Anayasa Mahkemesi'nin Temel Hak ve Özgürlüklerin İhlaline Dair Emsal Kararlar sayfası hizmete açıldı

Anayasa Mahkemesi'nin Temel Hak ve Özgürlüklerin İhlaline Dair Emsal Kararlar sayfası hizmete açıldı ile benzer, 26 olumlu, 25 olumsuz, ve 54 önemli olmak üzere, toplam 75 olay izlendi.

Anayasa Mahkemesi Can Atalay Yargıtay Gezi Parkı Anayasa Mahkemesi (AYM) TİP AYM Türkiye İşçi Partisi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi Meclis İstanbul Barosu Resmi Gazete Diken CHP TBMM Hatay Zühtü Arslan Erdoğan AKP HDP Yaman Akdeniz İfade Özgürlüğü Derneği MHP Yargıtay 3’üncü Ceza Dairesi Mesut Özdemir Türk Medeni Kanunu Canan Coşkun
Anayasa Mahkemesi Can Atalay Yargıtay Gezi Parkı Anayasa Mahkemesi (AYM) TİP AYM Türkiye İşçi Partisi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi Meclis İstanbul Barosu Resmi Gazete Diken CHP TBMM Hatay Zühtü Arslan Erdoğan AKP HDP Yaman Akdeniz

Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) hak ihlali kararı üzerine Can Atalay'ın davasına bakacak mahkemenin başkanı adliyeden ayrıldı. AYM, Gezi Parkı davasında 18 yıl hapse mahkum edildikten sonra TİP'ten milletvekili seçilen avukat Can Atalay'ın bireysel başvurusunu değerlendirmiş ve hak ihlali olduğuna hükmetmişti. İstanbul 13'üncü Ağır Ceza Mahkemesi heyeti, duruşmalar devam ederken mahkeme başkanı Mesut Özdemir, AYM kararının yeniden yargılama sebebi olduğunu, ama Can Atalay'la ilgili böyle bir işleyiş olmayacağını belirtti. Özdemir, öğle arasından sonra adliyeden ayrıldı.
26 Ekim 2023

Anayasa Mahkemesi, iki yıl veya daha az süreli hapis cezasını öngören suçlarda sanığın beş yıl denetime tabi tutularak süre sonunda suçu işlememiş gibi sayılması şeklinde uygulanan hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına (HAGB) ilişkin yasal düzenlemeyi iptal etti. Trabzon 2'nci Asliye Ceza Mahkemesi, 'kasten yaralama' ve 'görevi yaptırmamak için direnme' suçlarından açılan bir ceza davasında, HAGB'nin Anayasa'ya aykırı olduğunu ileri sürerek iptali için başvurmuştu. İptal kararının bir yıl sonra yürürlüğe girmesi kararlaştırıldı.
1 Ağustos 2023

Gezi Parkı davasında mahkum edildikten sonra TİP’ten milletvekili seçilen Can Atalay hakkındaki Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) ihlal kararını uygulamayan mahkeme, 28 çuval dava dosyasını Yargıtay’a yolladı. AYM, Atalay'ın 'seçilme ve siyasi faaliyette bulunma' ve 'kişi hürriyeti ve güvenliği' hakkının ihlal edildiğine hükmetmişti. Ancak, AYM kararını uygulaması beklenen mahkeme, karar için topu Yargıtay’a atmıştı. İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi, mahkeme dosyasıyla ilgili 28 adet kelepçeli çuvalı İstanbul başsavcılığında görevli bir memurla Yargıtay’a yolladı.
2 Kasım 2023

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) kararlarını eleştirerek, AYM'nin TİP Hatay milletvekili Can Atalay ile ilgili 'hak ihlali' kararını tanımayan ve AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunulmasına hükmeden Yargıtay'a destek çıktı. Erdoğan, Yargıtay'ın da yüksek bir mahkeme olduğunu ve AYM'nin yanlışlar yaptığını belirtti. Ayrıca, teröristlerin dokunulmazlıklarının kaldırılmasının gecikmesi nedeniyle yurt dışına kaçtıklarını ve Türkiye'yi tehdit ettiklerini ifade etti.
10 Kasım 2023

Cumartesi Anneleri'nin 700. hafta eyleminde polis müdahalesi sonucu yaralanan Aydın Aydoğan için Anayasa Mahkemesi hak ihlali kararı verdi ve 60 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verildi. 2018'de Beyoğlu kaymakamlığı tarafından yasaklanan eylemde polis müdahalesi olmuş, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu müdahaleyi savunmuştu. Aydoğan'ın şikayeti üzerine savcılık takipsizlik kararı vermiş, ancak AYM, savcılığın ve sulh ceza hakimliğinin etkili bir soruşturma yürütmediğine hükmetti. Aydoğan'ın Soylu hakkındaki suç duyurusu ise hala Ankara başsavcılığında açık durumda.
23 Nisan 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Gezi Parkı davasında 18 yıl hapis cezasına mahkum edildikten sonra TİP’ten Hatay milletvekili seçilen avukat Can Atalay’la ilgili hak ihlali kararının gerekçesini açıkladı. AYM, Atalay hakkındaki yargılamayı durdurmayan Yargıtay’ın içtihada aykırı davrandığını, benzer ihlalleri önleme yükümlülüğünü yerine getirmediğini, Anayasa’nın parlamentoya verdiği bir yetkiyi kullanarak Atalay’ın anayasal haklarını ihlal ettiğini belirtti. Gerekçeli kararda, Atalay hakkındaki ihlal kararının yapısal bir sorundan kaynaklandığı aktarıldı.
27 Ekim 2023

AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı ve eski adalet bakanı Abdulhamit Gül, Yargıtay'ın Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunma kararına dolaylı yoldan eleştirilerde bulundu. Yazıcı, devlet erklerinin sorun çözmesi gerektiğini belirtirken, Gül yüksek yargı mercileri arasındaki çatışmanın endişe verici olduğunu ifade etti. Bu karar, Gezi Parkı davasından hüküm giyen ve daha sonra TİP milletvekili seçilen Can Atalay'ın tahliyesi yönünde AYM'nin aldığı kararın uygulanmaması ve AYM üyelerine suç duyurusunda bulunulması kararı sonrasında geldi.
8 Kasım 2023

Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu'nun 220. maddesinin 6. fıkrasında düzenlenen 'örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme' suçunu düzenleyen hükmü iptal etti. Patnos ve İstanbul Ağır Ceza Mahkemeleri, bu kuralın Anayasa'ya aykırı olduğunu belirterek iptalini talep etmişti. AYM, kuralın belirli ve öngörülebilir olmadığını, temel haklara keyfi müdahaleye yol açabileceğini ve kanunilik şartını taşımadığını ifade ederek iptal kararı verdi. Kararın 4 ay sonra yürürlüğe girmesi kararlaştırıldı.
8 Aralık 2023

Anayasa Mahkemesi, Türk Medeni Kanunu'nda yer alan ve kadınların evlenmeyle kocasının soyadını almasını zorunlu kılan hükmü, eşitlik ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. İstanbul 8'inci Aile Mahkemesi'nin başvurusu üzerine yapılan değerlendirmede, erkeklerin evlenmeden önceki soyadlarını kullanmaya devam edebilirken, kadınların sadece kocasının soyadının önünde kendi soyadlarını kullanabilmesinin cinsiyet temelli ayrımcılık olduğu belirtildi. Kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasından dokuz ay sonra yürürlüğe girmesi bekleniyor.
28 Nisan 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), avukat Can Atalay hakkında hak ihlali kararı verdi. İstanbul 13'üncü Ağır Ceza Mahkemesi ve Yargıtay, AYM'nin bu kararına uymadı. Atalay'ın avukatlarının başvurusu üzerine AYM, ihlal kararını oy çokluğuyla onayladı. Ancak Yargıtay 3'üncü Ceza Dairesi, AYM'nin kararının 'hukuki değeri olmadığını' belirterek karara yine uymama kararı aldı.
3 Ocak 2024

Yargıtay Başkanlığı, Yargıtay 3. Ceza Dairesi'nin Anayasa Mahkemesi (AYM) kararını sahiplenerek, AYM'yi hukuk sistemini kaosa sürükleyecek kararlar almakla itham etti. Yargıtay, AYM'nin bireysel başvuru incelemelerinde anayasal ve yasal sınırları aştığını ve yerleşik içtihatları tersine çevirdiğini iddia etti. Ayrıca, AYM'nin 'süper temyiz mahkemesi' gibi algılandığına ve bireysel başvuru sisteminin yargı sistemini zayıflattığına dikkat çekildi. Yargıtay, AYM'nin uygulamalarının hukuki sonuçlarını eleştirerek, yargısal görev ve yetkileri kapsamında verilen kararlara yönelik saygınlığı zedeleyen tepkilerin üzüntüyle karşılandığını belirtti.
10 Kasım 2023

Eşinin kendisini aldattığını iddia eden bir kadın, eşinin sevgilisine 'kişilik değerlerine zarar verildiği' gerekçesiyle manevi tazminat davası açtı. Mahkeme davayı reddetti ve kadın, 'aile hayatına saygı hakkı'nın ihlal edildiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) başvurdu. AYM, başvurucunun hakkının ihlal edilmediğine karar verdi. Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu daha önce, manevi tazminatın sadece kusurlu eşten ve ancak boşanma davasıyla istenebileceğine karar vermişti.
1 Kasım 2023

