Bilim insanları, Büyük Patlama'dan 470 milyon yıl sonra oluşmuş ve şimdiye kadar keşfedilmiş en eski kara deliği tespit etti. Araştırma ekibi, NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerini kullanarak, Dünya'dan 13,2 milyar ışık yılı uzaklıkta bir kara delik buldu. Bu keşif, erken evrenin anlaşılması ve ilk süper kütleli kara deliklerin oluşumu hakkındaki teorilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilir. Yale Üniversitesi astrofizikçisi Priyamvada Natarajan, bulguyu büyük gaz bulutlarından oluşan kara delikler için şimdiye kadar elde edilen en iyi kanıt olarak değerlendirdi.
6 Kasım 2023

NASA, James Webb Uzay Teleskobu'nun iki yıl önce keşfedilen GJ 486b adlı ötegezegende su buharı bulduğunu açıkladı. GJ 486b, Dünya'dan yüzde 30 daha büyük ve kütlesi üç kat fazla olup, kırmızı bir cüce yıldızın etrafında 1,5 Dünya gününde bir turunu tamamlıyor ve yaklaşık 426,5 derece sıcaklığa sahip. Bu keşfin, gezegenin yaşamı destekleyebilecek bir atmosfere sahip olabileceğine işaret ettiği düşünülüyor. Ancak su buharının gezegenden mi yoksa çevresindeki yıldızdan mı kaynaklandığı konusu henüz netlik kazanmamıştır.
4 Mayıs 2023

Güneş'teki patlamalar sonucu oluşan jeomanyetik fırtına, Trabzon'un Ortahisar ilçesinde Kuzey Işıkları'nın görülmesine neden oldu. NASA, bu patlamaların radyo frekansları, elektrik şebekeleri ve navigasyon sinyalleri üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini belirtti. Kuzey Işıkları, yeryüzünün manyetik alanı ile Güneş'ten gelen yüklü parçacıkların etkileşimi sonucu oluşuyor ve bu olay İngiltere, İrlanda, Rusya ve Slovakya gibi diğer ülkelerde de gözlemlendi.
11 Mayıs 2024

Türkiye’nin başta başkent Ankara olmak üzere İstanbul, Gaziantep, Samsun ve Bingöl gibi birçok ilinde Süper Ay gözlemi yapıldı. Süper Ay, Ay’ın yörüngesinin Dünya’ya en yakın noktasında bulunması nedeniyle gökyüzünde normalden daha büyük ve parlak görünmesiyle oluşuyor. Bu doğa olayı, Ay’ın yörüngesinin Güneş ve Dünya ile doğru sıralamaya ulaşması sonucu meydana geliyor.
19 Ağustos 2024

Yaklaşık 5 bin kilometre derinlikte bulunan Dünya'nın iç çekirdeği, sismik ölçümlere göre artık yüzeyden daha yavaş dönüyor. Nature Geoscience dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, iç çekirdek 1970'lerin başında gezegenin geri kalanından biraz daha hızlı dönmeye başlamış, ancak 2009 yılı civarında yavaşlamış. Araştırmacılar, iç çekirdeğin dönüş hızındaki bu değişimin, Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesi için geçen süredeki küçük değişimlerle uyumlu olduğunu belirtiyorlar. Diğer uzmanlar ise bulgular konusunda temkinli yaklaşıyor ve Dünya'nın merkeziyle ilgili gizemlerin devam ettiğini vurguluyorlar.
26 Ocak 2023

Bilim insanları, NASA'ya ait Ay keşif aracının radar ölçümlerini analiz ederek Ay'da astronotların uzun süreli misyonlar için kullanabilecekleri bir mağara bulunduğunu doğruladı. Bu mağara, Apollo 11'in indiği yerden yaklaşık 400 kilometre uzaklıkta yer alıyor ve lav tüpünün çökmesi sonucu ortaya çıkmış. Uzmanlar, mağaranın Ay’ın zorlu çevresel şartlarından korunaklı olması nedeniyle gelecekte astronotlara ev sahipliği yapabileceğini belirtti.
15 Temmuz 2024

Bilim insanları, Aralık 2022'de Kuzey Kutup göklerinde görülen nadir bir 'kutup yağmuru aurora' olayının gizemini çözdü. Bu aurora, genellikle çıplak gözle görülmeyen ve düşük güneş rüzgarı seviyeleri sayesinde gözlemlenebilen bir uzay havası türüdür. Araştırmacılar, bu auroranın doğrudan güneşten gelen supratermal elektronlar tarafından üretildiğini ve 28 saat boyunca gözlemlenebildiğini belirtti. Bu keşif, kutup ışıklarının kökenlerini anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
23 Haziran 2024

Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Doğan Kalafat, İstanbul'da 2030'a kadar yüzde 64 olasılıkla 7'nin üzerinde bir deprem beklendiğini belirtti. Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın Marmara Denizi içerisinde geçen bir kolunun bu depremi üreteceğini ifade etti. Diğer uzmanlar da İstanbul depreminin yakın olduğunu ve büyük bir depremin gecikmiş durumda olduğunu vurguladılar. Alman uzmanlar, fay hattı boyunca depremlerin doğudan batıya doğru İstanbul'a yaklaştığını gözlemlediklerini belirtti.
22 Şubat 2023

NASA’nın Cleveland’daki Glenn Araştırma Merkezi ekibi, bir uçaktan Uluslararası Uzay İstasyonu’na ilk kez 4K video yayını gerçekleştirdi. Bu teknoloji, Artemis misyonları sırasında Ay’daki astronotların canlı video görüntülerinin sağlanmasında önemli bir rol oynayabilir. Deneyler sırasında Glenn’de geliştirilen Yüksek Hızlı Gecikme Toleranslı Ağ (HDTN) sistemi sinyalin bulut örtüsünü daha etkili bir şekilde aşmasına yardımcı oldu. Araştırmacılar, temmuz ayı boyunca bu teknolojiyi test etmeye devam edecekler.
25 Temmuz 2024

Bilim insanları artık evrende yaşam olup olmadığını sorgulamıyor, bunun yerine 'yaşamı ne zaman bulacakları' sorusuna odaklanıyorlar. NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, Güneş Sistemimiz dışındaki bir gezegende yaşama dair umut verici ipuçları tespit etti. Teleskoplar, uzak yıldızların yörüngesindeki gezegenlerin atmosferlerini analiz edebiliyor ve Dünya'da yalnızca canlı organizmalar tarafından üretildiği bilinen kimyasalları arayabiliyor. İskoçya Kraliyet Gözlemevi'nin başındaki Prof. Dr. Catherine Heymans, evrende yalnız olup olmadığımız sorusuna cevap verebilecek teknolojiye ve yeteneğe sahip olduklarını belirtti.
3 Ekim 2023

Avustralya ve Şili'den bilim insanları, Şili'nin Atacama Çölü'nde bulunan teleskoplar yardımıyla 'J0529-4351' isimli, Güneş'ten 500 trilyon kat daha parlak bir kuasar keşfetti. Bu kuasar, Dünya'dan 12 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunuyor ve merkezindeki kara deliğin kütlesi Güneş'in 17 ila 19 milyar katı olarak tespit edildi. Araştırma sonuçları Nature Astronomy dergisinde yayımlandı.
19 Şubat 2024

Türkiye'nin ilk astronotu olan Alper Gezeravcı'nın, Dragon uzay aracı ve Axiom-3 (Ax-3) ekibi ile birlikte bugün dünyaya dönmesi beklenmektedir. SpaceX tarafından yapılan açıklamaya göre, ekip Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (ISS) ayrıldıktan sonra TSİ 17:05'te dünyaya iniş yapmayı planlamaktadır. Ancak, Dragon uzay aracının ISS'den ayrılması ve iniş yapması hava koşullarına bağlıdır. Daha önce ekibin dönüşü üç kez ertelenmiştir.
7 Şubat 2024

1986 yılında Antarktika'dan ayrılan ve yaklaşık 4 bin kilometrekare yüzölçümüne sahip olan A23a adlı buzdağı, 30 yıldan fazla bir süre sonra hareket etmeye başladı. Buzdağının kalınlığı 400 metre civarında olup, Avrupa'nın en yüksek gökdeleni olan Londra Shard'dan daha yüksek. Bilim insanları, buzdağının kütlesindeki azalma sonucu hafifleyerek hareket edebilecek duruma geldiğini belirtiyor. A23a'nın hareketi, Güney Georgia'daki fok ve penguenler için olası bir tehdit oluşturabilirken, erimesiyle serbest kalan mineraller okyanus besin zincirine katkıda bulunuyor.
24 Kasım 2023

