New York Üniversitesi Grossman Tıp Okulu'ndan araştırmacılar, fareler üzerinde yaptıkları çalışmada, kök hücrelerin kıl köklerinde hareket edebildiğini keşfettiler. İnsanlarda da bulunan melanosit kök hücrelerine odaklanan ekip, sıkışmış kök hücrelerin hareketini sağlayarak saç beyazlamasını tersine çevirebilecek veya önleyebilecek potansiyel bir yol bulabileceklerini belirttiler. Araştırma ekibi, kök hücrelere hareketliliği geri kazandırma veya onları hareket ettirme yollarını araştırmayı planlıyor.
20 Nisan 2023

İngiltere'deki Great Ormond Street Hastanesi'nde uygulanan yeni bir tedavi yöntemi sayesinde, sekiz yaşındaki Aditi Shankar'ın vücudu, nakil böbreği reddetmedi. Aditi'nin bağışıklık sistemi, annesinden alınan kök hücrelerle yeniden inşa edildi ve böbrek nakli sonrasında vücudu, nakledilen organı kendi organı gibi kabul etti. Bu sayede Aditi, organ reddini önlemek için genellikle günlük olarak alınması gereken ilaçların uzun vadeli yan etkilerinden korundu.
24 Eylül 2023

Milyonlarca kişi üzerinde yapılan bir araştırma, Covid-19 aşılarının kalp rahatsızlıklarına neden olmadığını, aksine koruma sağladığını ortaya koydu. Araştırma, 20 milyon kişi üzerinde gerçekleştirilmiş ve bulgular Heart dergisinde yayınlanmıştır. Oxford Üniversitesi'nden Profesör Daniel Prieto-Alhambra'nın da katkıda bulunduğu çalışma, AstraZeneca, Pfizer-BioNTech ve Moderna gibi aşıların kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşmasına karşı koruyucu olduğunu gösterdi. Ayrıca, aşılanan kişilerin kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşması riskinin aşı olmayanlara göre önemli ölçüde daha düşük olduğu belirlendi.
13 Mart 2024

Bir araştırmaya göre, yapay zeka, nadir görülen kanser türlerinden retroperitoneal sarkomun agresiflik derecesini belirlemekte, mevcut yöntemlere göre iki kat daha başarılı. Araştırma, yapay zekanın çıplak gözle görülemeyen detayları tanımlayarak yüzde 82 oranında doğru sonuçlar verdiğini, laboratuvar analizlerinde ise başarı oranının yüzde 44 olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, bu teknoloji sayesinde tedavinin iyileştirilebileceğini ve her yıl binlerce kişinin yararlanabileceğini belirtti.
1 Kasım 2023

Bingöl'de yaralı bulunan ve kanadına başka bir hayvanın kemiği nakledilerek tedavi edilen 'Garip' isimli şahin, bir yıl süren tedavi sürecinin ardından doğaya bırakıldı. Tedaviyi yürüten Dr. Öğretim Üyesi Sami Ünsaldı, manşon usulüyle yapılan kemik naklinin hayvanın doğal hissetmesini sağladığını ve bandaj kullanmadıklarını belirtti. Ünsaldı, bandajlı hayvanların psikolojik bunalıma girebileceğini ve bu durumun ölüm oranını artırabileceğini ifade etti.
30 Mayıs 2023

Robotik cerrahi, yaklaşık 50 yıl önce astronotları uzaydan ameliyat etmek için geliştirilmeye başlandı ve bugün yılda yaklaşık 1.8 milyon ameliyat yapılıyor. Türkiye'de 50 binden fazla robotik cerrahi ameliyatı yapıldı. Da Vinci adlı robotik cerrahi sistemi, Türkiye'de 20 özel, dokuz üniversite ve 11 kamu hastanesinde bulunuyor. Dünyada 8 bin 42 adet kurulu robotik cerrahi sistemi bulunuyor. Türkiye'de en sık üroloji, genel cerrahi, kalp ve damar cerrahisinde kullanılıyor. İstanbul'da iki Da Vinci robotik cerrahi sistemi eğitim merkezi bulunuyor ve dünyanın farklı ülkelerinden cerrahlar burada eğitim alıyor.
10 Eylül 2023

