Uluslararası bir araştırma, Amazon Yağmur Ormanları'nın neredeyse yarısının 2050'ye kadar kuraklık, ormansızlaşma ve yangınlar nedeniyle yok olabileceğini ortaya koydu. Bilim insanları, Amazonlar'ın %38'inin zaten bozulduğunu ve yağmur ormanlarının %10 ila %47'sinin tahrip olabileceğini belirtiyor. Araştırma sonuçları, ekosistemin büyük ölçüde yağışa bağlı olduğu ve 'Dünyanın akciğeri' olarak adlandırılan Amazon Ormanları'nın, nem seviyeleri düşmeye devam ederse kurak bir alana dönüşebileceğini gösteriyor.
14 Şubat 2024

Dünya Sağlık Örgütü'nün raporuna göre, iklim değişikliği hamilelik süreçlerini olumsuz etkileyerek düşük, erken doğum ve gebelik diyabeti gibi sorunlara yol açabiliyor. Aşırı sıcaklar, sineklerin taşıdığı hastalıklar ve orman yangınları hamileler için risk oluşturuyor. Ege Üniversitesi'nden Doç. Dr. Renginar Öztürk Dönmez, küresel ısınmanın bebek sağlığı üzerindeki etkilerini vurguladı ve hamilelerin bu olumsuzluklardan korunması için alınması gereken önlemleri sıraladı.
13 Haziran 2024

Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), küresel sıcaklıkların artmasına neden olan El Nino hava olayının sona erdiğini ve yıl sonundan itibaren gezegeni serin tutan La Nina hava koşullarının etkili olacağını açıkladı. WMO, bu yıl temmuz-eylül döneminde La Nina'nın görülme olasılığını yüzde 60 olarak tahmin ediyor. Örgüt, son dokuz yılın kayıtlara geçen en sıcak dönem olduğunu ve 2023'ün şimdiye kadar kaydedilen en sıcak yıl olduğunu belirtti. WMO yetkilileri, El Nino'nun sona ermesinin uzun vadeli iklim değişikliğinde bir duraklama anlamına gelmediğini vurguladı.
4 Haziran 2024

İzlandalı bilim insanları, İzlanda'nın güney batısındaki Grindavik kasabası yakınlarında bulunan bir yanardağ yarığında, kayıtlara geçen en hızlı magma akıntısını gözlemledi. 10 Kasım 2023 tarihinde yapılan gözlemlerde, magma akıntısının hızı saniyede 7 bin 400 metreküp olarak belirlendi. Bu hız, 2021, 2022 ve 2023'teki Fagradalsfjall bölgesindeki yanardağ patlamaları sırasında yapılan ölçümlerden yaklaşık 100 kat daha hızlı. Araştırmanın sonuçları Science dergisinde yayımlandı.
9 Şubat 2024

Bilim insanları, Batı Afrika'da yaşanan ve Mali'de 48 dereceyi aşan sıcaklıkların insan kaynaklı iklim değişikliği olmadan mümkün olamayacağını belirtiyor. Mali'nin başkenti Bamako'da bir hastane, aşırı sıcaklar nedeniyle yüzlerce ölümün gerçekleştiğini açıkladı. Araştırmalar, fosil yakıtların yakılması gibi insan faaliyetlerinin bölgedeki sıcaklıkları ortalama 1.4 derece artırdığını gösteriyor. Bilim insanları, küresel sıcaklıkların artmasıyla bu tür sıcak hava dalgalarının daha sık yaşanacağını öngörüyor.
21 Nisan 2024

Bahar aylarının gelmesiyle birlikte polenler ve çöl tozunun artması, alerjik hastalıklar ve solunum yolu sorunlarına neden oluyor. Dünya nüfusunun yüzde 40'ını etkileyen alerjik hastalıklar, bu dönemde zirveye ulaşıyor. Alerji, vücudun zararlı olmayan maddelere karşı gösterdiği abartılı tepki olarak tanımlanır ve belirtileri soğuk algınlığı ile karıştırılabilir. Erken tanı ve tedavi, alerjinin kronikleşmesini ve astıma dönüşmesini önleyebilir.
31 Mart 2024

Plastiklerin çevre üzerindeki olumsuz etkileri artarak devam ediyor. OECD'nin raporuna göre, 2000 yılında 234 milyon ton olan küresel plastik üretimi, 2019'da 460 milyon tona yükseldi. Aynı zamanda plastik atık miktarı da 353 milyon tona çıkarak iki katından fazla arttı. Lawrance Berkeley Ulusal Laboratuvarı'ndan Nihan Karali, plastik üretiminin 2019'da küresel sera gazı emisyonlarının %5,3'ünü oluşturduğunu ve bu oranın 2050'ye kadar iki katından fazla artabileceğini belirtti.
9 Mayıs 2024