ABD'li bilim insanı James Hansen ve ekibinin yaptığı araştırmaya göre, küresel ısınma şu anda tespit edilenden daha hızlı artıyor. Bu durum, önümüzdeki 10 yıl içinde önemli bir sıcaklık eşiğinin aşılmasına yol açacak. Araştırma, dünyanın Paris İklim Anlaşması'nda belirlenen 1.5 santigrat derece eşiğini beklenenden çok daha erken aşacağını öngörüyor. Hansen, fosil yakıtların yakılmaya devam edilmesi ve Dünya'nın bunun etkilerine karşı 'çok hassas' olması nedeniyle 'taahhütlü ısınma' ile büyük miktarda küresel ısınma biriktiğini belirtiyor.
2 Kasım 2023

Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Jüpiter'in buzlu uydularını incelemek amacıyla Ariane-5 uzay aracını Fransız Guyanası'ndaki Kourou'dan fırlattı. Sekiz yıl sürecek yolculuğun ardından roket, Callisto, Europa ve Ganymede uydularına ulaşacak. ESA'nın Jüpiter’in Buzlu Ayları Keşfi (Juice) misyonu, bu uydularda yaşam için gerekli koşulların olup olmadığını araştıracak. ESA Bilim Direktörü Prof. Carole Mundell, Dünya'daki ekstrem yaşam formlarına atıfta bulunarak, benzer koşulların başka yerlerde de mikroorganizmalar için yaşanabilir olabileceğini belirtiyor.
15 Nisan 2023

Abdullah Karakuş, ABD, Çin, Hindistan, AB ülkeleri ve Rusya'nın dünyayı en çok kirleten ülkeler olduğunu belirtiyor. Uzmanlar, dünyanın ısısının 2 derece daha artması halinde krizlerin başlayacağını ve bunun gıda kıtlığı, kuraklık ve göçlere yol açacağını öngörüyor. Karakuş, orman yangınlarının artışına dikkat çekerek, insan hatası ve dikkatsizliğin bu yangınların başlıca nedenleri olduğunu vurguluyor. Orman yangınlarını önlemek için alınması gereken önlemler hakkında da önerilerde bulunuyor.
21 Haziran 2024

Amerikan Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’ne (NOAA) bağlı Uzay Hava Tahmin Merkezi, son yedi yılın en büyük Güneş patlamasının dün meydana geldiğini bildirdi. Bu patlama, tüm zamanlarda kaydedilen en büyük 17’nci Güneş patlaması olarak kayıtlara geçti. Patlama, ABD yerel saatiyle öğlen 13.00’te gerçekleşti ve Dünya’yı kayda değer ölçüde etkilemedi. X8.7 seviyesinde olan bu patlama, bu sınıftaki en şiddetli patlamalardan biri olarak nitelendirildi.
15 Mayıs 2024

Alman Yerbilimleri Araştırma Merkezi ve Kiel Geomar Helmholtz Okyanus Araştırmaları Merkezi uzmanları, İstanbul'da önümüzdeki yıllarda büyük bir deprem olasılığının yüksek olduğunu belirtti. Bölgedeki son büyük depremin 1766'da meydana geldiğini ve Kuzey Anadolu fay hattında şu anda dört metreye varan bir hareket açığı olduğunu ifade eden uzmanlar, birikmiş gerginliğin boşalmasının ağır sonuçları olabileceğini vurguladı. Ayrıca, İstanbul'un doğrudan bir fay hattının üstünde bulunduğu ve zeminin birçok bölgede sağlam olmadığına dikkat çekildi.
10 Şubat 2023

İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cenk Yaltırak, Marmara'da beklenen deprem için tarih verenlere tepki gösterdi. Yaltırak, bilimin astroloji olmadığını ve popülizm uğruna astrologluk yapılmaması gerektiğini belirtti. Ayrıca, beklenen bir durum için milyonların ruh sağlığıyla oynamanın iyi niyetli bir davranış olmadığını ifade etti. Yaltırak, deprem konusunun ciddi bir olay olduğunu ve bu şekilde sulandırılmaması gerektiğini vurguladı.
25 Eylül 2023

Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremler sonrasında Alman Yerbilimleri Araştırma Merkezi (GFZ) ve Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, İç Anadolu bölgesinde yakın gelecekte benzer büyüklükte depremler olabileceği konusunda uyarılarda bulundu. GFZ yetkilisi Prof. Marco Bohnhoff, afet bölgelerindeki 'platolardaki stresin yeniden dağılımı' nedeniyle yeni depremlerin olabileceğini belirtti. Bohnhoff, İstanbul'daki bir depremi etkileme ihtimalinin zayıf olduğunu ve mevcut erken uyarı sistemlerinin bu tür büyük depremlerde yeterince etkili olamayacağını ifade etti.
8 Şubat 2023
İşaretlediklerim