Ardahan'da, SAT-2 serotipi şap hastalığının tespit edilmesinin ardından Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından alınan tedbirler kapsamında büyükbaş hayvanlar aşılanmaya başlandı. İl merkezi ve beş ilçede oluşturulan ekipler, sorumluluk bölgelerindeki ahır ve çiftliklerde aşılama çalışmalarını yürütüyor. Tarım ve Orman İl Müdürü Muhammet Fatih Cineviz, aşılama çalışmalarının 20 gün içinde tamamlanmasının planlandığını belirtti.
17 Mart 2023

Osman Müftüoğlu, genç kalmak amacıyla çocuklar ve gençlerden kan almanın vampir hikayelerine benzediğini ifade etti. Bazı bilimsel çalışmalar fareler üzerinde bu yöntemin işe yarayabileceğini gösterse de, ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) gibi resmi otoriteler bu yöntemi şiddetle reddetmektedir. Müftüoğlu, bu tür kontrolsüz kan nakillerinin bulaşıcı hastalıklar, kanserler ve genetik problemler gibi ciddi riskler taşıdığını vurguladı.
8 Temmuz 2024

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Hepatit A aşısının Türkiye'de üretileceğini duyurdu. Bu gelişmeyle Türkiye, bu aşıyı üreten dördüncü ülke olacak. Aşı, KeyVac Aşı Üretim Merkezi'nde üretilecek. Erdoğan, bu tesisin açılışıyla Türkiye'nin Hepatit A aşısında yurt dışına bağımlılığının azalacağını ve ülkenin ileri teknolojiye ve yetişmiş insan kaynağına kavuşacağını belirtti. Türkiye, geçmişte aşı üretme kapasitesine sahipken, politik ve ekonomik tercihler nedeniyle bu yeteneğini kaybetmişti.
31 Ekim 2023

İzmir'in Menemen ilçesinde yaşayan 63 yaşındaki Hüseyin Özçınar, karaciğer yetmezliği nedeniyle hastaneye başvurdu. Aileden uygun donör bulunamayınca, eski damat Uğur Doğrusöz gönüllü oldu ve karaciğerinin bir kısmını bağışladı. Nakil sonrası her iki kişinin de sağlık durumu iyi. Doğrusöz, bu kararını insanların ne dediğini önemsemeden, bir insana hayat verebilmek için aldığını belirtti.
20 Ekim 2023

Havva Erdem, Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde Prof. Dr. Ömer Özkan tarafından yapılan rahim nakli sonrası tüp bebek tedavisiyle anne oldu. Dünyada ve Türkiye'de ilk rahim nakli 2011'de gerçekleştirilmişti. Erdem, doğuştan rahmi olmadığını 14 yaşında öğrenmiş ve 2021'de kadavradan rahim nakli yapılmıştı. Tedavi sürecinde, gebeliğe engel olabilecek risk faktörleri değerlendirildi ve özel bir yol haritası izlendi. Bebeğin adı, Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan'dan alındı.
27 Ocak 2023

Rhode Island Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, mikroplastiklerin memelilerin beyinlerinde iltihaplanmaya neden olduğunu ve davranış değişikliklerine yol açabileceğini belirledi. Araştırmada, farklı yaşlardaki farelere üç hafta boyunca mikroplastikle kirlenmiş su içirildi ve farelerin beyinlerinde ve karaciğerlerinde iltihaplanma belirtileri, hayvanların davranışlarında da değişiklikler gözlendi. Bu değişiklikler, özellikle yaşlı hayvanlarda belirgindi ve insanlarda demans hastalarında görülen semptomlara benziyordu.
1 Eylül 2023

Yapılan bir araştırmada, bağırsak mikrofaunasındaki bakterilerin genleri sayesinde yüksek ürik asit seviyelerinin düşürülebileceği ve bu durumun damar sertleşmesi ile gut hastalığıyla mücadelede kullanılabileceği ortaya çıktı. Araştırma, bin kişinin damar tıkanıklığı ve ürik asit seviyeleri ile bağırsak mikrobiyal faunasını inceledi. Fareler üzerinde yapılan deneylerde, ürik asit tüketen bakterilerin genlerinin aktarılmasıyla ürik asit seviyeleri ve damar tıkanıklığı üzerinde etkiler gözlemlendi. Araştırmanın yazarlarından Prof. Federico Rey, bu keşfin yeni tedaviler geliştirilmesine yardımcı olabileceğini belirtti.
12 Haziran 2023