Uzmanlar, sıcak hava koşullarında klima kullanımının doğru yapılmaması durumunda çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıyor. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Öztürk, ideal uyku ortamının 19-22 derece arasında olması gerektiğini belirterek, klimanın yatak odasında değil, diğer odalarda kullanılması gerektiğini ifade ediyor. Ayrıca, temizlenmemiş klima filtrelerinin mikrop yayabileceği ve aşırı soğuğun enfeksiyon hastalıklarına neden olabileceği belirtiliyor.
21 Haziran 2024

InfluenceMap tarafından hazırlanan yeni bir rapor, dünyanın en büyük petrol, gaz, kömür ve çimento üreticilerinin küresel karbon emisyonlarına büyük katkıda bulunduğunu ortaya koyuyor. 2016'dan 2022'ye kadar, bu 57 şirket ve devlet kuruluşu, fosil yakıt ve çimento CO2 emisyonlarının yüzde 80'ini üretmiş. Paris Anlaşması'ndan bu yana, ulus-devlet üreticileri, devlete ait kuruluşlar ve yatırımcılara ait şirketler sırasıyla emisyonların yüzde 38, yüzde 37 ve yüzde 25'ini oluşturuyor. 1854'ten 2022'ye kadar olan veriler, sanayi devriminden bu yana küresel fosil yakıt ve çimento karbon emisyonlarının yüzde 70'inden fazlasının 78 şirket ve devlet kuruluşuna ait olduğunu gösteriyor.
5 Nisan 2024

NASA, Güneş yüzeyinde meydana gelen güçlü bir patlamanın fotoğrafını yayınladı. ABD'deki Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), bu patlamanın neden olduğu şiddetli jeomanyetik fırtınayı tespit etti ve elektronik cihazlar ile elektrik şebekelerinde kesintilere yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu. Jeomanyetik fırtınalar, Dünya'nın manyetik alanı ile Güneş rüzgarları arasındaki etkileşimden kaynaklanır ve GPS, radyo frekansları, uydu operasyonları gibi teknolojik sistemleri etkileyebilir.
10 Mayıs 2024

Washington Üniversitesi Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü tarafından yürütülen uluslararası bir araştırma, Covid-19 salgınının 2019 ile 2021 yılları arasında dünya genelinde beklenen yaşam süresini 1,5 yılı aşkın süreyle azalttığını ortaya koydu. Araştırmacı Dr. Austin E. Schumacher, salgının yetişkinler üzerinde derin etkiler bıraktığını ve ülkelerin yüzde 84'ünde beklenen yaşam süresinin azaldığını belirtti. Bu durum, yeni patojenlerin potansiyel yıkıcı etkilerini gözler önüne seriyor.
13 Mart 2024

Küresel enerji üretiminin büyük bir kısmını oluşturan fosil yakıtlar, özellikle kömür, sera gazı emisyonlarının yüksek oranlarından sorumlu tutuluyor. Ember enerji analisti Bahadır Sercan Gümüş'e göre, kömürlü termik santrallerin kapatılması iklim değişikliği üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. 2023 yılında dünya genelinde kömür kapasitesi net olarak artış göstermiş, özellikle Çin'deki yeni santraller bu artışın büyük bir kısmını oluşturmuş. Gümüş, kömürlü santrallerden kaynaklanan zararlı emisyonların ve partiküllerin çevresel sağlık üzerindeki etkilerini de detaylandırmıştır.
29 Nisan 2024

Saatte 93 bin kilometre hızla ilerleyen 2011 UL21 adlı asteroit, son 125 yılda Dünya’ya en fazla yaklaşan gök cismi olacak. Gökbilimciler, asteroitin dünyaya çarpmayacağını düşünüyor. Dağ büyüklüğündeki asteroitin geçişi internetten ya da iyi bir teleskopla takip edilebilecek ve Youtube’taki canlı yayın 27 Haziran 23.00’da başlayacak. Avrupa Uzay Ajansı, çarpışma olasılığının sıfır olduğunu fakat 2011 UL21’in Dünya’ya çarpması halinde kitlesel yıkıma yol açacağını belirtti.
26 Haziran 2024

