30 ülkeden 200 bilim insanının Londra'daki Kew Kraliyet Botanik Bahçeleri'nde yürüttüğü araştırmaya göre, çiçekli bitkilerin yüzde 45'i yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Araştırmacılar, iklim değişikliği ve biyoçeşitliliğin azalması nedeniyle orkideler, ananas çeşitleri ve pek çok tahıl türü dahil bilinen çiçekli bitkilerin yok olma tehdidiyle karşı karşıya olduğunu belirtti. Ayrıca, 2020'den bu yana keşfedilen 19 bin bitki ve mantar türünün yüzde 77'sinin neslinin tükenme tehlikesi altında olduğunu belirledi.
10 Ekim 2023

Balıkesir'in Gönen ilçesinde, ormanlık bir alanda bulunan kemik parçalarının, yaklaşık bir yıldır kayıp olan ekonomist Korhan Berzeg'e ait olduğu doğrulandı. Berzeg, 17 Haziran 2023 tarihinde evinden sabah yürüyüşüne çıktıktan sonra bir daha haber alınamamıştı. Kemikler, İstanbul Adli Tıp Kurumu'nda yapılan DNA testleri sonucunda Berzeg'e ait olduğu kesinleşti. DNA örnekleri, Berzeg'in eşi ve İngiltere'de yaşayan kızı Nisa Berzeg'den alınan örneklerle eşleşti.
27 Nisan 2024

İskoçya, Danimarka ve ABD'den bilim insanları tarafından yürütülen bir araştırmada, şişe burunlu yunus dişilerinin yavrularıyla iletişim kurarken ıslıklarının tonunu ve aralığını artırarak 'bebek dili' kullandıkları belirlendi. Florida'daki Sarasota Koyu'nda 19 yunus üzerinde yapılan çalışmada, anne yunusların yavrularına özgü tonlarda ıslık çaldıkları gözlemlendi. Araştırmanın sonuçları Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlandı.
7 Temmuz 2023

Japon bilim insanları, bitkilerin yaralanmalara ve otobur hayvanların saldırısına karşı bir dizi sinyal yaydığını ve bu sinyallerin otoburları uzaklaştırmak ve doğal düşmanlarını çekmek gibi birçok fayda sağladığını ortaya koydu. Bu sinyaller, bitkiler makinelerden zarar gördüğünde ya da böcek saldırısına uğradığında diğerlerini uyarmak için salınıyor. Araştırmacılar, tehlikeye dair ipuçlarının ilk olarak bitkinin içine girip çıkmasına izin veren 'stoma' adlı yapı tarafından tespit edildiğini gördü. Bu keşif, tarımda ve küresel gıda üretiminde daha etkili haşere kontrollerinin geliştirilmesinin önünü açabilir.
18 Ekim 2023

Japonya'daki Tohoku Üniversitesi'nden araştırmacılar, diş kaybı ve diş eti hastalıklarının beyinde düşünce ve hafızayı kontrol eden hipokampus bölgesi üzerindeki etkilerini inceledi. 55 yaş ve üzeri bireyler üzerinde yapılan araştırmada, ağızdaki diş sayısının azalması ve diş eti hastalıklarının artmasıyla hipokampusun sol lobunun küçüldüğü gözlendi. Araştırma sonuçları 'Neurology' dergisinde yayınlandı.
6 Temmuz 2023

Çin'de, gençliği koruma ve sağlığı geliştirici özelliklere sahip olduğuna inanılan Ejiao adlı geleneksel ilaç için her yıl milyonlarca eşek öldürülüyor. Ejiao, eşek derisinden elde edilen jelatinle üretiliyor ve toz, hap, sıvı formunda veya yiyeceklere ek olarak kullanılıyor. Donkey Sanctuary adlı kuruluşun raporuna göre, dünya genelinde her yıl en az 5,9 milyon eşek Ejiao yapımı için katlediliyor.
17 Şubat 2024

Güney Almanya'da keşfedilen yeni bir pterozor fosili, bu kanatlı sürüngenlerin evrimine dair önemli bilgiler sağladı. 'Bavyeralı kılıç kuyruk' olarak adlandırılan fosil, pterozorların evrimsel ilişkilerini ve geçiş türlerini anlamada kilit bir rol oynuyor. Fosilin, pterodaktiloidlere benzeyen baş ve boyun yapısı ile uzun bilek kemiği, pterozorların aile ağacını yeniden şekillendirdi. Araştırma, pterozorların evrimsel geçiş süreçlerini daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.
20 Kasım 2024

