Uluslararası Af Örgütü, dünya genelinde LGBTİ+ haklarına dair yıllık raporunu yayınladı

Uluslararası Af Örgütü, dünya genelinde LGBTİ+ haklarına dair yıllık raporunu yayınladı ile benzer, 5 olumlu, 80 olumsuz, ve 61 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Rusya LGBTİ+ Ukrayna ABD Çin Birleşmiş Milletler Almanya Avrupa Birliği Tayyip Erdoğan İstanbul DW Türkçe İsveç Suriye Avrupa Norveç Afganistan AKP Reuters BM Ankara Finlandiya Avrupa Konseyi Dünya Sağlık Örgütü Anayasa Mahkemesi İran Danimarka İzlanda Hindistan
Rusya LGBTİ+ Ukrayna ABD Çin Birleşmiş Milletler Almanya Avrupa Birliği Tayyip Erdoğan İstanbul DW Türkçe İsveç Suriye Avrupa Norveç Afganistan AKP Reuters BM Ankara Finlandiya Avrupa Konseyi

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), 2023 raporunda Türkiye'de ifade özgürlüğü, kadın hakları, muhalefete baskı ve LGBTİ+ hakları gibi konularda durum değerlendirmesi yaptı. Raporda, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hükümetinin otoriter eğilimler gösterdiği, medya ve yargı üzerinde denetim uyguladığı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'na verilen hapis cezası ve siyasi yasak kararı gibi örneklerle bu durumun altı çizildi. Ayrıca, Türkiye'de bağımsız medyanın baskı altında olduğu ve en az 65 gazetecinin gözaltında veya hapis cezasına çarptırıldığı belirtildi. Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanmaması gibi konular da eleştirildi.
12 Ocak 2023

Rusya'da yüksek mahkeme, Adalet Bakanlığı'nın başvurusu üzerine LGBTİ+ hareketini 'aşırılık yanlısı bir örgüt' olarak tanımlayarak ülkedeki faaliyetlerini yasakladı. Bu karar, LGBTİ+ bireylerin haklarının daha da kısıtlanmasına yol açtı ve bağımsız Rus medyası tarafından eleştirildi. Rusya, özellikle Ukrayna'ya savaş açtığı Şubat 2022'den sonra toplumsal çeşitliliğe yönelik kısıtlamaları artırmış ve yaklaşık bir yıl önce 'LGBTİ+ propagandasını' yasaklamıştı. Bu yasak, LGBTİ+ yaşam tarzlarının olumlu olarak gösterilmesini kapsıyor ve ihlaller için ağır para cezaları öngörüyor.
30 Kasım 2023

Rusya Mali İzleme Servisi, 'uluslararası LGBT sosyal hareketi ve yapısal öğelerini' 'terörist ve aşırılıkçılar' listesine dahil etti. Bu karar, Rusya'da daha önce yüksek mahkemenin LGBTİ+ hareketinin faaliyetlerini yasaklamasının ardından geldi. Listeye alınan kişi ve kuruluşların banka hesapları dondurulabilecek. Rusya, Ukrayna'yı işgalinin ardından Batı'ya karşı muhafazakar bir çizgi benimseyerek, eşcinsel propagandasını yasakladı ve geleneksel olmayan cinsel ilişkilerin temsilini yasakladı.
22 Mart 2024

ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından her yıl hazırlanan ve Türkiye'nin de dahil olduğu İnsan Hakları Raporu, Türkiye'deki yargı bağımsızlığı, ifade özgürlüğü, yargı atamaları, siyasi baskılar ve insan hakları ihlalleri gibi konuları ele aldı. Raporda, Türkiye'de yargının yürütme organının etkisi altında olduğu, siyasi baskılar ve keyfi uygulamaların sürdüğü belirtildi. Türkiye Dışişleri Bakanlığı ise raporu, asılsız iddialar ve ön yargılı yorumlar içerdiği gerekçesiyle reddetti ve ABD'yi çifte standart uygulamakla suçladı.
25 Nisan 2024