Küresel bir enerji raporuna göre, 2023 yılında fosil yakıt tüketimi rekor seviyeye ulaşarak emisyonların 40 gigaton CO2’nin üzerine çıkmasına neden oldu. Yenilenebilir enerji kullanımındaki artışa rağmen, gelişmekte olan ülkelerde kömür, gaz ve petrole olan bağımlılık devam etti. Avrupa'da fosil yakıtların enerji kullanımındaki payı düşerken, Hindistan'da fosil yakıt tüketimi önemli ölçüde arttı. Bu durum, küresel enerji talebinin fosil yakıtlara olan bağımlılığını sürdürdüğünü gösteriyor.
20 Haziran 2024

Antarktika'daki Thwaites Buzulu'nun erimesi, 2100 yılına kadar deniz seviyesinin 65 santimetre yükselmesine neden olabilir. Thwaites Buzulu, yılda yaklaşık 50 milyar ton buz kaybediyor ve bu durum küresel deniz seviyesinin yüzde 4'ünün yükselmesinden sorumlu tutuluyor. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi başkanı Prof. Dr. Burcu Özsoy, buzulun erime hızının devam etmesi halinde ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirtti. Bilim insanları, deniz seviyesinin yükselmesine karşı uyum politikaları öneriyor.
9 Haziran 2024

Güney Kore'deki bilim insanları, nükleer füzyon deneyinde 100 milyon santigrat derece sıcaklıkta 48 saniye boyunca plazmayı tutmayı başardılar. Bu, 2021'de kırılan 30 saniyelik rekorun üstüne çıkılarak elde edilen bir başarıdır. Nükleer füzyon, güneş ve diğer yıldızlarda görülen enerji üretim sürecinin bir kopyası olup, karbon kirliliği olmadan sınırsız enerji sağlama potansiyeline sahiptir. Bu teknoloji, temiz enerji çözümleri arasında önemli bir yer tutmaktadır.
3 Nisan 2024

Amerikan Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’ne (NOAA) bağlı Uzay Hava Tahmin Merkezi, son yedi yılın en büyük Güneş patlamasının dün meydana geldiğini bildirdi. Bu patlama, tüm zamanlarda kaydedilen en büyük 17’nci Güneş patlaması olarak kayıtlara geçti. Patlama, ABD yerel saatiyle öğlen 13.00’te gerçekleşti ve Dünya’yı kayda değer ölçüde etkilemedi. X8.7 seviyesinde olan bu patlama, bu sınıftaki en şiddetli patlamalardan biri olarak nitelendirildi.
15 Mayıs 2024

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) ve diğer gökbilimciler, Dünya'dan 3,8 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan SDSS J1531 galaksi kümesinde, kaydedilen en güçlü kara delik patlamalarından birini tespit etti. Patlama, bir galaksinin merkezindeki süper kütleli kara delikten kaynaklandı ve sonucunda devasa bir boşluk oluştu. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden Osase Omoruyi, daha fazla gözlemle durumu kesinleştireceklerini ve boşluğun kökenine dair daha fazla bilgi edinmeyi umduklarını belirtti. Araştırma bulguları, The Astrophysical Journal dergisinde yayınlandı.
22 Şubat 2024

Paris'te 26 Temmuz - 1 Ağustos tarihleri arasında düzenlenecek olimpiyat oyunlarının rekor sıcaklıklarda oynanacağı tahmin ediliyor. Meteo France'ın raporuna göre yazın nem oranının normalin üzerinde olması bekleniyor ve bu durum sporcuların sağlığını ve performansını olumsuz etkileyebilir. Britanya Sürdürülebilir Spor Derneği'nin raporunda da sporcular aşırı sıcaklar nedeniyle oluşabilecek sağlık sorunlarına karşı uyarıldı. Fransa'da geçen yıl aşırı sıcaklar nedeniyle 5 binden fazla kişi hayatını kaybetmişti.
27 Haziran 2024

Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü (CERN), evrenin temel yapı taşlarını oluşturan gizli hayalet parçacıkları keşfetmeyi amaçlayan 10 yıllık bir proje başlattı. Bu proje kapsamında, 'Geleceğin Dairesel Çarpıştırıcısı' adı verilen çok hassas bir süper çarpıştırıcı inşa ediliyor. Bu yeni cihaz, bilim insanlarının Büyük Patlama koşullarını yeniden yaratmalarına ve evrenin nasıl oluştuğunu daha iyi anlamalarına olanak tanıyacak. CERN'de kıdemli fizikçi Dr. Richard Jacobsson, bu projenin evrenin yaratılışı hakkındaki düşünceleri yeniden tanımlayabileceğini belirtti.
26 Mart 2024
İşaretlediklerim