Anayasa Mahkemesi, anneye soybağının reddi davası açma hakkını tanımayan hükmü iptal etti

Anayasa Mahkemesi, anneye soybağının reddi davası açma hakkını tanımayan hükmü iptal etti ile benzer, 34 olumlu, 31 olumsuz, ve 64 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Anayasa Mahkemesi Yargıtay Can Atalay Anayasa Mahkemesi (AYM) CHP AYM Gezi Parkı Resmi Gazete İstanbul Barosu HDP TİP Diken Meclis İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi TBMM Türk Medeni Kanunu Erdoğan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Yaman Akdeniz Türkiye İşçi Partisi Aidin Salih Alican Uludağ Hatay Yargıtay 3’üncü Ceza Dairesi Zühtü Arslan İfade Özgürlüğü Derneği Cumhurbaşkanı Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin
Anayasa Mahkemesi Yargıtay Can Atalay Anayasa Mahkemesi (AYM) CHP AYM Gezi Parkı Resmi Gazete İstanbul Barosu HDP TİP Diken Meclis İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi TBMM Türk Medeni Kanunu Erdoğan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Yaman Akdeniz Türkiye İşçi Partisi Aidin Salih Alican Uludağ

Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin tarafından HDP'nin kapatılması talebiyle açılan dava sürecinde, HDP'nin sözlü savunması yapması için 14 Mart tarihi belirlenmişti. Ancak HDP'nin talebi üzerine Anayasa Mahkemesi, savunma için ek süre vererek tarihi 11 Nisan'a erteledi. AYM, bu ertelemenin gerekçesi olarak Kahramanmaraş merkezli depremleri gösterdi. Ayrıca AYM, daha önce HDP'nin Hazine yardım hesabına koyduğu geçici blokeyi de oy çokluğuyla kaldırdı.
9 Mart 2023

İtalya'da, Başbakan Giorgia Meloni liderliğindeki sağ koalisyon hükümetinin büyük ortağı aşırı sağcı İtalya’nın Kardeşleri (FdI) partisinin hazırladığı, taşıyıcı anneliğin 'evrensel suç' sayılmasına yönelik yasa tasarısı Temsilciler Meclisi'nde kabul edildi. Tasarı, Senato'dan da onay alması halinde yasalaşacak ve İtalya'da taşıyıcı annelik uygulaması evrensel bir suç haline gelecek. Bu yasa tasarısının amacının, taşıyıcı annelik uygulaması için yurt dışına gidilmesini engellemeyi amaçladığı belirtiliyor.
27 Temmuz 2023

Güney Afrikalı kadın atlet Caster Semenya'nın, testosteron hormonu sınırlaması nedeniyle yarışmalara katılamaması üzerine başlattığı hukuk mücadelesi sonucunda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) itirazını kabul etti. AİHM, İsviçre'nin Semenya'nın yasal haklarını koruma konusunda yeterli tedbir almadığını ve spor kariyerine yönelik müdahalenin kabul edilemez olduğunu belirtti. Semenya, 2018'de Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği'nin (IAAF) getirdiği ve testosteron seviyesi yüksek kadın sporcuların yarışlara katılabilmeleri için hormon seviyesini düşüren ilaçlar kullanmalarını şart koşan kurala itiraz etmiş, ancak itirazları reddedilmişti.
11 Temmuz 2023

Kadınlar, kendi seçtikleri soyadını kullanmak ve çocuklarına da kendi soyadını verebilmek için uzun yıllardır mücadele ediyor. Anayasa Mahkemesi (AYM), Anayasa’nın 10. ve 41. maddelerine aykırı olan evli kadına kocasının soyadını kullanma zorunluluğu getiren maddeyi iptal etti. Bu iptal kararına rağmen, aynı hükmün tekrar Meclis’e getirilmesi kadın hakları savunucuları tarafından eleştiriliyor. Selin Nakıpoğlu, soyadının kişiliğin bir parçası olduğunu ve bunun temel bir hak olduğunu vurguluyor.
6 Temmuz 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), 2017'de çıkarılan ve sık sık sansüre bahane edilen 5651 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesiyle ilgili olarak Diken ve İFÖD'nin yaptığı bireysel başvuruları değerlendirerek, 500'den fazla içerikle ilgili erişim engeli kararlarının ifade özgürlüğü ihlali olduğuna karar verdi. Bu kararlar, AYM'nin daha önce verdiği ve yapısal sorunları gidermek amacıyla TBMM'ye bildirilmesine hükmeden pilot kararı referans alarak verildi. Prof. Dr. Yaman Akdeniz, bu başvuruların detaylarını ve bazı örneklerini sosyal medya hesabından paylaştı.
7 Şubat 2024