Elon Musk’ın beyin çipi şirketi Neuralink, ikinci kez bir insana beyin çipi yerleştirecek. İlk denemede, çip yerleştirilen kişi düşünerek fare imlecini oynatabilmiş ve bilgisayarda oyun oynayabilmişti. Ancak, ilk denemede 'hava cebi' sorunu nedeniyle bazı aksaklıklar yaşandı. Neuralink, bu sorunu çözmek için yeni denemede elektrotları beynin daha derinlerine yerleştirecek.
11 Temmuz 2024

Elon Musk'ın kurucusu olduğu nöroteknoloji şirketi Neuralink, beyin çipi yerleştirilen Noland Arbaugh isimli hastanın düşünce yoluyla satranç oynadığını duyurdu. Arbaugh, sekiz yıl önce geçirdiği bir kaza sonucu elleri ve ayakları felçli kalmıştı. Neuralink, Mayıs 2023'te ABD Gıda ve İlaç İdaresinden insan deneyleri için onay almıştı. Şirket, beyin çipleri sayesinde felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkları tedavi etmeyi ve engelli kişilerin hayat kalitesini artırmayı hedefliyor.
21 Mart 2024

Kahramanmaraş'taki deprem sonrası Kızılay'ın çadır satışları nedeniyle eleştirilmesinin ardından kan bağışlarında azalma yaşandı. Kızılay, kan stoklarının asgari seviyenin altına düştüğünü duyurarak bağış çağrısında bulundu. Ancak beklenen bağış miktarına ulaşılamadı ve bu durum bazı kalp ameliyatlarının ertelenmesine neden oldu. Türk Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Kürşat Bozkurt, üç büyükşehirde yapılan görüşmelerde ameliyatların yüzde 20 ile 30 arasında ertelendiğini ifade etti.
12 Nisan 2023

ABD'deki New York Üniversitesi'nde, iş kazası sonucu sol gözünü kaybeden bir hastaya dünyanın ilk tüm göz nakli yapıldı. 140'tan fazla sağlık çalışanının katıldığı 21 saatlik operasyonda, göz naklinin yanı sıra, sinir yenilenmesini desteklemek için donörün iliğinden alınan yetişkin kök hücreleri de enjekte edildi. Nakil yapılan gözün görme yetisi kazanıp kazanamayacağı henüz belirsiz olsa da, retinaya kan akışının olduğu gözlemlendi. Operasyon, estetik açıdan önemli bir başarı olarak değerlendiriliyor.
10 Kasım 2023

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin insanlardan hayvanlara bulaşma oranının, hayvanlardan insanlara bulaşma oranından daha yüksek olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, yaklaşık 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası hareketini inceledi ve vakaların yüzde 64'ünde insanların hayvanları enfekte ettiğini buldu. Bu bulgular, özellikle Covid-19 salgını sırasında popüler olan hayvanlardan insanlara virüs bulaşma tezini tersine çeviriyor ve insanların hayvanlara virüs yayma kapasitesinin, hayvanların insanlara virüs bulaştırma kapasitesinden daha fazla olduğunu gösteriyor.
25 Mart 2024

Helmholtz Münih Araştırma Merkezi'nden Profesör Ali Ertürk ve ekibi, ölü bir fareyi şeffaf hale getirerek kanser tümörlerinin daha ilk aşamalarında tespit edilmesini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu teknik, şu anda sadece ölü fareler üzerinde uygulanabiliyor ve küçük tümörlerin tespitinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak değerlendiriliyor. Fareyi şeffaf hale getirmek için ölü hayvanın yağ ve pigmentleri kimyasal bir yöntemle ayrılıyor ve bu sayede organlar ve sinirler neredeyse görünmez hale geliyor. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı ve Cancer Research tarafından büyük potansiyel taşıdığı yorumu yapıldı.
11 Temmuz 2023

Weizmann Bilim Enstitüsü ekibi, kök hücre kullanarak 14 günlük gerçek bir embriyo örneğine benzeyen bir 'embriyo modeli' geliştirdi. Bu model, laboratuvarda hamilelik testini pozitif gösteren hormonları bile salgıladı. Bu çalışmanın amacı, insan yaşamının erken dönemlerini anlamanın etik bir yolunu bulmak. Araştırma, Nature dergisinde yayınlandı ve İsrailli ekip tarafından erken embriyoda ortaya çıkan tüm önemli yapıları taklit eden ilk 'tam' embriyo modeli olarak tanımlandı.
6 Eylül 2023
İşaretlediklerim