King George Adası'ndaki çember sakallı penguenler üzerine yapılan bir araştırma, bu penguenlerin günde binlerce kez, her biri birkaç saniye süren kısa uykulara daldığını ortaya koydu. Araştırmacılar, penguenlerin aktivitelerini kaydeden elektrotlar ve sensörlerle 11 güne kadar izledi. Penguenlerin okyanusta neredeyse hiç uyumadığı, ancak yuvalarına döndüklerinde beyin dalgalarının uyku için tipik bir düzene göre yavaşladığı ve bir saat içinde 600 kez kısa uykulara daldıkları gözlemlendi. Araştırmacılar ve diğer sinirbilimciler, bu bulguların uyku hakkındaki anlayışımızı sorgulamamıza neden olabileceğini belirtiyor.
10 Aralık 2023

Avustralyalı ve Japon bilim insanları, Japonya yakınlarındaki Izu-Ogasawara çukurunda 8.336 metre derinlikte bilinmeyen bir salyangoz türünü görüntüledi. Bu keşif, daha önce Mariana Çukuru'nda 8.178 metrede görüntülenen salyangozun rekorunu geçerek dünyanın en derin noktasında görüntülenen canlı olarak kayıtlara geçti. Keşif, Batı Avustralya Derin Deniz Araştırma Merkezi ve Tokyo Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Üniversitesi'nin 10 yıllık derin deniz araştırmalarının bir sonucudur.
3 Nisan 2023

Türkiye'nin Ege Denizi'nde, yerli balık popülasyonlarının aşırı avlanma sonucu azalmasıyla birlikte, istilacı türlerden aslan balıklarının sayısı artmaktadır. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi'nden Dr. Erhan Irmak, aslan balıklarının rekabet olmadan kolayca çoğalabildiğini ve yerli türler üzerinde baskı oluşturduğunu belirtiyor. Ayrıca, aslan balıklarının zehirli dikenleri nedeniyle yüzücüler ve balıkçılar için tehlike arz ettiği, ancak etinin zehirli olmadığı ifade ediliyor.
6 Mayıs 2024

Amerika Birleşik Devletleri'nde bilim insanları, deniz yosunlarının değerli mineralleri depolayıp depolamadığını araştırıyor. Araştırma Projeleri Ajansı (ARPA-E), deniz yosunlarının platin, rodyum ve nadir toprak elementleri gibi önemli malzemeleri depolayabileceği potansiyelini incelemek için üç projeye 5 milyon dolar yatırım yaptı. Bu çalışmalar, deniz yosunlarının geleneksel ve derin deniz madenciliğine alternatif bir çözüm olabileceğini gösteriyor. Ancak, bu sürecin finansal olarak uygulanabilirliği ve çevresel etkileri hala belirsiz.
5 Mayıs 2024

Everest Dağı'nda bulunan bir botun, 1924 yılında zirveye tırmanırken kaybolan İngiliz dağcı Andrew Comyn Irvine'a ait olduğu düşünülüyor. Botun içinde bir ayak ve yün çorap bulunurken, üzerinde 'A.C. IRVINE' yazan bir isim etiketi tespit edildi. Bu bulgu, Irvine'ın başına ne geldiğini anlamaya yönelik ilk gerçek kanıt olarak değerlendiriliyor. Irvine'ın ailesi, bulunan ayağın gerçekten dağcıya ait olup olmadığını belirlemek için DNA örneği verdi.
12 Ekim 2024

Bilim insanları, yaklaşık 247 milyon yıl önce Avustralya'da yaşadığı düşünülen yeni bir amfibi türü keşfetti. Araştırmacılar, 1990'lı yıllarda Yeni Güney Galler eyaletinde bulunan hayvanın fosilleşmiş kalıntıları üzerinde neredeyse 30 yıldır çalışıyor. Yeni keşfedilen türe, Latince'de 'kumda sırt üstü ilerleyen' anlamına gelen Arenaepeton supinatus ismi verildi. Bilim insanları, etobur olduğu düşünülen amfibinin bir zamanlar Sydney'in tatlı su göllerinde ve akarsularında yaşadığını söylüyor.
10 Ağustos 2023