Pozitif-iz Derneği’nin 2023 yılına ait HIV Pozitiflerin Maruz Bırakıldıkları Hak İhlalleri Raporu, HIV’le yaşayan bireylere yönelik ayrımcılığın arttığını ortaya koydu. Rapora göre, 2018’den bu yana derneğe yapılan başvurular ve hak ihlallerinde yüzde 8.6 kat artış yaşandı. En çok ihlal edilen haklar arasında sağlığa erişim ve çalışma hakkı bulunuyor. Dernek, HIV’le yaşayan bireylerin haklarını bilmeleri ve ihlal durumunda hukuki yollara başvurmaları gerektiğini vurguluyor.
17 Eylül 2024

Avrupa Konseyi İnsan Hakları Temsilcisi Komiseri Dunja Mijatovic, Türkiye'de insan hakları durumunun kötüleştiğini belirterek, insan hakları savunucuları, gazeteciler, sivil toplum örgütleri ve hukukçulara yönelik baskılara son verilmesi çağrısında bulundu. Türkiye'de ifade ve toplanma özgürlüğüne yönelik baskıların arttığı, 120'den fazla kişinin 'terör örgütü üyeliği' suçlamasıyla gözaltına alındığı ve özellikle azınlık grupları, LGBTİ+ bireyler ve göçmenlere karşı nefret söyleminin alarm verici seviyelere ulaştığı belirtildi. Avrupa Konseyi, Türk yetkililerden ilke ve standartlara saygı göstermelerini talep etti.
9 Mayıs 2023

ABD merkezli insan hakları kuruluşu Freedom House'un 2023 raporunda, Türkiye internetin özgür olmadığı ülkeler arasında yer aldı. Rapor, Türkiye'de internet özgürlüğünün son on yılda istikrarlı bir şekilde azaldığını belirtti. Sansürün yaygın olduğu ve yüzlerce web sitesi, çevrimiçi makale ve sosyal medya gönderisinin engellendiği veya kaldırıldığı belirtildi. Ayrıca, hükümetin çevrimiçi ifadeyi suç sayan ve sansürü artıran yasalar çıkardığı, dezenformasyonu körükleyen trol ağları oluşturduğu ve gazetecileri, aktivistleri ve sosyal medya kullanıcılarını yasal suçlamalarla karşı karşıya bıraktığı ifade edildi.
4 Ekim 2023

Pozitif-iz Derneği'nin raporuna göre, 2018'den bu yana HIV'le yaşayanlara karşı hak ihlali yüzde 300'den fazla arttı. 2022 boyunca gelen başvuruların yüzde 28'inde hak ihlali tespit edildi. Yabancı uyrukluların maruz kaldığı ayrımcılık ve hak ihlalleri de 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 36 arttı. Pozitif-iz Derneği, HIV'le yaşayanlara destek mesajı verdi ve HIV'in etkin olarak baskılayan ilaçların (ARV) HIV ile yaşayan kişilerin sağlıklı bir yaşam sürdürmesini sağladığını belirtti.
22 Ekim 2023

Avrupa Komisyonu, Türkiye'nin demokratikleşme sürecinde gerileme yaşadığını ve başkanlık sisteminde yapısal sorunların devam ettiğini belirtti. Raporda, yürütme organının denetim mekanizmalarının etkisiz olduğu ve siyasi çoğulculuğun baltalandığı ifade edildi. Yargı bağımsızlığında ciddi gerilemeler olduğu ve yolsuzlukla mücadelede etkili önlemlerin alınmadığı vurgulandı. Ayrıca insan hakları durumunun iyileşmediği, ifade özgürlüğünde gerileme yaşandığı ve azınlıklar ile LGBTİ+ bireylere yönelik ayrımcılığın devam ettiği kaydedildi.
8 Kasım 2023