ABD Yüksek Mahkemesi, üniversite başvurularında çeşitlilik sağlamak adına ırk unsurunun değerlendirilmesini yasakladı. Karar, üçe karşı altı yargıcın oyuyla alındı ve başvuruların öğrencinin kişisel deneyimlerine göre değerlendirilmesi gerektiği belirtildi. Bu kararla, üniversitelerin ırk temelli pozitif ayrımcılık yapması engellendi. Önde gelen üniversitelerden bazıları, çeşitlilik sağlamak için başvurularda öğrencinin ırkını da değerlendirmeye alıyordu.
29 Haziran 2023

Güney Afrikalı kadın atlet Caster Semenya'nın, testosteron hormonu sınırlaması nedeniyle yarışmalara katılamaması üzerine başlattığı hukuk mücadelesi sonucunda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) itirazını kabul etti. AİHM, İsviçre'nin Semenya'nın yasal haklarını koruma konusunda yeterli tedbir almadığını ve spor kariyerine yönelik müdahalenin kabul edilemez olduğunu belirtti. Semenya, 2018'de Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği'nin (IAAF) getirdiği ve testosteron seviyesi yüksek kadın sporcuların yarışlara katılabilmeleri için hormon seviyesini düşüren ilaçlar kullanmalarını şart koşan kurala itiraz etmiş, ancak itirazları reddedilmişti.
11 Temmuz 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), 2017'de çıkarılan ve sık sık sansüre bahane edilen 5651 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesiyle ilgili olarak Diken ve İFÖD'nin yaptığı bireysel başvuruları değerlendirerek, 500'den fazla içerikle ilgili erişim engeli kararlarının ifade özgürlüğü ihlali olduğuna karar verdi. Bu kararlar, AYM'nin daha önce verdiği ve yapısal sorunları gidermek amacıyla TBMM'ye bildirilmesine hükmeden pilot kararı referans alarak verildi. Prof. Dr. Yaman Akdeniz, bu başvuruların detaylarını ve bazı örneklerini sosyal medya hesabından paylaştı.
7 Şubat 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), 500'den fazla erişim engelleme ve içerik çıkartma başvurusunda 'ifade özgürlüğü ihlali' kararı verdi. Bu kararlar, 2017'de çıkarılan ve sık sık sansüre bahane edilen 5651 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesiyle ilgiliydi. AYM, Diken'in 2018'de yaptığı ve 2021'de pilot karar olarak kabul edilen başvuruyu referans alarak bu kararı verdi. Prof. Dr. Yaman Akdeniz, AYM'nin bu kararları verirken pilot kararı referans aldığını ve bu kararların bir kısmının İfade Özgürlüğü Derneği tarafından yapılan başvurular olduğunu belirtti.
6 Şubat 2024

Taha Akyol, iktidarın Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) bireysel başvurular üzerine insan hakları ihlallerini denetleme yetkisini daraltma hazırlığında olduğunu belirtiyor. Bu değişiklikle, adil yargılanma hakkı, etkin soruşturma eksikliği ve delillerin geçersizliği gibi gerekçelerle AYM'nin inceleme yapamayacağını ifade ediyor. Akyol, bu durumun Türkiye'nin hukuk devleti puanını düşüreceğini ve yalnızca yanlış kararı veren mahkemeyi değil, onaylayan Yargıtay'ı ve uygulayan Meclis'i de bağlayan AYM kararlarının önemini vurguluyor.
11 Şubat 2024

İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD) ve Diken'in işbirliğiyle yürütülen hukuki mücadele sonucunda, Anayasa Mahkemesi (AYM) 5651 sayılı yasanın 9. maddesini iptal etti. Bu madde, kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle binlerce haber ve sosyal medya içeriğinin erişime engellenmesi ve yayından kaldırılması için kullanılıyordu. AYM'nin kararı, sulh ceza hakimliklerinin bu maddeye dayanarak erişim engelleme veya içerik çıkartma kararları vermesini engelliyor. Ancak, internet sansürü tamamen sona ermiş değil; diğer yasal düzenlemeler ve kurumlar aracılığıyla erişim engellemeleri devam edebilir.
9 Ekim 2024

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), sosyal medya platformu Instagram’a erişimi engellemişti. Bu kararın ardından Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) resmi sitesinde basın ve ifade özgürlüğüne müdahale edilemeyeceğine dair bir karar yayınlanmış ve siteye erişim durmuştu. AYM, siteye internet yoğunluğu nedeniyle girilemediğini savunmuştu. Şimdi ise Anayasa Mahkemesi’nin resmi internet sitesine yeniden erişim sağlanabiliyor.
2 Ağustos 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), İletişim Başkanlığı'nın basın ve ifade özgürlüğüne müdahale eden yetkilerini iptal eden kararını açıkladıktan sonra web sitesine erişim sağlanamadı. AYM, bu durumu internet trafiğindeki yoğunluğa bağladı. Karar, Resmi Gazete'de de yayımlandı. İptal edilen yetkiler, İletişim Başkanlığı'na stratejik iletişim ve kriz yönetimi ile manipülasyon ve dezenformasyona karşı faaliyetlerde bulunma görevlerini içeriyordu.
2 Ağustos 2024
İşaretlediklerim