Türkiye'nin ilk astronotu olan Alper Gezeravcı'nın, Dragon uzay aracı ve Axiom-3 (Ax-3) ekibi ile birlikte bugün dünyaya dönmesi beklenmektedir. SpaceX tarafından yapılan açıklamaya göre, ekip Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (ISS) ayrıldıktan sonra TSİ 17:05'te dünyaya iniş yapmayı planlamaktadır. Ancak, Dragon uzay aracının ISS'den ayrılması ve iniş yapması hava koşullarına bağlıdır. Daha önce ekibin dönüşü üç kez ertelenmiştir.
7 Şubat 2024

1986 yılında Antarktika'dan ayrılan ve yaklaşık 4 bin kilometrekare yüzölçümüne sahip olan A23a adlı buzdağı, 30 yıldan fazla bir süre sonra hareket etmeye başladı. Buzdağının kalınlığı 400 metre civarında olup, Avrupa'nın en yüksek gökdeleni olan Londra Shard'dan daha yüksek. Bilim insanları, buzdağının kütlesindeki azalma sonucu hafifleyerek hareket edebilecek duruma geldiğini belirtiyor. A23a'nın hareketi, Güney Georgia'daki fok ve penguenler için olası bir tehdit oluşturabilirken, erimesiyle serbest kalan mineraller okyanus besin zincirine katkıda bulunuyor.
24 Kasım 2023

ABD'li bilim insanı James Hansen ve ekibinin yaptığı araştırmaya göre, küresel ısınma şu anda tespit edilenden daha hızlı artıyor. Bu durum, önümüzdeki 10 yıl içinde önemli bir sıcaklık eşiğinin aşılmasına yol açacak. Araştırma, dünyanın Paris İklim Anlaşması'nda belirlenen 1.5 santigrat derece eşiğini beklenenden çok daha erken aşacağını öngörüyor. Hansen, fosil yakıtların yakılmaya devam edilmesi ve Dünya'nın bunun etkilerine karşı 'çok hassas' olması nedeniyle 'taahhütlü ısınma' ile büyük miktarda küresel ısınma biriktiğini belirtiyor.
2 Kasım 2023

Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Jüpiter'in buzlu uydularını incelemek amacıyla Ariane-5 uzay aracını Fransız Guyanası'ndaki Kourou'dan fırlattı. Sekiz yıl sürecek yolculuğun ardından roket, Callisto, Europa ve Ganymede uydularına ulaşacak. ESA'nın Jüpiter’in Buzlu Ayları Keşfi (Juice) misyonu, bu uydularda yaşam için gerekli koşulların olup olmadığını araştıracak. ESA Bilim Direktörü Prof. Carole Mundell, Dünya'daki ekstrem yaşam formlarına atıfta bulunarak, benzer koşulların başka yerlerde de mikroorganizmalar için yaşanabilir olabileceğini belirtiyor.
15 Nisan 2023

Abdullah Karakuş, ABD, Çin, Hindistan, AB ülkeleri ve Rusya'nın dünyayı en çok kirleten ülkeler olduğunu belirtiyor. Uzmanlar, dünyanın ısısının 2 derece daha artması halinde krizlerin başlayacağını ve bunun gıda kıtlığı, kuraklık ve göçlere yol açacağını öngörüyor. Karakuş, orman yangınlarının artışına dikkat çekerek, insan hatası ve dikkatsizliğin bu yangınların başlıca nedenleri olduğunu vurguluyor. Orman yangınlarını önlemek için alınması gereken önlemler hakkında da önerilerde bulunuyor.
21 Haziran 2024

Avrupa Güney Gözlemevi'nden bilim insanları, Samanyolu dışındaki bir yıldızın ilk kez yakın plan fotoğrafını çekti. 'WOH G64' adlı kırmızı süper dev yıldız, Büyük Macellan Bulutu galaksisinde yer alıyor ve yaşamının son aşamasında olduğu düşünülüyor. Görüntü, yıldızın çevresini saran tozlu bir koza ve parlaklığının son 10 yılda azaldığını gösteriyor. Araştırmacılar, bu durumun henüz keşfedilmemiş bir eş yıldızın etkisiyle oluşabileceğini öne sürüyor.
22 Kasım 2024

