmara Denizi'nde 30'a yakın yeni denizanası türü tespit edilmiş ve bu türlerin balık stokları üzerinde olumsuz etkileri olduğu belirtilmiştir. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, denizanalarının ekosistemdeki rolüne değinmiş, ancak denizanalarıyla beslenen deniz canlılarının sayısında azalma olduğunu vurgulamıştır. Aşırı avcılık ve insan kaynaklı faktörlerin denizanası popülasyonunu artırdığı, bu durumun balıkların üremesini ve besin zincirindeki yerini olumsuz etkilediği ifade edilmiştir. Okyar, çözümün kolay olmadığını ve yerel yönetimlerle bakanlıkların iş birliği yapması gerektiğini belirtmiştir.
3 Nisan 2023

Britanyalı araştırmacılar, Londra'daki Kraliyet Veteriner Koleji ve Tayvan'daki Ulusal Çung Hsing Üniversitesi işbirliğiyle, 2019 ile 2021 yılları arasında Britanya'da ölen 7,396 kedi üzerinde yapılan bir araştırma sonucunda evcil kedilerin yaşam sürelerini tahmin edebilen 'yaşam tabloları' geliştirdi. Araştırmaya göre, evcil kedilerin ortalama yaşam süresi 11 yıl yedi ay olarak belirlendi. Dişi kedilerin erkek kedilere göre ortalama bir yıl üç ay daha uzun yaşadığı, safkan ve aşırı kilolu veya çok zayıf kedilerin yaşam sürelerinin daha kısa olduğu tespit edildi.
11 Mayıs 2024

Britanya'nın Cambridgeshire bölgesinde, 450 bin yıl öncesine tarihlenen ve 'Steppe' mamutlarına ait olduğu düşünülen bir mamut dişi keşfedildi. Paleontolog Jamie Jordan tarafından bulunan diş, 120 santimetre uzunluğunda ve iyi korunmuş durumda. Jordan, bu mamutun yaklaşık 3,9 metre boyunda ve 14 ton ağırlığında olduğunu tahmin ediyor. Fosil, daha detaylı inceleme için 'Jamie's Fossils Galore' paleontoloji müzesine götürüldü.
17 Temmuz 2023

Japonya'nın Nagazaki şehrindeki Kujukuşima Hayvanat Bahçesi'nde yalnız yaşayan 12 yaşındaki dişi gibon Momo'nun doğum yapması görevlileri şaşırttı. Erkek gibon olmadığı için gizemli bulunan bu doğum, yapılan DNA testi sonucunda, Momo'nun bitişik kafeste yaşayan 34 yaşındaki Ito isimli erkek gibonla çelik levhadaki küçük bir delikten çiftleşmiş olabileceği anlaşıldı. Bebek gibon, annesinin bakımıyla sağlıklı bir şekilde büyüyor.
22 Şubat 2023

30 ülkeden 200 bilim insanının Londra'daki Kew Kraliyet Botanik Bahçeleri'nde yürüttüğü araştırmaya göre, çiçekli bitkilerin yüzde 45'i yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Araştırmacılar, iklim değişikliği ve biyoçeşitliliğin azalması nedeniyle orkideler, ananas çeşitleri ve pek çok tahıl türü dahil bilinen çiçekli bitkilerin yok olma tehdidiyle karşı karşıya olduğunu belirtti. Ayrıca, 2020'den bu yana keşfedilen 19 bin bitki ve mantar türünün yüzde 77'sinin neslinin tükenme tehlikesi altında olduğunu belirledi.
10 Ekim 2023

Balıkesir'in Gönen ilçesinde, ormanlık bir alanda bulunan kemik parçalarının, yaklaşık bir yıldır kayıp olan ekonomist Korhan Berzeg'e ait olduğu doğrulandı. Berzeg, 17 Haziran 2023 tarihinde evinden sabah yürüyüşüne çıktıktan sonra bir daha haber alınamamıştı. Kemikler, İstanbul Adli Tıp Kurumu'nda yapılan DNA testleri sonucunda Berzeg'e ait olduğu kesinleşti. DNA örnekleri, Berzeg'in eşi ve İngiltere'de yaşayan kızı Nisa Berzeg'den alınan örneklerle eşleşti.
27 Nisan 2024

İskoçya, Danimarka ve ABD'den bilim insanları tarafından yürütülen bir araştırmada, şişe burunlu yunus dişilerinin yavrularıyla iletişim kurarken ıslıklarının tonunu ve aralığını artırarak 'bebek dili' kullandıkları belirlendi. Florida'daki Sarasota Koyu'nda 19 yunus üzerinde yapılan çalışmada, anne yunusların yavrularına özgü tonlarda ıslık çaldıkları gözlemlendi. Araştırmanın sonuçları Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlandı.
7 Temmuz 2023
İşaretlediklerim