Türk bilim insanı Özden Baltekin’in de yer aldığı ekip, Britanya’da 8 milyon sterlinlik prestijli Longitude Ödülü’nü kazandı. İsveç’te geliştirilen antimikrobiyal direnç testi, idrar yolu enfeksiyonlarında enfeksiyonun bakteri kaynaklı olup olmadığını tespit ediyor ve doğru antibiyotik tedavisini belirliyor. Bu test, geleneksel yöntemlere göre çok daha hızlı sonuç vererek gereksiz antibiyotik kullanımını önlüyor. Test, Avrupa’da piyasaya sürüldü ve Türkiye’ye getirilmesi için çalışmalar başlatıldı.
21 Haziran 2024

Sussex Üniversitesi'nden biyologlar, şehirleşen martıların davranışlarını anlamak için Brighton sahilinde bir deney yaptı. Yeşil ve mavi cips poşetleri kullanarak martıların insanların yeme eylemlerini taklit edip etmediğini gözlemlediler. Araştırmacılar cips yerken, martıların yarısı cips paketlerine yaklaştı ve neredeyse tamamı insanın yediği renkteki pakete yöneldi. Bu sonuçlar, martıların insanların dokunduğu yiyecekleri tercih ettiğini ve yiyecek ararken insan gözlemlerinin etkili olduğunu gösterdi.
25 Mayıs 2023

ABD Jeolojik Araştırma Merkezi (USGS), Endonezya'nın Maluku eyaletine bağlı Tanimbar Adaları'nın kuzeybatı açıklarında 7,6 büyüklüğünde bir deprem olduğunu açıkladı. Deprem 95,2 kilometre derinlikte meydana geldi. Depremin ardından ülkede tsunami uyarısı yapıldı, ancak henüz ölü veya yaralı bilgisi paylaşılmadı.
9 Ocak 2023

Britanya'ya bağlı Güney Atlantik Okyanusu'ndaki Gough Adası için Kraliyet Kuşları Koruma Derneği (RSPB) yeni bir saha görevlisi arıyor. Adada şu anda yedi tam zamanlı çalışan ve sekiz milyon kuş bulunmakta. Yeni görevli, yıllık 25 bin ila 27 bin sterlin maaşla deniz kuşu türlerini takip edecek ve adanın zorlu koşullarına uyum sağlaması bekleniyor. İşe dünya genelinden başvurular kabul ediliyor ve başvuruların en geç pazar günü yapılması gerekiyor.
27 Nisan 2023

Bolivya'da, araştırmacı Heinz Arno Drawert tarafından, su dışında saatlerce yaşayabilen ve farklı bir nefes alma yöntemine sahip yeni bir balık türü keşfedildi. Bu balık, yaklaşık beş santimetre boyunda, yeşilimsi kurşuni renkte ve renkli desenlere sahip olup, ormanlardaki geçici su ekosistemlerinde yaşıyor. Yumurtaları kuraklığa dayanıklı olan bu tür, yaşam alanlarının büyük bir kısmının yok olduğu için koruma altına alınması gerektiğini vurgulayan Drawert, doğal yaşam alanlarının yüzde 60 ila 70'inin kaybedildiğini belirtiyor.
16 Temmuz 2023

Belçika'da yaşayan 56 yaşındaki Demet Kaplan, Afyonkarahisar'ın Emirdağ ilçesinde bir klinikte diş tedavisi gördü. Tedavi sırasında birbirine yapışık olan iki implant dişinden düşerek soluk borusuna kaçtı ve nefes almasını zorlaştırdı. Kaplan, ilk müdahalenin ardından başka bir hastaneye sevk edildi ve implantlar akciğer girişinden başarıyla çıkarıldı.
22 Ağustos 2023

İsrail'deki İbrani Üniversitesi'nden bilim insanları, sivrisinek ısırıklarını önlemek için yüzde 99 etkili yeni bir tür kimyasal kamuflaj geliştirdi. Bu kimyasal, sivrisineklerin insan derisine konmasını ve ısırmasını büyük ölçüde azaltıyor. Geliştirilen formül, indol adı verilen bir çiçek kokusu özü ve selüloz polimerinin birleşiminden oluşuyor. Araştırma bulguları PNAS Nexus dergisinde yayınlandı ve ürünün önümüzdeki yıl piyasaya sürülmesi bekleniyor.
7 Haziran 2023
İşaretlediklerim