Amerikan Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’ne (NOAA) bağlı Uzay Hava Tahmin Merkezi, son yedi yılın en büyük Güneş patlamasının dün meydana geldiğini bildirdi. Bu patlama, tüm zamanlarda kaydedilen en büyük 17’nci Güneş patlaması olarak kayıtlara geçti. Patlama, ABD yerel saatiyle öğlen 13.00’te gerçekleşti ve Dünya’yı kayda değer ölçüde etkilemedi. X8.7 seviyesinde olan bu patlama, bu sınıftaki en şiddetli patlamalardan biri olarak nitelendirildi.
15 Mayıs 2024

Alman Yerbilimleri Araştırma Merkezi ve Kiel Geomar Helmholtz Okyanus Araştırmaları Merkezi uzmanları, İstanbul'da önümüzdeki yıllarda büyük bir deprem olasılığının yüksek olduğunu belirtti. Bölgedeki son büyük depremin 1766'da meydana geldiğini ve Kuzey Anadolu fay hattında şu anda dört metreye varan bir hareket açığı olduğunu ifade eden uzmanlar, birikmiş gerginliğin boşalmasının ağır sonuçları olabileceğini vurguladı. Ayrıca, İstanbul'un doğrudan bir fay hattının üstünde bulunduğu ve zeminin birçok bölgede sağlam olmadığına dikkat çekildi.
10 Şubat 2023

İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cenk Yaltırak, Marmara'da beklenen deprem için tarih verenlere tepki gösterdi. Yaltırak, bilimin astroloji olmadığını ve popülizm uğruna astrologluk yapılmaması gerektiğini belirtti. Ayrıca, beklenen bir durum için milyonların ruh sağlığıyla oynamanın iyi niyetli bir davranış olmadığını ifade etti. Yaltırak, deprem konusunun ciddi bir olay olduğunu ve bu şekilde sulandırılmaması gerektiğini vurguladı.
25 Eylül 2023

Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremler sonrasında Alman Yerbilimleri Araştırma Merkezi (GFZ) ve Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, İç Anadolu bölgesinde yakın gelecekte benzer büyüklükte depremler olabileceği konusunda uyarılarda bulundu. GFZ yetkilisi Prof. Marco Bohnhoff, afet bölgelerindeki 'platolardaki stresin yeniden dağılımı' nedeniyle yeni depremlerin olabileceğini belirtti. Bohnhoff, İstanbul'daki bir depremi etkileme ihtimalinin zayıf olduğunu ve mevcut erken uyarı sistemlerinin bu tür büyük depremlerde yeterince etkili olamayacağını ifade etti.
8 Şubat 2023

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), 'Kozmik Şafak' olarak adlandırılan dönemde oluşmuş bilinen en uzak galaksiyi görüntüledi. NASA, bu dönemin büyük patlamadan sonraki ilk birkaç yüz milyon yıl içinde, ilk galaksilerin doğduğu dönem olduğunu açıkladı. JWST'nin Yakın Kızılötesi Spektrografı (NIRSpec) ile Ocak 2024'te yapılan gözlemler sonucunda, galaksinin çapının 1600 ışık yılından fazla olduğu ve ışığın genç yıldızlardan geldiği tespit edildi. Bu keşif, galaksinin 300 milyon yıldan kısa bir sürede nasıl bu kadar parlak ve kütleli hale gelebildiğine dair yeni sorular ortaya çıkardı.
31 Mayıs 2024

Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Euclid Uzay Teleskobu tarafından çekilen ve milyonlarca ışık yılı uzaklıktaki galaksileri gösteren ilk fotoğrafları yayınladı. Fotoğraflar, evrenin derinliklerindeki geniş bir alanı yüksek netlikte gösteriyor ve daha önce Hubble Uzay Teleskopu ile de görüntülenen galaksileri içeriyor. Euclid Teleskobu'nun amacı, evrenin en büyük üç boyutlu haritasını çıkarmak ve evrenin büyük bir kısmını oluşturan karanlık madde ve karanlık enerji hakkında bilgi edinmektir. Teleskop, 1 Temmuz'da Florida'daki Cape Canaveral Uzay İstasyonu'ndan fırlatılmıştı.
8 Kasım 2023

Rusya'ya ait Resurs-P1 uydusunun Alçak Dünya Yörüngesi'nde parçalanması, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki astronotlar için güvenlik endişesi yarattı. NASA, uydunun parçalarının ISS'deki astronotları bir saat boyunca güvenli alanlara sığınmaya zorladığını ve uzay çöpü kütlesini artırdığını belirtti. ABD Uzay Komutanlığı, uydunun 100'den fazla parçaya ayrıldığını ve şimdilik diğer uydular için acil bir tehdit oluşturmadığını açıkladı. Uydunun neden parçalandığı henüz belirlenemedi.
28 Haziran 2024