Anayasa Mahkemesi, boşanma davası reddedilen çiftlerin karar kesinleştikten sonra üç yıl beklemelerini zorunlu kılan kuralı iptal etti. Ankara 18'inci Aile Mahkemesi'nin başvurusu üzerine, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun ilgili maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal kararı verildi. Mahkeme, bu kuralın adil olmadığını, evlilik dışı ilişkilere yol açtığını ve kişisel haklar ile devletin aileyi koruma yükümlülüğünü ihlal ettiğini savundu. İptal kararı dokuz ay sonra yürürlüğe girecek.
19 Nisan 2024

İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD) ve Diken'in işbirliğiyle yürütülen hukuki mücadele sonucunda, Anayasa Mahkemesi (AYM) 5651 sayılı yasanın 9. maddesini iptal etti. Bu madde, kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle binlerce haber ve sosyal medya içeriğinin erişime engellenmesi ve yayından kaldırılması için kullanılıyordu. AYM'nin kararı, sulh ceza hakimliklerinin bu maddeye dayanarak erişim engelleme veya içerik çıkartma kararları vermesini engelliyor. Ancak, internet sansürü tamamen sona ermiş değil; diğer yasal düzenlemeler ve kurumlar aracılığıyla erişim engellemeleri devam edebilir.
9 Ekim 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), 500'den fazla erişim engelleme ve içerik çıkartma başvurusunda 'ifade özgürlüğü ihlali' kararı verdi. Bu kararlar, 2017'de çıkarılan ve sık sık sansüre bahane edilen 5651 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesiyle ilgiliydi. AYM, Diken'in 2018'de yaptığı ve 2021'de pilot karar olarak kabul edilen başvuruyu referans alarak bu kararı verdi. Prof. Dr. Yaman Akdeniz, AYM'nin bu kararları verirken pilot kararı referans aldığını ve bu kararların bir kısmının İfade Özgürlüğü Derneği tarafından yapılan başvurular olduğunu belirtti.
6 Şubat 2024

Anayasa Mahkemesi, özel şirketlere devredilen ve işletme süreleri ihalesiz olarak 49 yıla kadar uzatılan limanların bu durumunu öngören kanun maddesini iptal etti. Bu, AYM'nin söz konusu düzenlemeye ikinci iptal kararıdır. İlk iptal kararında serbest rekabet ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığı belirtilmişti. CHP'nin başvurusu üzerine, AYM benzer bir yasal düzenlemeyi daha iptal etti, bu düzenleme de limanların işletme süresini 49 yıla kadar uzatıyordu.
5 Mart 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), Can Atalay'ın milletvekilliğinin düşürülmesinin yok hükmünde olduğunun tespiti ve TBMM iç tüzük değişikliğinin iptali talepleriyle ilgili olarak CHP ve Atalay'ın avukatlarının yaptığı başvuruları 'karar verilmesine yer olmadığı' gerekçesiyle reddetti. AYM'nin kararının gerekçesi daha sonra açıklanacak. Bu kararlar, AYM'nin daha önce Atalay hakkında verdiği hak ihlali kararlarının İstanbul 13'üncü Ağır Ceza Mahkemesi ve Yargıtay tarafından tanınmamasının ardından geldi.
22 Şubat 2024

Taha Akyol, iktidarın Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) bireysel başvurular üzerine insan hakları ihlallerini denetleme yetkisini daraltma hazırlığında olduğunu belirtiyor. Bu değişiklikle, adil yargılanma hakkı, etkin soruşturma eksikliği ve delillerin geçersizliği gibi gerekçelerle AYM'nin inceleme yapamayacağını ifade ediyor. Akyol, bu durumun Türkiye'nin hukuk devleti puanını düşüreceğini ve yalnızca yanlış kararı veren mahkemeyi değil, onaylayan Yargıtay'ı ve uygulayan Meclis'i de bağlayan AYM kararlarının önemini vurguluyor.
11 Şubat 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), tutuklunun avukatıyla yaptığı görüşmenin izlenmesinin hak ihlali olduğuna karar verdi. Bu karar, OHAL döneminde FETÖ/PDY suçlamasıyla tutuklanan Celaleddin Kolutek'in avukatlarıyla yaptığı görüşmelerin izlenmesi üzerine alındı. AYM, bu uygulamanın Anayasa'nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkı ve 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkını ihlal ettiğine hükmetti. Mahkeme, izleme kararının bireyselleştirilmiş bir gerekçe taşımadığını ve durumun gerektirdiği ölçüde uygulanmadığını belirtti.
12 Haziran 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), emeklilerin devletten yardım alan bazı dernek ve vakıflarda çalışmasına izin veren kanun maddesini iptal etti. Bu karar, Türkiye Maarif Vakfı, Yunus Emre Vakfı, Türkiye Kızılay Derneği, Yeşilay Cemiyeti ve Yeşilay Vakfı gibi kuruluşlarda çalışan emeklileri etkileyecek. AYM, bu istisnanın Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı olduğunu belirtti. Karar, yayınlandığı gün yürürlüğe girdi ve emekliler ya maaşlarından vazgeçecek ya da çalıştıkları yerlerden ayrılmak zorunda kalacaklar.
26 Haziran 2024