Uganda Parlamentosu, eşcinsel ilişkileri suç sayan ve LGBTİ+ bireylere ölüm ve hapis cezası öngören bir yasa tasarısını kabul etti. ABD, tasarının yasalaşması durumunda Uganda'ya ekonomik yaptırımlar uygulayabileceğini belirtti. ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken, tasarıyı kınadılar. Avrupa Birliği de tasarıya karşı derin endişelerini ifade etti ve uluslararası hukuka aykırı olduğunu vurguladı.
23 Mart 2023

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu (DKİHB), Türkiye'deki seçim sürecine ilişkin bir ara rapor yayınladı. Rapor, siyasi partilerin karşılıklı kışkırtıcı mesajlar verdiğini, ifade ve medya özgürlüğüne yönelik kısıtlamalar olduğunu, kadınların siyasette yeterince temsil edilmediğini ve mevzuatın demokratik seçimler için gerekli olan temel hak ve özgürlükleri kısıtlamaya devam ettiğini belirtiyor. Ayrıca, seçim kampanyalarının tonunun genellikle çatışmacı olduğu ve kadın adayların mitinglerde yeterince yer almadığı ifade ediliyor.
28 Nisan 2023

Uluslararası Organize Suç İnisiyatifi'nin Küresel Organize Suç Endeksi 2023 raporu, Türkiye'nin Avrupa'da organize suç endeksinin en yüksek olduğu ülkeyi gösteriyor. Türkiye'nin 2023 skoru 7,03 puan olup, bu skor 2021'de 6,89'du. Raporda, Türkiye'de özellikle cinsel sömürü ve zorla çalıştırma amaçlı insan ticaretinin yaygınlaştığı, genç kızların zorla evlendirildiği, devlet içinde yerleşik aktörlerin insan ticaretinde rol aldığı ve Türkiye'nin göçmen kaçakçılığında kilit transit ülke olduğu belirtiliyor.
27 Eylül 2023

Dünya Ekonomik Forumu'nun yayımladığı Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi'nde Türkiye, 146 ülke arasında 129. sırada yer alarak beş basamak geriledi. Türkiye'nin cinsiyet uçurumunun yüzde 63,8 kapanmış olduğu belirtilirken, ekonomik katılım, eğitim, sağlık ve siyasi imkanlar gibi dört ana alanda düşük sıralamalar elde etti. İzlanda endeksin en üst sırasında yer alırken, Afganistan son sırada bulunuyor.
21 Haziran 2023

Sanat Özgürlüğünü İzleme Platformu (SÖZ), 2023'ün ilk altı ayında Türkiye'de sanatsal ifade özgürlüğüne yönelik ihlalleri içeren bir rapor yayınladı. Raporda, dizilere sansür, sanatçılara yönelik hedef gösterme, dava açılması gibi baskıların arttığı ve 37 sanatçının davalarla karşı karşıya kaldığı belirtildi. Özellikle Kürt, göçmen ve kadın sanatçılara baskının arttığına dikkat çekildi. Ayrıca, telif hakları konusunda ve müzikte saat sınırlamasının kaldırılması gibi olumlu gelişmeler de raporda yer aldı.
4 Temmuz 2023

Uganda Devlet Başkanı Yoweri Museveni, eşcinsel ilişkileri suç sayan ve LGBTİ+ bireyler için ölüm ve hapis cezalarını öngören yasa tasarısını imzalayarak yürürlüğe koydu. Yeni yasa, eşcinsel ilişkileri müebbet hapisle cezalandırabilirken, HIV gibi bulaşıcı hastalıklara neden olan veya 18 yaş altı bireylerle ilişkiye giren kişiler için idam cezası öngörüyor. Uluslararası sağlık grupları ve ABD Başkanı Joe Biden, yasanın insan hakları ihlali olduğunu belirterek Uganda'yı yasayı iptal etmeye çağırdı. Bazı Ugandalı gruplar da yasanın iptali için başvuruda bulundu.
30 Mayıs 2023