İlber Ortaylı, dünya genelinde artan kirlilik ve beslenme krizine dikkat çekerek, nüfus artışının azalmasına rağmen bu sorunların önüne geçemeyeceğini ifade etti. Gelecekte su ve gıda problemlerinin büyüyeceğini ve bu kaynaklar etrafında çatışmaların yoğunlaşacağını öngördü. Ayrıca, Türkiye'nin coğrafi ve stratejik pozisyonunu gözden geçirmesi gerektiğini vurguladı. Avrupa'nın geçmişteki birlik deneyimlerinden ve Brexit sonrası yaşanan gelişmelerden bahsederek, Avrupa'nın hala çözülmemiş sorunlara sahip olduğunu belirtti.
5 Mayıs 2024

Çin, Ay'da bir araştırma üssü inşa etmeyi test etmek amacıyla simüle edilmiş Ay toprağından yapılmış tuğlaları uzaya gönderecek. Bu tuğlaların aşırı koşullara dayanıklılıkları incelenecek. Wuhan'daki Huazhong Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden Ding Lieyun, tuğlaların önümüzdeki ay Tianzhou-8 kargo uzay aracıyla Tiangong istasyonundan uzaya gönderileceğini belirtti. Çin, 2035'e kadar Ay'ın güney kutbu yakınlarında Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu kurmayı hedefliyor.
9 Eylül 2024

İzlandalı bilim insanları, İzlanda'nın güney batısındaki Grindavik kasabası yakınlarında bulunan bir yanardağ yarığında, kayıtlara geçen en hızlı magma akıntısını gözlemledi. 10 Kasım 2023 tarihinde yapılan gözlemlerde, magma akıntısının hızı saniyede 7 bin 400 metreküp olarak belirlendi. Bu hız, 2021, 2022 ve 2023'teki Fagradalsfjall bölgesindeki yanardağ patlamaları sırasında yapılan ölçümlerden yaklaşık 100 kat daha hızlı. Araştırmanın sonuçları Science dergisinde yayımlandı.
9 Şubat 2024

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Suriye ve Irak kaynaklı toz taşınımı olacağını duyurdu. Toz taşınımının 18 Mayıs 2023 Perşembe akşam saatlerinden başlayarak cumartesi gece yarısına kadar etkili olacağı belirtildi. Mardin, Diyarbakır, Siirt, Batman, Şırnak, Hakkari, Van, Bitlis ve Muş çevrelerinde görüş mesafesinde düşme, hava kalitesinde azalma ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklar bekleniyor.
18 Mayıs 2023

Avustralyalı astronomlar, Dünya'ya ulaşması sekiz milyar yıl süren radyo dalgalarından kaynaklanan gizemli bir patlama saptadı. Hızlı Radyo Patlamaları (FRB) adı verilen bu dalgaların biri, sekiz milyar yıllık yolculuğunun ardından Dünya'ya ulaştı. Araştırmacılar, bu dalganın birleşmekte olan birkaç galaksinin yol açtığı patlama sonucu oluştuğunu belirtti. FRB'lerin, evrenin kütlesinin hesaplanmasında ve galaksiler arası iyonize olmuş materyalleri algılamada kullanılabileceği ifade edildi.
20 Ekim 2023

Şanlıurfa'nın kuzeydoğusundaki Göbeklitepe'de, 12 bin yıllık bir güneş takvimi keşfedildi. Edinburg Üniversitesi'nden araştırmacılar tarafından bulunan bu takvim, dünyanın en eski takvimi olarak kabul ediliyor ve her biri bir günü temsil eden 365 'V' sembolü içeriyor. Takvim, bir kuyruklu yıldız çarpmasının medeniyetin doğuşunu tetiklediğini belgeleyebilir. Araştırmacılar ayrıca 27 gün süren bir meteor yağmurunu tasvir eden bir sütun da keşfettiler.
8 Ağustos 2024

NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun (ISS) güvenli bir şekilde dünyaya indirilmesi için SpaceX ile 843 milyon dolarlık bir anlaşma imzaladı. ISS'nin görev süresi 2030'da sona erecek ve bu tarihten sonra yörüngeden çıkarılması planlanıyor. SpaceX, ISS'nin yörüngeden uzaklaştırılmasını sağlayacak uzay aracını tasarlayacak. NASA, bu araçla ISS'nin dünyada nüfusun yoğun olduğu bölgelere risk oluşturmayacak şekilde okyanusa düşürülmesini hedefliyor.
27 Haziran 2024
İşaretlediklerim