Anayasa Mahkemesi, İçişleri Bakanlığı tarafından genel güvenlik gerekçesiyle belirli kişilere pasaport verilmemesine ilişkin hükmü iptal etti. Ankara 19’uncu İdare Mahkemesi, bu hükmün Anayasa'nın 2, 13 ve 23’üncü maddelerine aykırı olduğunu belirterek dava açmıştı. AYM, yurt dışına çıkma özgürlüğünün ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle sınırlanabileceğini ve bunun hâkim kararı güvencesine bağlanması gerektiğini vurguladı. Bu karar, yurt dışına çıkma özgürlüğünün idarenin yetkisine bırakılmasının Anayasa'ya aykırı olduğunu ortaya koydu.
21 Kasım 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), maaş zammını beğenmeyip yöneticilerine e-posta gönderen ve bu nedenle işten çıkarılan Serap Aslan A.'nın ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi. Yerel mahkeme ve Yargıtay, işçinin işten çıkarılmasını haklı bulmuştu. AYM, işçinin e-posta ile rahatsızlığını dile getirdiğini ve iş akdinin haksız feshedildiğini belirterek, 30 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti. Karar, ihlalin sonuçlarıyla ortadan kaldırılması ve yeniden yargılama için yerel mahkemeye gönderildi.
16 Eylül 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), CHP'nin 7421 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un bazı hükümlerinin iptali istemiyle açtığı davayı reddetti. CHP, dava dilekçesinde Fiyat İstikrarı Komitesi'nin Merkez Bankası'nın bağımsızlığını zedelediğini ve yetki karmaşasına yol açtığını savundu. AYM, gerekçeli kararında komitenin fiyat istikrarını sağlamak amacıyla kurulduğunu belirtti.
6 Haziran 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), İletişim Başkanlığı'nın basın ve ifade özgürlüğüne müdahale eden yetkilerini iptal eden kararını açıkladıktan sonra web sitesine erişim sağlanamadı. AYM, bu durumu internet trafiğindeki yoğunluğa bağladı. Karar, Resmi Gazete'de de yayımlandı. İptal edilen yetkiler, İletişim Başkanlığı'na stratejik iletişim ve kriz yönetimi ile manipülasyon ve dezenformasyona karşı faaliyetlerde bulunma görevlerini içeriyordu.
2 Ağustos 2024

Anayasa Mahkemesi, Kanun Hükmünde Kararname ile ihraç edilen ve daha sonra görevine iade edilen kamu görevlilerine tazminat verilmemesine ilişkin hükmü iptal etti. Karar, Danıştay 5. Dairesi'nin başvurusu üzerine alındı ve Resmi Gazete'de yayımlandı. Mahkeme, bu hükmün Anayasa'ya aykırı olduğunu belirterek, devletin kişilerin maddi ve manevi varlıklarına yönelik müdahalelere karşı etkili giderim mekanizması sağlama yükümlülüğüne vurgu yaptı. CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, kararı eleştirerek AK Parti'yi suçladı.
7 Ekim 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) başvurusu üzerine, rektörlerin cumhurbaşkanı tarafından atanmasını öngören 703 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) bazı maddelerini iptal etti. AYM, rektör atama yetkisinin cumhurbaşkanına verilmesinin üniversitelerin özerkliğini zedelediğini belirtti. Karar, 12 ay sonra yürürlüğe girecek ve bu süre zarfında hukuksal boşluk oluşmaması için gerekli düzenlemelerin yapılması öngörülüyor.
4 Haziran 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'a Merkez Bankası (MB) başkanını istediği zaman değiştirme yetkisi veren kanun hükmünde kararnamenin (KHK) ilgili maddesini iptal etti. AYM, Merkez Bankası Kanunu'nun 25'inci maddesinin 1'inci fıkrasını yürürlükten kaldıran 703 sayılı KHK'nın 151(h) maddesini anayasaya aykırı buldu. Bu karar, MB başkanının beş yıllık bir dönem için atanmasını ve görev süresi dolmadan görevden alınamamasını güvence altına alıyor. Karar, MB'nin bağımsızlığını koruma amacı taşıyor.
4 Haziran 2024
İşaretlediklerim