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), dünya genelinde zorla çalıştırılan insan sayısının arttığını ve bu durumdan elde edilen yıllık kazancın 236 milyar dolara ulaştığını açıkladı. 2021 verilerine göre, dünya genelinde 27,6 milyon kişi zorla çalıştırılıyor ve bu durumun en çok fuhuş sektöründe yoğunlaştığı belirtiliyor. Zorla çalıştırma vakaları, 2016 ile 2021 yılları arasında 2,7 milyon kişi artış gösterdi. En çok yasa dışı kazanç Avrupa ve Orta Asya'da elde edilirken, Arap ülkeleri ile Amerika, Afrika ve Asya/Pasifik ülkeleri de bu durumdan etkileniyor.
19 Mart 2024

Gürcistan'da devlet başkanı Salome Zurabishvili'nin reddettiği LGBTİ+ haklarını kısıtlayan yasa, parlamento başkanının imzasıyla yürürlüğe girdi. Yasa, eşcinsellerin evlenmesini, evlat edinmesini ve cinsiyet değişikliği ameliyatlarını yasaklıyor. Ayrıca, kimlik belgelerinde cinsiyet değişikliği yapılması, eğitim kurumlarında LGBTİ+ propagandası ve televizyonlarda eşcinselliği özendirici yayınlar yasaklanacak. Yasa, Gürcistan'da ve uluslararası alanda insan hakları tartışmalarına yol açabilir.
3 Ekim 2024

Uganda Parlamentosu, eşcinsel ilişkileri suç kapsamına alarak LGBTİ+ bireylere uzun hapis cezaları ve hatta ölüm cezası öngören bir yasa tasarısını alkışlarla kabul etti. Tasarı, eşcinselleri ihbar etme sorumluluğunu ailelere ve arkadaşlara yüklüyor ve LGBTİ+ haklarını savunan kurumlar ile yayınları da suç kapsamına alıyor. Uganda'da eşcinsellik daha önce de yasaklanmıştı, ancak bu yeni tasarı daha ağır yaptırımlar içeriyor. Cumhurbaşkanı Yoweri Museveni'nin yasayı veto etme yetkisi bulunuyor.
22 Mart 2023

Amerikalı gey çift Brent ve Michael Jansen, dört ay geçirdikleri İstanbul'da LGBTQ+ bireyler için güvenli bölgeleri belirterek bir seyahat listesi oluşturdu. Jansen, Beyoğlu, Kadıköy ve Sultanahmet gibi ilçeleri öne çıkararak bu bölgelerin LGBTQ+ dostu olduğunu vurguladı. Türkiye'de LGBTQ+ haklarının geri olduğunu belirten Jansen, sosyal ortamlarda yakınlaşma olmadığı sürece nispeten rahat hissettiklerini ifade etti. Ayrıca, Türkiye'nin LGBTQ+ bireyler için Avrupa'nın en kötü ikinci ülkesi olduğunu belirten Gökkuşağı Endeksi'nin 2023 raporuna da değinildi.
3 Temmuz 2024

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın Toplumsal Cinsiyet Sosyal Normları Endeksi raporunda, dünya genelinde insanların yarısının erkeklerin daha iyi siyasi lider olduğuna inandığı, Türkiye'de ise halkın %75'ten fazlasının erkeklerin eşlerini dövmesini meşru gördüğü belirtiliyor. Rapor, bu tür önyargıların kadınların karşılaştığı engellerin itici gücü olduğunu ve cinsiyet eşitliğine karşı hareketlerin ivme kazanmasına neden olduğunu vurguluyor. Ayrıca, kadınların eğitimde ilerlemesine rağmen ekonomik açıdan güçlenmeleri arasındaki bağlantının bozulduğuna ve ücret eşitsizliğinin devam ettiğine dikkat çekiliyor.
13 Haziran 2023
İşaretlediklerim